Əzizə Mustafazadə: "Hər səhər oyanıb Xəzərə baxmaq arzum olsa da..."

 

Amma milli mədəniyyəti ölkə-ölkə daşımaq lazımdır

 

Cazmen Vaqif Mustafazadənin 70 illik yubileyi münasibəti ilə Bakıya gələn və bir müddət burada qalan dünya şöhrətli Əzizə Mustafazadə mətbuat mənsubları ilə görüşə də vaxt ayırıb. Sadəliyi ilə diqqəti çəkən Əzizə xanım söhbətinə belə başladı:

"Əslində mən mətbuat və televiziyanın bildiyi qədər Bakıya gəlib-getmirəm. Belə deyim ki, gizli səfərlərim də olur. Fərhad dayı adlandırdığım Fərhad Bədəlbəyli, Nuru Əhmədovla, eləcə də ailəmizə yaxın olan bir neçə insanla mütəmadi olaraq görüşürəm. Əslində Bakıda çox sayda tanışım yoxdur. Amma qəlbən mənə yaxın olanları heç zaman yaddan çıxarmıram. Hərdən mənə sual edirlər ki, "atanız kimi bir vaxt siz də qəbul olunmurdunuz". Demək istəyirəm ki, əsl qəhrəman döyüşdə həlak olur. Onun qiymətini gec də olsa, xalq verir. Necə deyərlər, "heç olmamaqdansa, gec olması yaxşıdır". Dahi Vaqifi xalqı hər zaman sevirdi. Nə etməli ki, taleyi onunla bir az sərt davrandı. Amma qismən də olsa o, layiq olduğu yeri tutub. Qəlbi əsl sənətlə döyünən yenilikçi insanları çox zaman vaxtında dəyərləndirib qəbul etmək istəmirlər. Amma buna baxmayaraq, yaradıcı insan sınmır.

Atamın səhnədə dünyasını dəyişməsi də təsadüfi deyil. Tarix boyu qeyri-adi istedadı olan yaradıcılara birmənalı münasibət göstərməyiblər. Dünya şöhrətli Bax, Motsart, Şopen öz dövrünün qəbul olunmazlarından idi. Belə insanlar hər zaman əzab çəkiblər. Hətta onlar bu səbəbdən dünyadan tez köçürlər. Bütün bunlara baxmayaraq, yenə də xalqa təşəkkür etmək lazımdır, çünki xalq hər zaman sənətkarı sevərək qiymətləndirib, qiymətləndirir və belə də davam edəcək. Ailəmin qarşılaşdığı anlaşılmazlığa gəlincə, onu deyə bilərəm ki, çətin olsa da, biz mübarizə aparmağı bacardıq. Bu gün atam cismən həyatda yoxdur, amma onun bəxş etdiyi əsərlər qəlblərdə yaşayır. Mənə elə gəlir ki, hələ uzun müddət yaşayacaq da... Atamın əsərlərindəki işıqlı kədər onun daxili aləmindən xəbər verirdi. Mən sevinirəm ki, Azərbaycan xalqı Vaqif Mustafazadə dühasını dəyərləndirməyi bacarır. Təsadüfi deyil ki, dahi Heydər Əliyev də atamın yaradıcılığını hər zaman diqqət mərkəzində saxlayıb və boşuna "bu gözəl İçərişəhər oğlanına yaşıl işıq!" sözlərini deməyib".

Əzizə xanım deyir ki, Heydər Əliyevin bu fikrindən sonra atasına diqqət, qayğı artmağa başladı. O deyir ki, o zaman gənc olan İlham Əliyev də atasının əsərlərini dinləyib, hətta indi də dinləyir. Cazmenin fikrincə, əgər atasına bu qədər maraq olmasaydı, dövlət başçısı yubileyin qeyd olunması ilə bağlı müvafiq göstərişlər verməzdi. Artıq Almaniyaya dönməyə hazırlaşan Əzizə xanım nə vaxtsa qayıdıb burada çalışmaq barədə düşünmədiyini söylədi: "Əgər mən Azərbaycana qayıdıb, burda yaşayıb-yaratsam, Vətənimin mədəniyyəti və musiqisi üçün daha az iş görə bilərəm. Hər şeyə real baxmaq lazımdır. Təsəvvür edin ki, xarici ölkələrdəki konsertlərim üçün hazırlıq, uzun məsafələri qət etmək nə qədər çətindir. Buna ən azından çox vaxt sərf olunacaq. Azərbaycandan Avropaya təyyarə ilə ən azı beş saat uçmaq lazımdır. Bu çətinliklərə hansı orqanizm tab gətirə bilər? Hər zaman orta məxrəcə gəlib, balans tapmaq lazımdır ki, qürbətdə yaşamağın ürəyini ağrıtmasın. Ona görə də vaxtaşırı Bakıya gəlirəm. Günəşli Bakıda hər gün, hər səhər oyanıb Xəzər dənizinə baxmaq arzum olsa da, milli mədəniyyətimizin inkişafı naminə bu arzumdan imtina etmək məcburiyyətindəyəm. Milli mədəniyyəti ölkə-ölkə daşımaq lazımdır. Rəssamları başa düşmək olar, onlar yaratdığı peyzajları digər ölkələrdə sərgiləyirlər. Musiqidə isə hər şey tam fərqlidir. Musiqiçilər o insanlardır ki, ölkəsinin mədəniyyətini iri miqyasda təmsil etmək üçün ölkəsindən kənarda yaşamalıdır. Azərbaycan musiqisini dünyaya tanıtmaq istəməsəydim, bəlkə də daima Vətənimdə yaşayıb, sıravi pedaqoq olardım. Bu da mənim üçün biristiqamətli, cansıxıcı və darıxdırıcıdır. Düşünürəm ki, yaradıcı insan bir yerdə dayanmamalıdır. O hər zaman axtarışda olmalıdır. Atam sağ olsaydı, mənim Azərbaycanda çalışmağımı çox dəstəkləyərdi. Çünki o da milli musiqimizin dünyaya inteqrasiyasının tərəfdarı idi".

 

 

Şəms 

 

Ayna.-2010.-3 aprel.-S.18.