Biz NATO standartlarında silah istehsal etməliyik
Köhnəlmiş sovet "qəlib"lərində
silah istehsalı mənasızdır
Ötən ay Azərbaycanın hərbi sahədə beynəlxalq əməkdaşlığını
gücləndirmək istiqamətində
diqqətçəkən addımlar
atılıb. Bu barədə Hərbi Analitik Tədqiqatlar Mərkəzinin
(HATM) direktoru İldırım
Məmmədov oktyabrda
Azərbaycan və Cənubi Qafqazın müdafiə və təhlükəsizlik sektorunda
baş verən mühüm hadisələrlə
bağlı mətbuat
konfransında danışdı.
Onun sözlərinə
görə, Azərbaycan
xüsusilə NATO, Rusiya,
İ.Məmmədov
bildirdi ki, ilk növbədə diqqət ötən ay Azərbaycanda
keçirilən hərbi çağırışa yönəlməlidir.
"Fikrimcə, hərbi çağırış
qaydalarında həyata keçirilmiş dəyişikliklər
hələlik öz səmərəsini vermir. Neqativ hallarla,
bağlı məlumatlar yenə də qəzet səhifələrini
bəzəyir, bununla bağlı vətəndaşlardan
müraciətlər daxil olur. Düşünürəm ki,
Azərbaycanda hərbi çağırış sistemində
neqativ hallara nəhayət, son qoyulmalıdır və bu
işdə əsas məsuliyyət güc
strukturlarının, çağırışı təşkil
edən qurumun üstünə düşür", - deyə
ehtiyatda olan polkovnik bildirdi.
İ.Məmmədov
ötən ay Azərbaycanın milli və dövlət təhlükəsizliyinə
təhdidlərin hələ də qaldığını
dedi. Ekspertin fikrincə, bu təhdidlər arasında Ermənistanın
Azərbaycana ərazi təcavüzünün davam etməsi,
Xəzər dənizinin hüquqi statusunun həll
olunmaması, İran və Rusiyanın Xəzərdə hərbi
qüvvələrini gücləndirməsi, Rusiyanın Azərbaycanla
qonşu rayonlarda qoşunlar yerləşdirməsi və s.
aiddir.
"Ötən
ay "Sina" adlı müasir raket gəmisi İran Hərbi
Dəniz Qüvvələrini, istifadəsinə verilib. Gəmi
yüzlərlə radara, müasir naviqasiya sisteminə, elektrik
təchizatına, eləcə də telekommunikasiya sisteminə
malikdir. Eyni zamanda, bəlli olduğu kimi, İran Silahlı
Qüvvələri baş qərargahı cari ilin sonunadək
Xəzərdə dəniz müdafiə qüvvələri
Şimal Komandanlığı yaratmaq haqda qərar qəbul
edib. Bu qüvvələr İranın şimalındakı və
əyalətdəki müdafiə qüvvələrini birləşdirəcək.
Hər əyalətdə mənzil-qərargah yaradılacaq",
- deyən İ.Məmmədov İranın Xəzərdə
aktivləşməsini dənizin təhlükəsizliyi, Azərbaycanın
milli maraqları baxımından ziyanlı hesab edir:
"İran oktyabrın əvvəlində Xəzərdə
hərbi təlim keçirdi. Görünür, Tehran son hərəkətləri
ilə region ölkələrinə - xüsusilə də Azərbaycan
və Türkmənistana hərbi təzyiq göstərmək
istəyir".
İ.Məmmədovun
fikrincə, oktyabr ayında diqqətçəkən hadisələrdən
biri Azərbaycan telekanallarında nümayiş etdirilən hərbi
verilişlər üzərində ictimai monitorinqin
aparılmasıdır. Onun sözlərinə görə,
Prezident Administrasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyevin
"Azərbaycanın efir məkanı: problemlər və vəzifələr"
adlı məqaləsində hərbi verilişlərin tənqid
olunması diqqəti çəkir.
"Proqnozlaşdırmaq
olar ki, yaxın vaxtlarda hərbi məzmunlu verilişləri
keyfiyyətcə yüksəltməkdə konkret addımlar
atılacaq.
Bu
iş hazırda Prezident Administrasiyası tərəfindən
araşdırılır və yaxın günlərdə nəticələr
ortada olacaq", - deyə o bildirdi.
