"Özümüzü
kəsən qılınc"
Türkiyədə
Xəbər verdiyimiz kimi, Respublika Akademik Milli Dram Teatrı bu günlərdə Türkiyədə qastrol səfərində olmuşdur.
Teatr türk dünyasının böyük
şairi Bəxtiyar Vahabzadənin "Özümüzü
kəsən qılınc"
tamaşası ilə
türk seyrcilərində
böyük coşqu yaratmışdır.
Quruluşçu
rejissoru xalq artisti Ağakişi Kazımov, bəstəkarı
Cavanşir Quliyev olan bu uğurlu səhnə əsəri
türklərin qədim Göytürk dövlətinin
yaranmasından, fəaliyyətindən bəhs edir. Əsərdə
ustad şair və dramaturq Bəxtiyar Vahabzadə fakt olaraq
sübut edir ki, nə qədər öz
qılıncımız düşməni yox
özümüzü kəsəcək, türk böyük
ola bilməyəcək. Türkün gücü,
türkün böyüklüyü onun birliyindədir. Budur əsərin
qayəsi.
Bu
çağırış təbii ki, Türkiyədə
coşqu ilə qarşılanmalı idi.
Akademik Milli Dram Teatrının
aktyor heyəti isə tamaşanın öhdəsindən
layiqincə gəlmiş və Türkiyənin Kayseri, Ankara
şəhərlərində böyük tamaşaçı
auditoriyası qarşısında məharətini və Bəxtiyar
Vahabzadənin söz-sənət gücünü göstərmişdir.
...Maraqlı məqam
ondan ibarətdir ki, hər tamaşadan qabaq ədəbiyyatımızın
canlı klassiki Bəxtiyar Vahabzadənin
çıxışı yazılmış lent göstərilmiş
və ustad şair zalda əyləşən türk
tamaşaçılarına birbaşa müraciət
etmişdir... Müraciətində ustad şair səhhəti
ilə bağlı Türkiyəyə gedə bilmədiyini,
lakin qəlbinin onlarla birgə olduğunu və bütün
türklərə sevgilərinin
çatdırılmasını söyləmişdir. Bəxtiyar
müəllimin çıxışı ayaqüstə
alqışlarla qarşılanmışdır...
Bütün bu
uğurların səbəbkarları- aktyorlarımızla, həmçinin
Akademik Milli Dram Teatrının direktoru Maqbet Bünyadovla
dünən görüşdük. Söhbətimiz zamanı
birgə tamaşa etdiyimiz həmin təsirli
görüntülər qədər maraqlı və
qüruryaradan idi ki, bir anlığa özümüzü
türk seyrciləri ilə birgə hiss etdik.
Beləliklə, həmsöhbətimiz
teatrın direktoru Maqbet Bünyatov, truppa müdiri Elmar Məmmədov
və aktyorlardır...
- Maqbet müəllim,
Türkiyədə Bəxtiyar Vahabzadənin
"Özümüzü kəsən qılınc"
tamaşası ilə böyük uğur
qazanmısınız. Maraqlıdır, niyə məhz Bəxtiyar
Vahabzadə yaradıcılığına müraciət
etdiniz? Nəhayət, niyə məhz həmin əsərlə
türk tamaşaçılarına hesabat verəsi oldunuz?
- Teatrımızın
qastrol səfərləri barədə bir az məlumat vermək
istərdim. Biz hələ ötən ilin yayından Türkiyədə
keçirilən açıq teatr festivalında Elçin Əfəndiyevin
"Qatil" tamaşası ilə iştirak elədik. Yenə
də Elçin Əfəndiyevin "Arılar
arasında" və Əli Əmirlinin "Mesenat" əsəri
ilə Kazan şəhərində qastrolda olduq. Daha sonra yenə
də Türkiyənin Trabzon şəhərində 16 ölkənin
iştirakı ilə keçirilən beynəlxalq festivalda
iştirak elədik. Burada güclü dramaturq İlya İossilyevin
"Kaş araba aşmayaydı" tamaşasını
nümayiş etdirdik, sonra Konya şəhərinə dəvət
olunduq. Bunların ardınca Ankaraya dəvət aldıq.
Bu şəhərlərdə
Elçin Əfəndiyevin"Arılar arasında"
tamaşası ilə çıxış etdik və
çox uğurlu alındı. Repertuarımızda olan 30 tamaşadan
5-ni türkdilli respublikalara və dövlətlərə disk
şəklində göndərdik. Yəni seçimi
onların öhdəsinə buraxmışıq. Hansı
tamaşanı seçsələr bizə məlumat verəcəklər
və biz də bu dəvətləri qəbul edəcəyik...
Biz internetdə belə bir məlumat da oxuduq ki, Kayserinin
böyük şəhər bələdiyyəsi
başkanı Mehmet bəydən soruşublar ki, bu ili necə
başlamaq istəyirsiniz? O, da belə cavab verib: ...Bizim arzumuz
budur ki, Bəxtiyar Vahabzadənin "Özümüzü kəsən
qılınc" tamaşası ilə öz mədəniyyət
işlərimizi quraq."
