Çağırış

Arzu Əsədin (Əsədov) kitabı barəsində düşüncələrim

Əlimdəki bu kitabı ötən il oxumuşam. Və üstündən keçən bu aylar, illər ərzində qayıtmışam bu kitaba. Kitab deyəndə düşünəcəksiniz ki, yəqin qalın, sanballı bir nəşrdən söhbət gedir. Yox, ovuc içi boydadı oxuduğum kitab. Hərdən qoltuq cibimə də qoyub götürürəm özümlə. Və elə bilirəm ki, özümlə götürdüyüm bu kitab mənə əlavə güc, inam bağışlayır. Ola bilsin ki, bu sözlərim sizə inandırıcı görünməsin. Çünki biz daha çox müqəddəs olan hər şeyi güvənc yeri sayırıq. Unuduruq ki, söz də müqəddəsdir. Və müqəddəs olan söz anlayan, dərk edən və bir də onu ustalıqla təqdim edən Allah bəndəsi tərəfindən həmişə uca tutulub. Ən gözəl, ən təmtəraqlı və hər birimizin zaman-zaman ehtiyac duyduğumuz SEVGİ, ANA, VƏTƏN sözlərinin özləri də nadan üçün, anlamayan üçün heç nədi. Adicə belə demək mümkünsə, onların nəzərində sözdü... Amma o sözün özündə ifadə etdiyi, özündə yaşatdığı mənalar anlayanlar üçün dünyadı. Elə bir dünya ki, onda hər şey var!..

Bax, bu mənada barəsində danışmaq istədiyim kitabın həcmi barmaqsayı olsa da, mənə görə bu, qalın-qalın cildləri ayağına gətirməyə qadir bir ürək çırpıntısı, ürək döyüntüsü, ürək, ruh və düşüncə ifadəsinin şeir formasıdı. Yəni oxuduqca düşünürsən, düşündükcə inanırsan və inandıqca da qəlbinə bir güc hakim kəsilir. Deməli, hər üç halda sən özünə qayıdıb böyük olan millətin nümayəndəsi kimi qətiyyət ortaya qoyursan və zəfər çalırsan. Elə bu kitabın adı da zəfərlə bağlıdır. Kitabın müəllifi əl içi boyda olan, amma əvvəldə dediyim kimi hər bir Azərbaycan insanının içindən gələnini özündə cəmləşdirmiş əsərinə "Ver, ver bizə zəfəri" adını qoyubdu. Bax elə o "ver" sözündəki istəyin, tələbin arxasında həm də yanındayam, cərgəndəyəm, səninləyəm əmrini gözləyirəm, hazıram və daha bunun oxşarı olan saysız fikirlər, sözlər sıralanıbdı. Yəni müəllif təkcə "ver!" demir, həm də onun ikinci bir tərəfi olan canımızı verək. Həyatımızı verək, amma zəfəri almaq istəyini də hər kəsə, necə deyərlər, anlayan hər bir insana çatdırmağa çalışıb. Özü də bunun üçün onun əlində o zəfərin açarı ola biləcək bir məqam var. O məqamın adı APREL DÖYÜŞLƏRİDİR! Müəllif yazır:

Biz illərlə gözlədik

çıxmadıq qınımızdan,

Zəkanla, əməyinlə

dirçəldi Azərbaycan!

Gəldi o müqəddəs an,

sən Ali Baş Komandan!

Əmrindədir bu yurdun,

bu torpağın ərləri,

Ver, ver bizə zəfəri!

Gördünüzmü, yəni şahidi oldunuzmu çağırışın, tələbin və mənim dediklərimin real əksini oxudunuzmu misraların arasında. Yəqin ki, gördünüz, yəqin ki, oxudunuz. Və siz də mənim qədər inandınız ki, bu torpağın ərləri, ərənləri ver deyəndə, canlarını da verməyə hazır olduqlarını söylədilər. Əmr gözlədiklərini bəyant etdilər. Və bunun ardınca da vurğuladılar ki:

Yaradan dayaq olur

yaradana, qurana,

Əhdində, əməlində,

eşqində düz durana.

And olsun əl basdığım

o müqəddəs Qurana,

Biz layiqik zəfərə,

biz haqq etdik hünəri,

Ver, ver bizə zəfəri!

Təbii ki, yaratmaq, qurmaq, əhdində, əməlində sadiq olmaq, insan oğlu insanın ən əsas vəzifəsidir, hətta borcudur. Üstəlik, bu vəzifənin, bu borcun bir ilişkisi də, bir çiynə missiya qoyan nöqtəsi də var. O da müqəddəs kitaba içilən andı... o da verilən sözə əməl etməkdi. Bax, burda da əvvəldə söylədiyim kimi, həmin o "ver" sözünün arxasında bizim haqqımızın, bizim layiq olduğumuzun ifadəsi özünü göstərir, özünü büruzə verir.