İ.Məmmədovun
sözlərinə görə, ötən ay Ermənistan
silahlı qüvvələri Azərbaycanın işğal
olunmuş ərazilərində təlimlər keçirib. Təlimlərdən
biri oktyabrın 3-də Ağdam şəhəri ərazisində
idi. Növbəti təlim isə oktyabrın 9-da Ağdam
rayonunun işğal altında olan Uzundərə adlanan ərazisində
keçirilib. Hər iki təlimdə işğalçı
qüvvə ağır texnika və silahlardan istifadə edib. Tank,
top və qrad qurğularından Şahbulaq yüksəkliyinin ətəklərindəki
hədəflərə doğru atəş
açılıb. HATM-ın apardığı
araşdırmalar göstərir ki, erməni qüvvələri
bu kimi təlimləri keçirməklə əsasən 3 məqsəd
güdürlər:
-
birincisi, silahlı qüvvələrin istifadəsində olan
yararsız, vaxtı ötmüş silah-sursatın,
döyüş texnikasının məhv edilməsi. Müşahidələr
və əldə edilən etibarlı məlumatlarda bildirilir
ki, Qarabağda məhv edilən yararsız silah-sursatın,
döyüş texnikasının əksər hissəsi vaxtilə
Rusiyanın Gürcüstandakı hərbi bazalarından
çıxarılıb. Vaxtilə Gürcüstandan
çıxarılan silah-sursat və hərbi texnikanın əksəriyyəti
Ermənistanın hərbi hissələrinə və
Qarabağdakı hərbi bazalara yerləşdirilmişdi;
-
ikincisi, budcədən müəyyən vəsaitlərin
silinməsi. Araşdırmalar göstərir ki, Ermənistan
silahlı qüvvələrində yüksək səviyyəli
məmurlar tərəfindən idarə olunan korrupsiya şəbəkəsi
mövcuddur. Bu şəbəkə əksər hallarda
büdcə vəsaitlərinə göz dikir və bu
xüsusda hərbi təlimlərin müntəzəm
keçirilməsi vəsaitlərin mənimsənilməsi
üçün ən səmərəli üsullardan biridir;
-
üçüncüsü, imitasiya fəaliyyəti,
qarşı tərəfi - yəni Azərbaycanı hərbi əməliyyatları
bərpa etməkdən çəkindirmək,
işğalçıları ruhlandırmaq. Lakin
araşdırmalar göstərir ki, düşmən qüvvənin
tez-tez keçirilən təlimləri
separatçıların döyüş qabiliyyətinin, əməliyyat
vərdişlərinin artırılması baxımından səmərəli
deyil.
İ.Məmmədovun
sözlərinə görə, düşmən tərəf
Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin gücündən
çəkinir. "İşğalçı qüvvənin
Azərbaycanın Füzuli və Xocavənd rayonları ərazisində,
cəbhə xəttindəki mövqelərini möhkəmlətməsi,
bəzi ərazilərdə isə qoşunların təmas xəttindəki
neytral ərazilərdə minalama işlərini aparması
sıradan bir xəbər deyil. Aşkar görünür ki,
erməni tərəfi narahat edən əsas məsələ
Azərbaycan ordusunun hərbi əməliyyatları bərpa edə
biləcəyi ehtimalıdır. Düşmən ölkənin
prezidenti və müdafiə nazirinin işğal olunmuş ərazilərimizə
səfəri də məhz bu qorxu ilə
bağlıdır", - deyə o qeyd etdi.
İ.Məmmədov
oktyabrda Azərbaycanın müdafiə sənayesi ilə
bağlı sevindirici xəbərlərin çox olduğunu
bildirdi. Onun sözlərinə görə, əsas xəbər
Azərbaycanın ilk milli atıcı silahı olan
"İstiqlal" snayper tüfənginin yeni
versiyasının hazırlanması ilə bağlıdır.
Yeni versiya gələn il hazır olacaq. Bu silah hazırkı
IST-14,5 versiyasından həm çəkisinə, həm də
gülləsinin çapına görə fərqlənəcək.
"12,7 mm
çaplı güllələrdən atəş açacaq
bu snayperin NATO standartlarına uyğun olacağını
ehtimal etmək olar" deyən İ.Məmmədovun sözlərinə
görə, Azərbaycan öz müdafiə sənayesini daha
çox NATO ölkələri ilə əməkdaşlıq
çərçivəsində inkişaf etdirməlidir. "Hazırkı
IST-14,5 kimi köhnə sovet qəliblərinə uyğun
silahların hazırlanması Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin
quruculuq perspektivi baxımından səmərəli hesab edilə
bilməz", - deyə o bildirdi.
C.Məmmədov
Ayna.-2009.-7 noyabr.-S.4.