ÇANAQQALA SAVAŞI

Fəxrəddin Ziya

(poema)

I

Ey xaqanlar yetirən,

zaman qədər qoca türk.

Dağlarca əzəmətli,

bayraq kimi uca türk.

Əmniyyətdir məramı,

qol qoymaz bir suça türk.

"Cahanda sülh, yurdda sülh",

arzuları haça türk.

Ən böyük istəyidir

xoş ünsiyyət, barışıq.

Neyləsin ki, dörd yanı

iğtişaşlı, qarışıq.

Canından can versə də,

daim yaxın-uzağa.

Səbəb oldu-olmadı,

türk çəkilir sınağa.

Min illərdir atılır

od-alovun içinə,

Amma yenə nicatdır,

min-min qaçqın-köçkünə.

Çünki Tanrı sevgisi

yaşadır öz qanında.

Ona pənah gətirən

dosta dönür yanında.

Zorla qıra bilməmiş

hələ kimsə əzmini.

Tanrı heç göstərməsin

Göy türklərə o günü.

Bəşər onu hər yerdə

belə görmüş binadan.

Türk qadını tədbirli,

Türk kişisi qəhrəman.

Üzündə göyün nuru,

bağrağında hilalı.

Yenilməz güc-qüvvəti,

tükənməz cah-cəlalı.

Zəhmət türkün qayəsi,

hünər türkün meydanı.

Gül-çiçəyə bürüsün,

Qoy türk eli dünyanı.

II

Yerin-göyün atəşiydi

Çanaqqala savaşı.

Cəsurların haqq işiydi

Çanaqqala savaşı.

Ölüm-dirim döyüşüydü

Çanaqqala savaşı.

Son-qələbə vuruşuydu

Çanaqqala savaşı.

III

Yağış kimi tökülürdü

üstümüzə güllələr.

Mərmi səsi göy üzündə

ildırımtək çaxırdı.

Qanımıza susamışdı

qarı düşmən o səhər.

Şəhid qanı bu torpağa

su yerinə axırdı.

Bu torpağın, bu diyarın

hər qarışı bir səngər.

Burda səngər quranların

hər biri bir qəhrəman.

Çanaqqala döyüşünə

ər igidlər səfərbər.

Bu igidlər basılmamış,

yenilməmiş heç zaman.

IV

Son əsgərin hünəri

(və ya Seyyid Onbaşının gerçək hekayəti)

Burda rəqib onmu, yüzmü,

burda düşmən, ah, nə çox?

Ölənlərin, itənlərin,

batanların sayı yox.

Burda daha güc tükənmiş,

gələn ancaq son nəfəs.

Qalan ağır yaralılar,

kömək ummaq boş, əbəs.

Burda bir yarıcan ər var,

ümidləri tükənməz.

İçindəki Vətən eşqi,

hayqırtısı müqəddəs.

Görür ki, bir mərmi vardır

ondan azca aralı.

Dartır onu topa sarı

bu cəngavər yaralı.

Aman, Allah, nə görünür

bu son anda gözünə?

Düşmənini görür ancaq,

fıkir vermir özünə.

Səngərində tək qalıbdı

saysıs düşmən önündə.

Topa doğru iməkləyir,

son mərmisi əlində.

Bədəndə can, damarda qan

qalıbdırsa bir qədər,

son mərmiylə son hədəfı

sarsıdacaq son əsgər.

İnadını, var gücünü

eyləyərək səfərbər,

nəhayət ki, son mərmini

topa salır birtəhər.

Nişan alır, gələn gəmi

bir andaca alışır.

Qarşı tərəf vahimədən

bir-birinə qarışır.

Savaş bitir, rəqib gəmi

geri dönür, gaçmağa.

Onsuz daha heç nə yoxdur

yenə atəş açmağa.

Bununla da yerdə, suda

atışmalar səngiyir.

O gəmiyə gələn kömək

qorxub gəlmir, ləngiyir.

Qazi əsgər qəhrəmantək

öz topuna sarılır.

Uzaqdansa kömək üçün

yeni dəstə görünür.

O dəstədən öndə gedir

türkün uca bayrağı.

Çanaqqala türkün yurdu,

türkün əzəl torpağı.

V

Çanaqqala savaşı

bir orduya dərs imiş.

Böyük Atatürk onu,

gör, nə gözəl vəsf etmiş:

Vətən qurbanlarına

saxlanılmaz yas - demiş.

Qəhrəmansız, şəhidsiz

torpaq qorunmaz - demiş!

Türk qadını onları

yenə də doğar - demiş.

Əgər Türkiyə ölsə,

bir ana Türkiyəni

bir daha doğmaz - demiş!

VI

Sən ey güvənc yerimiz,

amalımız Türkiyə.

Sən ey söykənc yerimiz,

calalımız Tyrkiyə.

Qoy səndən ilham alsın

həmişə türk elləri.

Xarüqələr yaratsın

xalqın qadir əlləri.

Türk əzmli, Türk müdrik,

Türk əyilməz, Türk mətin.

Tarix verər qiymətin

bu sülhsevər millətin.

Qürur duysun gücündən

yurdum, elim, Türkiyə.

Ötkəm dilim Türkiyə,

möhkəm əlim Türkiyə.

Sənə şərqi oxusun,

qoy bu elim, ulusum.

Türk Tanrıya tapınmış,

Tanrı Türkü qorusun!

Ədalət 2018.- 26 dekabr.- S.7.