Yeni Cənubi Uels Universiteti
Yerləşir:
Avstraliya, Yeni Cənubi Uels ştatı, Kensinqton
şəhərətrafı qəsəbəsi
Yaranma tarixi: 1949-cu il
Tipi:
Dövlət
İşçi heyətinin ümumi sayı:
6014 nəfər
Tələbələrin ümumi sayı:
46630
nəfər
İllik gəlirləri: 11344787 Avstraliya dolları
İllik xərcləri:
11817091 Avstraliya dolları
Rəsmi saytı: www.unsw.edu.au
Yeni Cənubi Uels Universiteti (
Böyük Britaniyanın
"Times Higher Education Supplement - QS World Universities Rankings"
jurnalının 2009-cu ildə apardığı dünya
universitetlərinin reytinqinə əsasən, Yeni Cənubi Uels
Universiteti 100 ən yaxşı ali məktəb
arasında Seul Milli Universiteti ilə birgə 47-ci yerdə
olub. "QS World University Rankings"in 2010-cu ildə
keçirdiyi reytinqə əsasən isə Yeni Cənubi Uels
Universiteti dünyanın ən nüfuzlu ali
məktəbləri arasında 46-cı, Avstraliya universitetləri
arasında isə 5-ci yerlərə layiq görülüb.
Yeni Cənubi
Uels Universiteti Avstraliyanın "Böyük Səkkizlik"
qrupunun, "Universitetlər 21" Beynəlxalq Elmi-Tədqiqat
Assosiasiyasının üzvüdür.
Tarixi
II Dünya müharibəsindən
sonra dövlətin bərpa və inkişafı
üçün əsas rol elm və texnologiyanın güclənməsindən
asılı olduğu üçün Yeni Cənubi Uels
ştatı hökuməti yüksək səviyyəli
mühəndis və texnologiya üzrə mütəxəssis
hazırlayan ali məktəb yaratmaq qərarına
gəlir. 9 iyul 1946-cı ildə Yeni Cənubi
Uels ştatının təhsil naziri Bob Heffron texnologiya
institutunun yaradılması haqqında sənəd
imzalayır. Bununla belə, ştat hökuməti yeni ali məktəb yaratmaqdansa, mövcud olan Sidney
Texniki Kollecini genişləndirmək qərarına gəlir.
Ştatın parlamenti tərəfindən
1949-cu ildə qəbul edilən qanundan sonra ali məktəb Yeni Cənubi
Uels Texnologiya Universiteti adlandırılır. Yeni Cənubi
Uels Texnologiya Universitetinin birinci prezidenti sonradan ali
məktəbin inkişafında önəmli xidmətləri
olmuş Artur Denninq təyin edilir. İlk vaxtlar
burada dəqiq, texniki elmlər öyrədilsə də,
sonradan humanitar sahələr əlavə edilir. Ali məktəbin
binası (hazırda Sidney Texnologiya Universiteti) Sidneyin mərkəzi
hissəsində, Ultimo şəhərətrafı
qəsəbəsində yerləşir. Lakin 1951-ci ildə
Yeni Cənubi Uels ştatı parlamenti Kensinqtonda ali məktəbin yeni binalarının tikilməsi
barədə qanun qəbul edir. 1958-ci ildə
Kensinqtonda yerləşən universitet Texnologiya Universitetindən
tamamilə ayrılmaq məqsədi ilə Yeni Cənubi Uels
Universiteti adlandırılır. 1960-cı ildə ali təhsil ocağı tədris
proqramını genişləndirərək burada incəsənət
və tibb, 1971-ci ildə isə hüquq fakültəsi
açır. 1951-ci ildə Nyu-Kaslda, 1961-ci ildə isə
Vullonqonqda Yeni Cənubi Uels Universitetinin kollecləri
yaradılır, sonradan bu kolleclər müstəqil universitetlərə
çevrilir.
2009-cu ildə
Yeni Cənubi Uels Universiteti yaranmasının 60 illik yubileyini
qeyd edir.
2010-cu il mayın 28-də universitetdə
Loui Onkoloji Elmi Mərkəzi açılır. Mərkəz layihənin həyata keçirilməsi
üçün 10 milyon dollar xərcləyən biznesmen Frenk
Louinin şərəfinə adlandırılıb və
ölkədə xərçəng tədqiqatları üzrə
ən böyük müəssisələrdən biridir.
Burada 400-dən çox tədqiqatçı
çalışır.
Büdcə və təhsil haqqı
2009-2010-cu tədris
ilində Yeni Cənubi Uels Universitetinin gəlirləri 11344787
Avstraliya dolları olub. Bu məbləğin 5907210 dolları əmtəə
satışları, 2130000 dolları maliyyə sazişləri,
437659 dolları sponsorların yardımı, 684996 dolları
gildiya, qalanları isə digər vasitələr hesabına əldə
olunan gəlirlərdir.
