NƏ GETMƏYƏ, NƏ QALMAĞA ÜZÜM VAR

 

 

           Kim çəkibsə bu çevrəni, sözüm yox,

 

Ha axtardım, ha fırlandım, izim yox.

 

Nə getməyə, nə qalmağa üzüm yox,

 

Bir az qal var, bir az öl var içimdə.

 

Dağın dibi, yalın dalı nağıldı,

 

Gümanlarım it unu tək dağıldı.

 

Sularında balıqları boğuldu,

 

Kürüsü çürümüş göl var içimdə.

 

Nə açarı, nə kilidi hasarın,

 

Gor evinə çəkilidi hasarın...

 

Bu gördüyün şəkilidi hasarın,

 

Arxasına gizli yol var içimdə.

 

Çoxdu tez qazanan, gec dolandıran,

 

Durmadı qabağa heç, dolandıran...

 

Qışda neçə sürü, köç dolandıran,

 

Yayda örəniyən çöl var içimdə...

 

 

 

FƏLƏSTİN UŞAQLARI

 

Uşaq atasından güclü

 

heç kimi bilməz.

 

Atalarının

 

Bir barmaq qurşun önündə,

 

Nə qədər aciz olduğunu

 

Öz gözləri ilə gördülər.

 

Beşikdən tank olmaz,

 

Yüyrükdən təyyarə.

 

Gülləyə atılan ilan kimi,

 

Qaldılar qıvrıla-qıvrıla,

 

Qaynar qumun üstündə-

 

Fələstin uşaqları...

 

Bu dünyanın şərqində

 

Güllələnən uşaqların

 

qığıltısı himn deyil

 

Göz yaşları adi sudu,

 

İçində bir ovuc duz ərimiş...

 

Qışqıra-qışqıra,

 

Hıçqıra-hıçqıra,

 

Mərmilərin, raketlərin

 

"Atdöşündə" qaranəfəs...

 

Yerdə qaçanlardan,

 

Göydə uçanlardan,

 

Kürəyini, sinəsini

 

Nişangahda saxlayandan,

 

Hər kəsdən, hər şeydən,

 

Aman dilər, mərhəmət umar-

 

Fələstin uşaqları...

 

... Buşun da nəvələri var

 

Raysın bətni-

 

Cəhənnəm dərəsi...

 

.. Qərbin baş nazirləri,

 

Dəmir nazirləri, daş nazirləri...

 

Namussuzluğu, fahişəliyi ilə

 

fəxr edən,

 

İt nazirləri, quş nazirləri,

 

Kişi olsalar da,

 

ata deyillər...

 

qadın olsalar da,

 

ana deyillər...

 

... Cəlladdan törənən də

 

cəllad olacaq, vallah...

 

La ilahə illəllah...

 

... Nəyə nifrət,

 

Kimə lənət?..

 

... Gözlərin görə-görə,

 

Ağlın kəsə-kəsə

 

Əlac edə bilməyəsən

 

Sevdiklərinə, əzizlərinə...

 

 

Bir gün baxırsan ki,

 

Öz boy-buxunun

 

dar ağacıdı özünə,

 

Əllərin də kəndirdi boğazına.

 

Və ayaq üstə,

 

öz əllərinlə.

 

Öz-özünü boğub öldürmüsən,

 

Xəbərin də olmayıb...

 

 

***

 

Karvan getdi, dalınca bax,

 

Bu kəsərsiz qılınca bax.

 

Yorğana bax, balınca bax,

 

Yatırtdı nağıllar bizi.

 

 

Bəxt karxana sərər, görməz,

 

Yetişməmiş dərər, görməz...

 

Allahdan gün görər-görməz,

 

Səbətə yığırlar bizi...

 

 

Göy nə çəkdi, yer bilmədi,

 

Biçən biçdi, vər bilmədi.

 

Anasına ər bilmədi,

 

Bilmədi oğullar bizi...

 

 

Nə fərqi var - erkək, dişi,

 

Tərgitməyək bu vərdişi.

 

Qurutmağa dəyməz, kişi,

 

Onsuz da sağırlar bizi...

 

 

***

 

Xoşbəxt günlərimiz harda qurtarır,

 

Nahaq çəkdirirdin sən, bu hasarı.

 

Bütün icazələr burda qurtarır,

 

Niyə aşmalıyam mən, bu hasarı?

 

Quru xəyallarda yaşayır adı,

 

Əkmədin, gözləmə biçində heç nə.

 

Hər şey bu sarayın hasarındadı

 

Girsəm nə tapacam içində - heç nə.

 

 

Tənhalıq ömrümə ələyir qarı

 

Qonaqsız evlərdə dərd var, azar var.

 

İndi göy üzünün mələyi - qarı,

 

Endi yer üzünə, yerdə hasar var...

