"DÜNYA ÇİÇƏK, İNSAN OĞLU ARIDI"

Təqribən bir ay bundan öncə mənim üçün çox dəyərli ziyalılardan olan Musa Nəbioğluyla qarşılaşdıq, hal-əhval tutduq. Və sözarası ona bildirdim ki, ustadın yeni kitabının sorağını almışam. Atalar deyib ki, arifə bir işarə kifayət edər. Elə mənim bir kəlməm də cəmi bir gün sonra öz bəhrəsini verdi. Musa Nəbioğlu mənə böyük şairimiz Zəlimxan Yaqubun "Dünya çiçək, insan oğlu arıdı" adlı nəfis tərtib olunmuş "Şərq-Qərb" nəşriyyat evində işıq üzü görmüş kitabını çatdırdı. Tam səmimiyyətimlə etiraf edim ki, hər bir şeirini, hər bir kitabını səbirsizliklə gözlədiyim və təkrar-təkrar oxuduğum Zəlimxan müəllimin bu kitabı özü ilə birlikdə mənə bir dünya sevinc gətirdi. Xüsusilə kitabın üz qabığı onu əlinə götürüb oxumaq istəyəndə bir qom bənövşə kimi içimdə gözəl bir əhvao-ruhiyyə yaradırdı. Elə bilirsən ki, təbiətin ən gözəl guşələrinin birində hamıdan, hər kəsdən uzaqda bir özünsən, bir Allahındı, bir də bu misralar.

Səni qorumaq üçün

Tanrıya yalvarmışam,

Neçə yol Yaradanın

dərgahına varmışam.

Öpüb ziyarətləri

üz sürtmüşəm üzlərə,

Düşün, dərinlik gətir,

Danış, şirinlik gətir,

Oxşa, sərinlik gətir,

Bal qarışsın damaqda

Kəlmələrə, sözlərə.

Açıl çiçəklər kimi,

Qayna ürəklər kimi,

Hökm et fələklər kimi

Allah günah verməsin

Sənə baxan gözlərə

Zənnimcə, gözələ baxmaq savabdır, deyənlər mütləq bu şeiri oxuyub günahdan xilas olacaqlarına əmin ola bilərlər. Çünki şairliyi, istedadı Haqdan gələn, sevgisi Xalqdan gələn, ruzisi Sözdən, yaşamı Sevgidən qaynaqlanan ustad Zəlimxan Yaqubun hər bir misrasının mayası, əks-sədası sevgidi, məhəbbətdi, insanlıqdı, ülfətdi, oddu-alovdu, bir dünya ruzi-bərəkət, bir dünya sədaqətdi. Çünki

Bulaqların dilində kövrək, həzin nəğmədi,

Yarpaqların dilində pıçıltıdı şairlik.

Yaralı gövdələrdə ağrıdı, göynərtidi,

Xəzəllərin dilində sızıltıdı şairlik,

Çəmənlərin dilində çiçəklərin rəngidi,

Çiçəklərin içində təravətdi şairlik.

Yerlərin yaraşığı, göylərin ahəngidi,

Babalardan bizlərə əmanətdi şairlik.

Çayların axarında nərədi, hönkürtüdü,

Sellərin dodağında şırıltıdı şairlik.

Göyləri silkələyən hirsi, qəzəbi tutsan,

Şimşəklərin dilində gurultudu şairlik.

Cəmiyyət ağlayanda ondan qabaq ağlayar,

İztirab, hıçqırtıdı, göz yaşıdı şairlik.

Böyüklərin qisməti edam, ya dar ağacı,

Ölümsüz bir ölümlə yanaşıdı şairlik.

Gözünə duz basırlar, heç azalmır ağrısı,

Heç zaman sağalmayan bir yaradı şairlik

İnsanların dərdini o çatdırır Allaha,

Allah bəndə arası bir aradı şairlik.