Və müəllif vurğulayır ki, biz layiq zəfərə də, zəfərin çalınacağı günə də, zəfər üçün ölməyə də. Bax, bu zəfərin keçdiyi yol da, daha doğrusu, keçəcəyi o yol da min illiklərdən süzülüb gəlib, tarixin yaddaşından qaynaqlanıb və davam etməkdədi. Ona görə də müəllif yazır:

Tarix bir qanlı yarış,

sona qalan yaşayır,

İradəsi, sevdası,

gücü olan yaşayır.

Həqiqəti öldürə bilmir

yalan, yaşayır

Və sonda qalib gəlir

tarixin gerçəkləri,

Ver, ver bizə zəfəri!

Təbii ki, fikirlərimin bu parçada ifadəsinin ən azından göz şahidinə çevrildiniz. Oxudunuz və bildiniz ki, tarix gücü olanları və bir də haqqı olanları yaşadır. Bizim haqqımız danılmazdır, gücümüz isə ortadadı. Biz haqqımızın gerçəkləşməsi üçün istəyimizi güvəndiyimizdən umuruq. Və bu umduğumuzun arxasında da təbii ki, yenə həmin o canımızı vermək, həm də hazır olmaq məqamı dayanır. Ona görə də həm umduğumuza, həm də güvəndiyimizə sədaqətimizi dilə gətiririk və deyirik ki:

Səni zaman çağırır,

səni tarix səsləyir,

Bu xalq, bu Vənət sənə

sənə inam, inam bəsləyir.

Dağ da, daş da çırpınır,

hücum əmri gözliyir.

Titrətsin yeri, göyü,

Azərbaycan əsgəri!

Ver, ver, bizə zəfər!

Şeirin müəllifi etdiyi çağırışın real şahidlərinin, yəni Azərbaycan əsgərinin simvolu olanları da dilə gətirməyi unutmur. Məhz onları xatırlatmaqla verəcəyimiz canın Vətən sadağası olduğunu sanki açıqlayır. Çünki onun adını çəkdiyi qəhrəmanlar torpaqdan yox, canlarından keçiblər.

Sənin bayraqdarların

Mübarizlər, Paminlər

Qanıyla, həyatıyla

bu torpağa zaminlər.

Mələklər qanadında

dalğa-dalğa aminlər,

Yayılsın bu Vətənə

qələbə müjdələri,

Ver, ver bizə zəfəri!

Çünki bu zəfər üçün gərək olanı bu xalq artıq öz içində böyüdüb, onu ərsəyə gətiribdi. Və bu böyüyən, bu döyüşə atılmağa hazır olan ərənlərin bircə yaralı yerləri var. O da hamının yumruq ola bilməməsidi. Hamının yumruğu bir zindana vura bilməməsidi. Sanki hansısa bir kabus, hansısa bir qara niyyət sızıb keçir bu məmləkətin birliyinin, həmrəyliyinin içərisindən. Birləşməyə, zəfəri birlikdə qazanmağa imkan verimr. Buna haqq səsini qaldıran şair yazır:

Bu müqəddəs savaşda

birlik olmalı, bir yox,

Güc, qüvvət birlikdədi,

burda başqa bir sirr yox.

Vətən, torpaq uğrunda

müxalifliyə yer yox.

Bu xalqın tək ordusu,

tək sözü, tək lideri!

Ver, ver bizə zəfəri!

Həqiqətən də torpaq, Vətən, millət anlayışları, torpaq, Vətən, millət sevgisi, torpaq, Vətən, millət qarşısındakı borc başqa istəklərə "dur!" deyir, başqa niyyətlərə "dayan!" deyir. Və şair də haqlı olaraq vurğulayır ki, zəfər yolunda döyüşməyə hamı birlikdə müxalifsiz, müxalif düşüncəsiz, həmrəy şəkildə yeriməlidir. Necə deyərlər, düşmən üstünə Koroğlu nərəsindən gələn "Hoydu dəlilərim, hoydu, yeriyin düşmən üstünə!" çağırışı hakim kəsilməlidir. Məhz onda şüurumuzdakı, qəlbimizdəki müxaliflik də, bir-birimiylə dil tapmayan niyyətlərimiz də, bütövlükdə ayrı-ayrı məqsədlərin bir-biriylə dartışması da unudulacaq, daha doğrusu, unudulmalıdır. Çünki söhbət Vətəndən gedir, söhbət Zəfərdən gedir.

Bürümüş zehinləri

postmodernist nağıllar,

Bulanır iradələr,

pərdələnir ağıllar,

Yaxşı ki, ürəklərdə

Vətən, millət eşqi var -

iliklərə işləyən

zəhərin panzəhəri!

Ver, ver bizə zəfəri!

Bəli, bu çağırışın digər qatlarına, digər laylarına üz tutanda onda aydın olur ki, həqiqətən ürəklərə zəfər hakim kəsiləndə qələbə özü də o zəfəri istəyənlərə doğru sanki addımlayır. Və sanki o Zəfər bizə tərəf bir işıq kimi axıb gəlir. Çünki...

(Ardı var)

İmza: Əbülfət MƏDƏTOĞLU Dosta: Göndər

Ədalət 2018.- 27 fevral.- S.6.