 

 

Eh, giley-güzardı axırda sevgi

 

Kağız çiçəkləri quşdan kiçikdi.

 

Vallah, şişirdirsən, bu xırda sevgi

 

Üst-üstə qoyduğun daşdan kiçikdi...

 

 

Sənsiz ölməmişəm illər uzunu,

 

Arvad söhbətiymiş məni ağrıdan.

 

Niyə bilməmişəm, illər uzunu,

 

Hasar həsrətiymiş məni ağrıdan...

 

 

Qılıqlı nəfəsə, sevdalı səsə

 

Ölüm ayağında çatdım həmişə.

 

Dünyadan nə umdum, nə istədimsə,

 

Hasara bükülü tapdım, həmişə...

 

 

Deyirdim ki, bəlkə çıxdı qanadım,

 

Göylər yurd yeridi, yer yuvasızdı.

 

Yaxşı ki, uçmağa yoxdu qanadım,

 

Yaxşı ki, bu hasar darvazasızdı...

 

 

***

 

 

Açdım hər sirrimi yoldan keçənə,

 

Yüz başa bir sınıq qoldan keçənə.

 

Didilmiş yun qalır koldan keçənə,

 

Yazdım şeirləri mən nahaq yerə.

 

 

Bir çöp itkisinə çoxdu göynəyən,

 

Aclara nə var ki, toxdu göynəyən.

 

Mənim dərdlərimə yoxdu göynəyən,

 

Yazdım şeirləri mən nahaq yerə.

 

 

Bülbüldən matahdı millətə, bayquş

 

Neyləsin ləkəli qeyrətə bayquş?

 

Biz vətənə yükük, qürbətə bayquş,

 

Yazdım şeirləri mən nahaq yerə...

 

 

Yolsuz yolçuların itiyi sözdü,

 

Dağılmış evlərin kötüyü sözdü.

 

Şair balasının yediyi sözdü,

 

Yazdım şeirləri mən nahaq yerə.

 

 

Götürüb daş kimi atdılar məni,

 

Keçi qiymətinə satdılar məni,

 

Qoyun sürüsünə qatdılar məni,

 

Yazdım şeirləri mən nahaq yerə.

 

 

Yel vurur, sovrulan külümə heyif,

 

Sevə bilmədiyim ölümə heyif,

 

Əlli il çəkdiyim zülümə heyif!

 

Yazdım şeirləri mən nahaq yerə

 

Kim bilir, qayğısız yerdə doğulsam,

 

Gülərəm doyunca dərdə, doğulsam.

 

Mən şair olmaram, bir də doğulsam,

 

Yazdım şeirləri mən nahaq yerə...

 

 

***

 

Dərd qovurdu, qəddim, boyum qurudu

 

Dərdli sinəm oyum-oyum qurudu.

 

Dəhnəm uçdu, selim-suyum qurudu,

 

Gözlərimi silməyimdən keçdi tay

 

 

Kaman kimi gərilmişəm Vətənsiz,

 

Sarfa-sarfa dərilmişəm Vətənsiz,

 

Yüz yol ölüb-dirilmişəm Vətənsiz,

 

Birdəfəlik ölməyimdən keçdi tay

 

 

Sozüm yoxdu yerə enmiş meymuna,

 

Məclislərdə şirə dönmüş meymuna.

 

Çox əyildim itə minmiş meymuna,

 

Bu hikmətə gülməyimdən keçdi tay

 

 

Vahid Əlifoğlu zillətə düşdü,

 

Qısıldı yadlara, minnətə düşdü.

 

Mənim də qismətim qürbətə düşdü,

 

O dağlara gəlməyimdən keçdi tay...

 

 

***

 

Bu dünyadı, gün də yazır,

 

Dağa-daşa çən də yazır.

 

Bəndə pozur, bəndə yazır,

 

Fələyin adıymış elə...

 

 

Cələdədi sirr, quş gəlməz,

 

Tora, dənə hər quş gəlməz.

 

Yüzün yandır, bir quş gəlməz,

 

Lələyin adıymış elə...

 

 

Fırlan görüm, təkər şeytan

 

Uçuruma çəkər şeytan.

 

Şah iblisdi, nökər şeytan,

 

Mələyin adıymış elə.

 

 

Yollara bax, yol ağıdı,

 

Yolçu getmir, dərd dağıdı...

 

Torpaq qutu qapağıdı,

 

Bələyin adıymış elə.

 

 

Ovcumda gözüm, itmədi,

 

Gözümdə izim itmədi...

 

Ha tutdum, üzüm itmədi,

 

Ələyin adıymış elə...

 

 

***

 

Yıxıldım, anam yıxıldım,

 

Tutmağa qol da yoxdu heç.

