Microsoftun yaradıcısı Bill Qeyts
Bill Qeyts 1955-ci ildə Amerikanın Seattle vilayətində dünyaya göz açıb. O, Microsoft şirkətinin yaradıcılarından biri və başkanıdır. "Forbes" dərgisinə görə, 2009-cu ildə o, dünyanın ən varlı iş adamı olub. Varidatının həcmi 60 milyard dollardır. Amerikalı iş adamı Qeyts 2 nəfərlik şirkətini (Microsoft) məşhur bir kompüter şirkətinə çevirdi. Qeyts 20-ci yüzilliyin son vaxtlarında ən uğurlu şirkət rəhbərlərindən biri oldu. Vəkil ata ilə müəllim ananın oğlu olaraq dünyaya gələn Qeyts hələ uşaq yaşlarından kompüterə maraq göstərmişdir. O, 12 yaşında ikən özəl bir məktəbdə informatika kurslarına getmiş, kompüter biliyini artırmışdır.
Məktəb yoldaşı Paul Allen ilə birlikdə boş vaxtlarında kompüter proqramları üzərində çalışaraq, elmin dərinliklərini mənimsəyirdi. Yaxınlıqdakı bir şirkətin kompüterlərini pul ödəmədən istifadə edə bilmək məqsədilə iki yoldaş istifadəçilər üçün proqram səhvlərini axtarıb tapırdılar. Bu şəkildə kompüter sahəsində mütəxəssisləşən şagirdlər 1972-ci ildə ilk şirkətlərini (Traf-o data) qurdular. Bu şirkətdə dostlar uğur və nailiyyətlər qazanaraq yeni-yeni işlərə addım atdılar. Bu şirkət bir trafik sayma və idarə sistemi üçün proqramlar çıxararaq dərhal 20000 dollarlıq satış etdi.
Fərdi kompüterlər 70-ci illərin ortasında hələ inkişaflarının ilk mərhələsində idi. MITS şirkətinin Altair adını verdikləri ən önəmli nümunəsi hələ tək işlənə bilən bir proqrama sahib olmayıb, ancaq tamamlanmamış bir əməliyyat sisteminə sahib idi. Qeyts və Allenin 1974-cü ildə yaratdıqları, inkişaf etdirdikləri proqram dili BASİC sayəsində kompüter istifadəçiləri proqramlarını özləri yaza bilirdilər. MITS şirkəti gənc araşdırmaçılardan satışa çıxarma sənədini satın alaraq sistemi daha da inkişaf etdirmələri üçün sifariş verdi.
Bill Qeyts 1975-ci ildə Harvard Universitetinə daxil olub,
ancaq təhsilini buraxaraq Allen ilə birlikdə Albuquerque Neu Mexicoda Microsoft adlı
şirkəti qurdu. Microsoft stabilliklə mikro
kompüterlər üçün
proqramı inkişaf etdirməyə həsr
edən ilk işlətmələrdən biridir. Aradan qısa bir müddət keçdikdən sonra "General Electric" kimi şirkətlər
müştəriləri arasında idi. 1977-ci ildə Pol
Allenlə Bill Qeyts
arasında yoldaşlıq razılığı imzalanır. Həmin ildə Qeyts alətlərini
BASİC ilə təchiz edə bilmək məqsədilə Apple fərdi kompüter
istehlakçıları ilə müqavilələr
imzaladı. Ayrıca FORTRAN, KOBOL və Paskal
proqramlama dili kimi proqram dillərini inkişaf etdirməklə Microsofta
bir üstünlük
və beynəlxalq bazar yollarına
çıxmaq şəraitini yaratdı. 1978-ci ildə Microsoft adlı ilk beynəlxalq
satış ofisi
Yaponiyada açıldı. 1979-cu ildə Microsoftun
əsas ofisi Əlbukərkədən Vaşinqton ştatının Bellevyu
şəhərinə köçürülür.
Qeyts 13 işçisi
ilə təxminən
3 milyon dollarlıq bir satış reallaşdıra bildi. Qeyts ağıllı
uzaqgörənliklə 80-ci illərdə dünya səviyyəsində satış
rekordları əldə
etdi. 1000 işçisi olan şirkət 80-ci illərin
ortasında Avropada şöbələr qurdu.
Şirkətin başçısı
Qeyts tutarlı qrup işinə və səmərə
qanununa əhəmiyyət
verirdi. Qeyts əməliyyat sisteminə
paralel olaraq tətbiq proqramları sahəsində son dərəcə
müvəffəqiyyətli işlər ortaya qoyurdu. Microsoftun proqram sahəsindəki
qəti müvəffəqiyyəti
Apple şirkətinin özlərinə
verdikləri sifarişlə
reallaşdı. Qeyts şirkətini
1986-cı ildə anonim
şirkətə çevirdi.
Aradan çox keçmədən tək
öz payının dəyəri 1 milyard dollar oldu.
MS-DOS əməliyyat sisteminin qrafik yaxşılaşdırması
olan Vindovsun inkişaf etdirilməsi işlərinə Qeyts
1985-ci ildə başlamışdır. Vindovs bir
satışa çıxarma
kompaniyası ilə çox müvəffəqiyyət
qazandı. Microsoft sistemi proqram işçiləri ilə
daha da genişləndirildi.
Qeyts xüsusilə Vindovsu daha sadə və daha rahat
bir formaya salmağa əhəmiyyət
verirdi. Microsoft
1993-cü ildə mübahisə
və müzakirəsiz
bazarın lideri oldu. İllik gəlir 36 milyard
dollar birja dəyəri
140 milyard dolların üstündə idi.
Qeytsin fərdi sərvəti təxminən 62 milyard
dollar (2007-ci ilin fevral
ayına görə) təxmin edilməkdədir.
Qeyts
2008-ci ildə Microsoftun
reklamlarında iştirak
etdi. Qeyts dünyanın ən
varlı insanlarından
biridir. Evinin böyüklüyü 5000 kv metrdir. Qeyts evində məşhur
rəssam Leonardo Da Vinçinin əlyazmalarını
saxlamaqdadır. Bill Qeyts saniyədə 250
dollar qazanmaqdadır.
Hazırladı: Rəşad ZİYADOV
Azərbaycan müəllimi.- 2010.- 15 oktyabr.- S.29.