Həmin tədris ilində ali məktəbin xərcləri isə
ümumilikdə 11817091 Avstraliya dollarına bərabər olub.
Xərclərin 4460838 dollarını işçilərin əməkhaqqı,
3725967 dollarını satılmış əmtəə qiyməti,
1058136 dollarını amortizasiya, 320064 dollarını kommunal
xidmətlər, 219681 dollarını mühafizə,
qalanlarını isə başqa məsrəflər təşkil
edib.
Yeni Cənubi Uels Universitetində,
dünyanın digər universitetlərində olduğu kimi, tələbələrin
təhsil haqqı məktəb və fakültədən
asılı olaraq dəyişir. Hər il
burada təhsil haqqı artırılır. 2010-2011-ci
tədris ilində əcnəbi tələbələrin təhsil
haqqı təxminən 18800-35000 Avstraliya dolları arasında
dəyişir.
Yeni Cənubi Uels
Universitetinin hesablamasına əsasən, tələbəyə
1 il Sidneydə qalmaq üçün (təhsil
haqqını çıxmaq şərti ilə) orta hesabla
18000-20000 Avstraliya dolları tələb olunur.
Yeni Cənubi
Uels Universitetində müxtəlif təqaüdlər
mövcuddur. Yeni Cənubi Uels Universiteti kooperativinin təklif
etdiyi əsas təqaüdün məbləği ildə 15000
Avstraliya dolları təşkil edir. Burada
1000-25000 Avstraliya dollarına qədər məbləğdə
təqaüd proqramları var (yerli əhali, əcnəbi
ölkələrin təmsilçiləri, maliyyə durumu
çətin olan tələbələr üçün və
s.). Avstraliyanın bölgələrindən
olan tələbələr üçün universitet 20-yə
yaxın təqaüd proqramı təklif edir, təqaüdün
orta məbləği isə 9500 Avstraliya dollarıdır.
Universitet bu gün
Yeni Cənubi
Uels Universitetinin əsas kampusu Kensinqton şəhərətrafı
qəsəbəsində 38 hektar ərazidə yerləşir. Universitet məşhur
Sidney çimərliklərindən cəmi 5 km məsafədədir.
Universitetin Təsviri İncəsənət
Kolleci Paddinqton şəhərətrafı qəsəbəsində,
Avstraliya Müdafiə Qüvvələri Akademiyası isə
Kanberra şəhərindədir. Ali məktəbin COFA,
Randvik, Kudji, Botani, Litl-Bey, Di-Uay, Kouen, Manli-Veyl və Foulers-Qep
ərazilərində əlavə kampusları mövcuddur.
Əsas kampus
coğrafi mövqeyinə görə yuxarı və
aşağı hissələrə bölünüb. Həmin iki
yerə bölünmüş hissənin mərkəzində
keçidi xatırladan qeyri-adi Jon Niland Scient tikilisi yerləşir.
Tikilinin bir başından o biri başına
piyada keçmək üçün 15 dəqiqəlik yol var.
Universitet haqqında dərc olunan yazıların əksəriyyətində
bu tikilinin şəkli göstərilir.
Yeni Cənubi
Uels Universitetində tələbələrin məskunlaşması
üçün Filipp Bakster, Basseru, Qoldşteyn, Yeni, Uorreyn,
Beynəlxalq, Şalom, Kreston rezidensiya-kollecləri
mövcuddur.
Bu kolleclərin hər biri, öz növbəsində, bir
neçə yataqxana binası, idman kompleksi və
meydançaları, mağaza, bərbərxana, bank, restoran və
kafelərdən ibarətdir. Yataqxanalarda tələbələr
ən müasir şəraitə malik, mebel və
avadanlıqlarla təchiz olunmuş otaqlarla təmin edilirlər.
Burada tələbənin
sağlamlığı, təhlükəsizliyi,
daşınması üçün hər bir şərait
yaradılıb.
Yeni Cənubi
Uels Universitetində aşağıdakı fakültə və
məktəblər fəaliyyət göstərir.
İncəsənət və ictimai
elmlər fakültəsi universitetin əsas hissəsindən biridir və Təhsil,
İngilis dili, Media və İfaçılıq incəsənəti,
Tarix və Fəlsəfə, Dillər və linqvistika,
İctimai elmlər və Beynəlxalq tədqiqatlar məktəblərindən
ibarətdir.