 

Dediyimi nəynən deyim,

 

Deməyə dil də yoxdu heç.

 

 

Bu yazını yazan yazıb,

 

Yazdığını sapdan asıb.

 

Bəydən saman kasıb,

 

Girməyə kol da yoxdu heç.

 

Tük tərsinə, dəllək naşı,

 

Arsız sifət, döndü, qaşı.

 

Hanı bu dəlinin başı,

 

Səpməyə kül də yoxdu heç.

 

 

Nağıllar pərən-pərəndi,

 

Axırı dağa dirəndi.

 

Dörd yanımız it hürəndi,

 

Getməyə yol də yoxdu heç.

 

 

Bitməyən kötük qalmayıb,

 

Yeməyə kötək qalmayıb.

 

Tutmağa ətək qalmayıb,

 

Ətəklik əldə yoxdu heç...

 

 

***

 

Çəmənin xalçası yox,

 

Mən bu bağı neyləyirəm.

 

Armudu yox, alçası yox,

 

Mən bu bağı neyləyirəm.

 

 

Duman yenib tül açılmır,

 

Bülbül ötmür, gül açılmır.

 

Ağacına əl açılmır,

 

Mən bu bağı neyləyirəm.

 

 

Gələn gəldi, söydü, bitdi

 

Torpağın su döydü bitdi.

 

Nar qurudu, söyüd bitdi,

 

Mən bu bağı neyləyirəm.

 

 

Çiçəkləri yağdı elə,

 

Xəyallarda sağdı elə...

 

Özü boyda dağdı elə,

 

Mən bu bağı neyləyirəm...

 

 

***

 

Bir quş idi uçdu belə,

 

Ha yürüdüm qaçdı belə...

 

Qurumuş ağacdı belə,

 

Meyvəsin dərdiyim səngər.

 

 

Oyundusa oyun hanı,

 

Qalx ayağa, boyun hanı?

 

Sən arxsansa suyun hanı?

 

Sinəmi gərdiyim səngər.

 

 

Kiminsə süzdüyü anam,

 

Əcəlin özüydü anam.

 

Yaman qırmızıydı anam,

 

Yuxumda gördüyüm səngər...

 

 

***

 

Fələk ucadan baxır,

 

Körpəyə qocadan baxır.

 

Qapazı bacadan baxır,

 

Çörəyi tələdən keçir.

 

 

Ölüm ömrə qısılanda,

 

Elə buymuş yazılanda.

 

Kəndir kimə asılanda,

 

Kimə də şələdən keçir.

 

Qazılarmı dərin qardaş,

 

İstidimi yerin qardaş.

 

Onsuz da əsgərin qardaş,

 

Taleyi lülədən keçir...

 

 

***

 

Bu dünyadı, ağrın alım,

 

Deyib-güləcəkmi hamı?

 

Kişi kimi, arvad kimi,

 

Bir gün öləcəkmi hamı?

 

 

Dərd də sıxıldığı yerə,

 

Axar yığıldığı yerə.

 

Qaçıb dağıldığı yerə,

 

Qaçıb gələcəkmi hamı?

 

 

Dillənəcək bu lal haram,

 

Başdaşıdı, qalar haram...

 

Tərəzidi halal-haram,

 

Çəkib böləcəkmi hamı?

 

 

Su döydükcə qapısını,

 

Damı çöküb, qapı sınıb...

 

Şəhidliyin qapısını,

 

Aça biləcəkmi hamı?

 

 

***

 

Gülər dərdə dəli kimi,

 

Bel sınmayıb beli kimi.

 

Fələk durub zəli kimi,

 

Sağılacaq, sağılmış ev.

 

 

Nə dəhlizi yeriyəndi,

 

Nə də daşı əriyəndi,

 

Nə də daşı əriyəndi.

 

Göz yaşında çürüyəndi,

 

Göz yaşında boğulmuş ev.

 

 

...Qismətindən çətin uşaq,

 

Bu dünyadan qədim uşaq.

 

Kimindi bu yetim uşaq,

 

Kimindi bu dağılmış ev?..

 

***

 

anam yuxuma girir,

 

92-ci ildə

 

torpağa tapşırdığım anam...

 

ağ saçları xınalı,

 

qıpqırmızı paltarda,

 

yəqin evimizi yandırıblar...

 

 

***

 

səsindən bilirəm ki,

 

arvadım qocalıbdı.

 

on beş ildi,

 

üzünə baxa bilmirəm...

 

 

***

 

keçən günlər,

 

keçən günlər...

 

ortasına daş atılmış

 

göl kimidi...

 

P.S. Ruhun şad olsun, şair!

 

Vahid Əlifoğlu

Ədalət.- 2020.- 18 aprel.- S.12