Biz də həmin saytdan
istifadə edib, ora bir faks göndərdik ki, bizim
repertuarımızda Bəxtiyar Vahabzadənin
"Özümüzü kəsən qılınc" və
"Fəryad" tamaşaları var. Onlar da
"Özümüzü kəsən qılınc" əsərini
istədiklərini bildirdilər...
- Türkiyənin Bəxtiyar
Vahabzadəyə böyük sevgisinin olduğunu bilirik. Elə
bu sevginin nəticəsidir ki, ötən ilin noyabrında
İzmir şəhərində böyük bir prospektə
ustad şairin adı verilib. İndi siz Bəxtiyar Vahabzadəyə
türklərin sevgisinin canlı şahidi olmusunuz. Xahiş
edirik, həm də bu tamaşadan qaynaqlanan və şairə
olan böyük türk sevgisi barədə təəssüratlarınızı
bölüşəsiniz.
- Məlumat
üçün deyim ki, Türkiyəyə getməmişdən
qabaq biz video operatorla Bəxtiyar müəllimgilə qonaq
getdik. Bildirdik ki, sizin əsəri Türkiyəyə
aparırıq və türk tamaşaçılarına arzu
və istəklərinizi söyləyin. Bəxtiyar müəllim
də türk tamaşaçılarına ona göstərdikləri
sevgi və sayğılara görə minnətdarlığını
bildirərərək qeyd etdi ki, bu əsərlə mən də
sizin yanınızdayam və bu əsərin arxasında mən
dayanıram, teatrın kollektivi dayanır.
Bu müraciəti orada,
özü də hər tamaşadan qabaq səsləndirmişik
və türklər onu ayaqüstə, alqışlarla
qarşılayırdılar. Mən bir daha əmin oldum ki, Bəxtiyar
Vahabzadə türk dünyasının əvəzedilməz
ustad şairidir. Bəxtiyar müəllimin
çıxışına ayaqüstə o qədər əl
çalıb alqışladılar ki, onları əyləşdirə
bilmirdik ki, tamaşaya başlayaq.
Bəxtiyar Vahabzadənin
o zəif vücudu ilə etdiyi çıxış türklərin
milli ruhunu elə coşdurmuşdur ki, alqış sədalarından
zal titrəyirdi. Tamaşa başa çatandan sonra türk
seyrçiləri yenə də belə gurultulu alqışlarla
aktyorlarımıza təşəkkürlərini bildirirdilər.
Verilən gül-çiçək dəstələrindən
aktyorlar az qala görünməz olurdu... Hər tamaşadan
sonra isə bizə ziyafət verilirdi. Axşam saatlarında isə
bir dəfə xahiş etdilər ki, Bəxtiyar Vahabzadənin
şeirlərindən söyləyək. Burada aktyorlar Nurəddin
Mehdixanlı, Laləzar Mustafayeva, İradə Ağasıbəyli,
Hacı İsmayılov Bəxtiyar müəllimin müxtəlif
mövzulu şeirlərini elə məharətlə söylədilər
ki, məclis iştirakçıları olan Kayseri bələdiyyəsinin
başkanı, mədəniyyət müşaviri, Kayserinin
prokuroru və digərləri dəhşətə gəldilər.
Ziyayət məclisi Bəxtiyar Vahabzadənin şeir gecəsinə
çevrildi. Ramiz Məlik isə canı və qanı ilə
türkçülüyə bağlı olan və elə
buna görə də Sibirə sürgün olub orada da
dünyasını dəyişən Hüseyn Cavidin
"İblis" əsərindən İblisin monoloqunu
çox ustalıqla söylədi. Məclis
iştirakçıları heyrətə gəldilər.
Açığı,
onlar bizim ədəbiyyatımız barədə çox az
bilgiyə malikdirlər. Bircə Bəxtiyar Vahabzadəni
yaxşı tanıyırlar. Ancaq millətçilik və
türkçülük yolunda can qoyan Mikayıl
Müşfiqi, Cəfər Cabbarlını, Hüseyn Cavidi, Səməd
Vurğunu, Məmməd Arazı, Xəlil Rzanı...
yaxşı tanımırlar. Bilmirlər ki, belə qyrətli
yazarları Sovet rejimi susdurub, məngənədə
sıxıb... Rejimin əlindən salamat qalan və ədəbiyyatımızın
indi sağ qalan canlı əfsanəsi- ustad Bəxtiyar Vahabzadədir.
Onun 1961-ci ildə yazdığı və Azərbaycanın
parçalanmasına həsr olumuş "Gülüstan"
poemasının üstündə şairin başına nə
oyunlar açdılar... Biz bütün bunlar barədə məclis
iştirakçılarına müfəssəl məlumat
verdik və çox təəssüfləndilər ki, belə
yazarları indiyə qədər dərindən
tanımayıblar... Bir sözlə, bu dəfəki səfərimiz
Bəxtiyar Vahabzadə əsərinin qüdrəti ilə bir
daha uğurlandı. Bunlara görə ustad şairimizə,
görkəmli dramaturqumuza minnətdarıq. Türkiyədə
isə deyirdilər: siz xoşbəxtsiniz ki, Bəztiyar Vahabzadə
kimi dahi şairiniz var...
Müsahibəyə
görə təşəkkürlərimizi bildiririk.
Ədalət.- 2009.- 12 fevral.- S. 6.