Təsviri incəsənət
fakültəsi
İncəsənət, İncəsənət təhsili,
Tarix və İncəsənət nəzəriyyəsi, Dizayn
tədqiqatları, Media incəsənəti məktəblərindən,
eləcə də COFA onlayn akademik bölməsindən ibarətdir.
Ətraf mühit quruculuğu fakültəsi arxitektura hesablaması,
arxitektura tədqiqatları, tikinti layihələrinin idarəolunması,
sənaye dizaynı, interyer arxitekturası, planlaşdırma,
landşaft arxitekturası ixtisasları üzrə bakalavr,
memarlıq, daşınmaz əmlak/mülkiyyət və inkişaf,
planlaşdırma ixtisasları üzrə magistratura və
doktorantura proqramları təklif edir.
Mühəndislik fakültəsində Biotibbi, Kimya, Vətəndaş
və Ətraf mühit, Kompüter elmləri, Mexanika və
Maşınqayırma, Neft işlənməsi, Fotoqalvanik və
Yenilənə bilən enerji, Dağ-mədən,
Araşdırma və Məkan informasiya sistemləri (əvvəllər
Geodeziya) mühəndisliyi, Elektrotexnika və Telekommunikasiya məktəbləri
mövcuddur. Bu, universitetin ən böyük
fakültəsidir və mütəmadi olaraq kompüter elmləri
üzrə keçirilən müxtəlif reytinqlərdə
qabaqcıl yerlərdə dayanır. Bu fakültənin tələbələri
dünya üzrə bir sıra məşhur layihələrdə
iştirak edib ("RoboCup" standart platforma liqası
("rUNSWift" 2006 və 2010-cu illər), "Sunswift"
günəş avtomobili, "SAE-Racing" formula avtomobilləri,
"BLUEsat" peyki və s.). Yeni Cənubi Uels
Universitetinin Mühəndislik fakültəsi Asiya-Sakit okean
regionunun bu sahə üzrə ən nüfuzlu təhsil mərkəzidir.
Dəqiq elmlər fakültəsi Aviasiya, Material elmlər və
mühəndislik, Psixologiya, Biologiya, Yer və Ərtaf
mühit elmləri, Riyaziyyat və Statistika, Risk və Təhlükəsizlik
elmləri, Biotexnologiya və Biomolekulyar elmlər, Optometriya və
Görmə elmi, Kimya, Fizika məktəblərindən ibarətdir
və universitetin ikinci ən böyük fakültəsidir. Fizika məktəbinin nəzdində Kvant Kompüter
Texnologiyaları Mərkəzi, Kimya məktəbinin yanında
isə Analitik mərkəz fəaliyyət göstərir.
Hüquq fakültəsi Hüquq və Vergilər məktəblərindən,
Avstraliya Hüquq İnformasiyası İnstitutu, Kinqsford
Hüquq, Qilbert-Tobin İctimai Hüquq, İnsan
hüquqları, Yerli Xalqların Hüquqları, Hüquq təhsilinin
davam etdirilməsi və s. mərkəzlərdən ibarətdir.
Fakültənin Hüquq cəmiyyəti və
Qanun Revyu Cəmiyyəti adlı tələbə təşkilatları
mövcuddur.
Tibb fakültəsinə Tibbi elmlər, Psixiatriya, Səhiyyə,
Qadın və Uşaq Sağlamlığı, Şahzadə Uels
Kliniki, Kənd rayonları Kliniki, Müqəddəs Georq,
Müqəddəs Vinsent, Cənub-Qərbi Sidney Kliniki məktəbləri,
eləcə də 4 xəstəxana daxildir.
Biznes Məktəbinin nəzdində Mühasibatlıq, Sığorta tədqiqatları,
Bank işi və Maliyyə, Biznes qanunu və Vergilər, İqtisadiyyat,
İnformasiya sistemləri, Texnologiya və Menecment, Marketinq, Təşkilatçılıq
və İdarəçilik, Strategiya və Sahibkarlıq məktəbləri,
eləcə də 10 elmi-tədqiqat mərkəzi fəaliyyət
göstərir. Məktəb AGSM MBA, AGSM Executive (İcraedici),
biznes və texnologiya üzrə magistr proqramları təklif
edir və bu proqramlar Avstraliyada ən yaxşılardan hesab
olunur.
Avstraliya Müdafiə Qüvvələri
Akademiyasının kampusu Kanberra şəhərinin Kempbell şəhərətrafı
qəsəbəsində yerləşir.
Akademiya Avstraliyanın müdafiə, hərbi hava, hərbi
dəniz qüvvələrinin
kiçik zabitlərinə ali hərbi və
akademik təhsil verir. Ali məktəbdə
bakalavr, magistr və doktorluq dərəcələri təklif
olunur. Avstraliya Müdafiə Qüvvələri
Akademiyası 1967-ci ildə Avstraliya Müdafiə Nazirliyi və Yeni Cənubi Uels Universitetinin birgə əməkdaşlığı
çərçivəsində yaradılıb.