Zənnimcə, bu şeir az-çox sözü anlayan, sözə qiymət verən, sözlə nəfəs alan, sözdən barlanıb sözlə varlanan hər kəs üçün bir tərifdi, bir təqdimatdı, bir etibarnamədi. Və deməli, bu həm də bir məsuliyyətdi. Çünki həqiqi söz, həqiqi söz adamı şairliyin, şeirin nə olduğunu bu təqdim etdiyim misraları oxuyanda yəqin ki, özü üçün yenidən bir daha anlaya bilər. Və görər ki, Allahdan gələn və Allaha Allah bəndələrinin sözünü, arzusunu aparıb çatdıran şairlik həm də bir müqəddəslikdir. Ona etiqad etmək yox, onun sevgisinə, onun sözünə vurulmaq gərəkdir, qoşulmaq gərəkdir. Özü də canla, qanla, rühla. Bax, onda sən də, mən də bir az da durularıq, bir az da paklaşarıq, bir az da Allaha yaxınlaşmış olarıq.

Mən Zəlimxan müəllimin 65 yaşın işığında kitab halında bizə təqdim etdiyi bu kitabı şairin oxucuya ürəyinin ən tər pıçıltıları kimi qəbul edirəm. Çünki buradakı hər bir misranın ovqatı da, əhvalı da mənə o qədər doğmadır ki, sanki bu misralar mənim içimdən, mənim dilimdən gəlir. Görünür, ustad da bunu əvvəldən fəhm edib, nəzərə alıb. Necə deyərlər, oxucunun ürəyini görüb, oxucunun ürəyini öz ürəyi ilə qovuşduraraq yazıb.

Sənin dilin ilə danışıram mən,

Ağzım da sənindi, dilim də sənin.

Sənin əllərinlə yaradıram mən,

Ovcum da sənindi, əlim də sənin.

Əsiləm, nəsiləm, ocağam, soyam,

Allah yaradandı: nəyəmsə buyam.

Torpağın doyunca içdiyi suyam,

Dəryam da sənindi, gölüm də sənin.

Hələ ki güclüyəm, vuran qolum var,

Önüm var, arxam var, sağım, solum var.

Beşikdən məzara gedən yolum var,

Dirim də sənindi, ölüm də sənin.

Bəli, bu kitabda ustadın 6 poeması da işıq üzü görüb. Doğrudur, o poemaları mən dövrü mətbuatda oxumuşdum. Necə deyərlər, onlardan xəbərdar idim. Amma toplum halında bu poemaları "Dünya çiçək, insan oğlu arıdı" kitabında yenidən oxudum. Burdakı ağrıları, acıları, sevgini, düşmənə nifrəti, qisasa çağrışı bir daha özüm üçün əqidəyə, məsləyə çevirdim. Və bütün bunlara görə təbii ki, ustadın qarşısında baş əyirəm, ona uzun ömür, can sağdığı diləyirəm. Bilirəm ki, Allah sevgisi ilə nəfəs alan, o sevgidən barlanıb bizə təzə-tər şeirlər bəxş edən, bizim könlümüzü gülüstan edən Zəlimxan Yaqub Allahın sevdiyi bəndələrdəndi. Və bu torpaq üçün, bu millət üçün, Türk dünyası üçün və bir də onun misralarını sevənlər üçün Allah onu hər zaman qoruyacaqdır. Və özünün də dediyi kimi, o böyük inamla bizlər üçün yazıb yaradacaqdır.

Dünyanın ən sağlam

toxumu mənəm.

Daş üstə olsam da,

cücərəsiyəm.

Torpağın dilində

danışıb, dinib

Yenə öz bağımı becərəsiyəm.

Uğur olsun, ustad. Biz sizin əkib-becərdiyiniz çiçəklərin xoş ətrinə, xoş rayihəsinə həmişə möhtacıq.

ƏBÜLFƏT MƏDƏTOĞLU

Ədalət.-2015.-23 iyun.-S.6.