1998-2006-cı illərdə akademiyanın tələbə və
əməkdaşları bir sıra hadisələrə görə ictimaiyyətin ittihamları ilə üzləşmişdilər. Həmin andan ali məktəb əvvəlki etibarını
qazanmağa səy göstərir.
Yeni Cənubi
Uels Universitetində 69-dan çox elmi-tədqiqat mərkəzi
mövcuddur. Onlardan ən nəhəngi 5 milli tədqiqat mərkəzidir
(Kvant hesablaması, Milli İnformasiya və Kommunikasiya
Texnologiyaları, Görmə üzrə, Fotoelektrik və
Fotonika, Narkotik vasitələr və Alkoqolizm milli tədqiqat mərkəzləri).
Həmçinin universitetdə 6 institut, 4 xəstəxana
fəaliyyət göstərir. Bütün bunlarla
yanaşı, bu ali məktəbdə
YUNESKO Membran Elmi və Texnologiyası, Uzaqdan hissetmə və
Coğrafi Sistemlər beynəlxalq elmi-tədqiqat müəssisələri
yerləşir. Yeni Cənubi Uels Universitetinin
kitabxana sistemi 3 milyona yaxın kitab və digər materiallara
malikdir.
Yeni Cənubi
Uels Universitetinin prezidenti 2006-cı ildən bu vəzifədə
çalışan professor Frederik Hilmerdir. Prezidentin 3 vitse-kansler
müavini və 4 pro-vitse-kansler köməkçisi var.
Fakültə və məktəblər dekanlar tərəfindən
idarə olunur. Bu ali təhsil
ocağında ümumilikdə 6014 nəfər işçi
çalışır. Onların 2497 nəfərini
akademik, qalanlarını isə inzibati heyət təşkil
edir.
2009-2010-cu tədris
ilində universitetdə tələbələrin ümumi
sayı 46630 nəfər olub. Tələbələrin
25000-nə qədərini bakalavr, qalan hissəsini isə
magistrant, doktorant və tədqiqatçılar təşkil
ediblər. Ali məktəbdə
dünyanın 177 ölkəsini təmsil edən 11686 gənc
qeydə alınıb. Dünya üzrə
universitetin 210200-dən çox məzunu var. Yeni Cənubi Uels
Universiteti dünya təhsilindən təcrübələnməyə
xüsusi diqqət ayırır. Bu məqsədlə
burada dünyanın 32 ölkəsinin 190 universiteti ilə
mübadilə proqramları təşkil olunub.
Yeni Cənubi Uels
Universiteti tədrisin və innovativ tədqiqatların təşkilinə
görə beynəlxalq elmi dairələrdə yüksək
nüfuz əldə edib. Bu ali təhsil ocağında alim və
tələbələr əməkdaşlıq edərək
yeni-yeni elmi tədqiqatlar həyata keçirirlər. Bununla yanaşı, müəllim və tələbələr
dərsdən sonra bir sıra təşkilat və tədbirlərdə
bir araya gələrək cəmiyyət üçün
yararlı olmağa çalışır, köməyə
ehtiyacı olan ailə və şəxslərə hərtərəfli
yardım göstərirlər (insan hüquqları,
sağlamlığı, ətraf mühitin mühafizəsi, mədəni
və maarifləndirici tədbirlər və s).
Yeni Cənubi Uels
Universitetinin şüarı belə səslənir: "Əl
və ağılla elm". Ali məktəb fəaliyyəti və nailiyyətləri
ilə bu şüarı doğrultmaqdadır.
Universitetin məşhur məzunları
Mah Bou Tan Sinqapurun milli inkişaf naziri
Rodjer Korbett Avstraliya Ehtiyat
Bankının sədri
Lüsi Ternbull
Monika Attard Avstraliya Radioyayım
Korporasiyasının sahibi
Duqlas Daft "Coca-Cola" şirkətinin
sabiq icraçı direktoru
Uol Kinq "Leighton Holdings"in
baş direktoru
Adam Kennedi texnologiya üzrə alim,
ixtiraçı proqramçı
Metyu Reyli yazıçı
Druzilla Moceska yazıçı
Maykl Venden üzgüçülük
üzrə olimpiya çempionu
Ceyn Sevill qaçış üzrə
olimpiya çempionu
Hazırladı: Lamiyə ƏLİYEVA
Azərbaycan müəllimi.- 2010.- 1
oktyabr.- S.6.