9 Noyabr
Dövlət Bayrağı Günüdür
"Bu
gün ölkəmizin həyatında bir daha demək istəyirəm
ki, tarixi, unudulmaz bir hadisə baş verir. Bu meydan nadir
memarlıq abidəsidir. Bu bayraq
bizim milli dəyərimizdir.
Söhbət ondan getmir
ki, bu gün
bu bayraq
dünyanın ən hündür
bayrağıdır. Bəlkə nə vaxtsa,
bir neçə ildən sonra
başqa yerdə bundan
da hündür bayraq qaldıra bilərlər. Məsələ
onda deyil, məsələ
ondadır ki, bu Bayraq Meydanının yaradılması Azərbaycanın
gücünü, Azərbaycan
xalqının öz dövlətinə sevgisini, dövlət rəmzlərimizə
ehtiramımızı göstərir. Bu gün Azərbaycanın hər bir yerində dövlət bayrağı
dalğalanır".
Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Dövlət Bayrağı
Meydanının açılış mərasimindəki
nitqindən
Hər bir
ölkənin tarixi və dövlətçilik
ənənələri onun rəmzlərində
və atributlarında öz əksini
tapır. Azərbaycan Respublikasının bayragı, gerbi və himni Azərbaycan
dövlətinin müstəqilliyini təcəssüm etdirən
müqəddəs rəmzlərdir. Dövlət atributu olaraq Azərbaycan
bayrağına ehtiram göstərilməsi
ölkə vətəndaşlarının müqəddəs
borcudur. Azərbaycanda üçrəngli dövlət
bayrağı ilk dəfə 1918-ci il noyabrın 9-da Azərbaycan Xalq
Cümhuriyyəti hökumətinin qərarı ilə qəbul
olunmuşdur. 1920-ci il
aprelin 28-də Azərbaycanda Xalq Cümhuriyyəti süqut
etdikdən və sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra bu bayraqdan imtina
edilmişdir.
Üçrəngli
bayraq ikinci dəfə
1990-cı il noyabrın 17-də
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri, xalqımızın ümummilli lideri Heydər
Əliyevin təşəbbüsü və rəhbərliyi
ilə keçirilən sessiyada
Naxçıvan Muxtar Respublikasının
dövlət bayrağı kimi qəbul edilmişdir. Eyni zamanda Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi
Azərbaycan SSR Ali Soveti
qarşısında üçrəngli bayrağın Azərbaycanın
rəsmi dövlət rəmzi kimi
tanınması haqqında vəsatət qaldırmışdır. 1991-ci il fevral ayının 5-də ölkə ictimaiyyətinin
tələbi ilə Azərbaycan Respublikasının Ali Soveti "Dövlət Bayrağı
haqqında" Qanun qəbul edərək
üçrəngli bayrağa Azərbaycan Respublikasının
dövlət bayrağı statusunu vermişdir. 1991-ci il oktyabrın
18-də müvafiq Konstitusiya
aktı ilə dövlət müstəqilliyini bərpa edən
Azərbaycan Respublikası özünü
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin
varisi elan edərkən
onun dövlət rəmzlərini, o cümlədən Dövlət
bayrağını qəbul etmişdir.
"Azərbaycan
Respublikasının Dövlət bayrağı
haqqında" əsasnaməyə görə, Azərbaycan
Respublikasının Dövlət bayrağı Azərbaycan
dövlətinin suverenliyi rəmzidir. Azərbaycan
Respublikasının Dövlət bayrağı eni bərabər olan rəngli
üç üfüqi
zolaqdan ibarət düzbucaqlı parça şəklindədir: üst zolaq mavi rəngdə, orta zolaq qırmızı rəngdə,
aşağı zolaq yaşıl rəngdədir.
Bayrağın hər iki üzündə
qırmızı zolağın ortasında ağ
rəngli aypara və səkkizguşəli
ulduz təsviri vardır. Bayrağın eninin uzununa nisbəti
1:2-dir. Ayparanın və səkkizguşəli ulduzun
təsvirləri tərəflərinin nisbəti 3:4 olan düzbucaqlının içərisində
yerləşir; düzbucaqlının diaqonalı
bayrağın eninin 1/2-nə bərabərdir.
Ayparanın təsviri konsentrik (eyni mərkəzli) olmayan iki dairənin hissələri şəklindədir;
böyük dairənin diametri
xarici düzbucaqlının eninə, kiçik dairənin diametri
isə bayrağın eninin 1/4-nə bərabərdir.
Kiçik dairənin mərkəzi
bayrağın həndəsi mərkəzindən sol tərəfdə, bayrağın eninin 1/60-nə bərabər olan
məsafədə yerləşir. Səkkizguşəli ulduzun təsviri ayparadan sağda yerləşir, ulduzun
xarici dairəsinin diametri
bayrağın eninin 1/6-ni, daxili
dairəsinin diametri isə 1/12-ni təşkil
edir.
Rənglərin
rəmzi mənasına gəldikdə isə mavi
rəng - Azərbaycan xalqının türk
mənşəli olmasını, qırmızı rəng - müasir cəmiyyət qurmaq,
demokratiyanı inkişaf etdirmək istəyini,
yaşıl rəng - islam
sivilizasiyasına mənsubluğunu ifadə edir.
2007-ci il noyabrın 17-də Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən Bakı şəhərində
Dövlət Bayrağı Meydanının yaradılması
haqqında sərəncam imzalanıb. Prezidentin
2009-cu il noyabrın 17-də Dövlət
Bayrağı Gününün təsis
edilməsi haqqında imzaladığı sərəncama əsasən
hər il noyabrın 9-u Azərbaycanda
Dövlət Bayrağı Günü kimi qeyd olunur.
Dövlət
Bayrağı Meydanının təməli 2007-ci il dekabrın 30-da Bakının Bayıl qəsəbəsində
Prezident İlham Əliyevin
iştirakı ilə qoyulub. Meydan üçün seçilmiş yer
Dövlət Bayrağının paytaxtın müxtəlif
nöqtələrindən görünməsinə imkan yaradır.
Amerika Birləşmiş
Ştatlarının "Trident Support" şirkəti tərəfindən
hazırlanmış layihənin icrasını Azərbaycanın
"Azenko" şirkəti yerinə yetirib. Ümumi ərazisi
60 hektar, yuxarı hissəsinin sahəsi 31
min kvadratmetr olan meydanda bütün
infrastruktur yaradılıb. Xüsusi layihə əsasında
reallaşdırılan tikinti işlərini
xarici və yerli
mütəxəssislər həyata keçiriblər.
15 seksiyadan ibarət olan bayraq dayağının hündürlüyü
162 metrdir. Qurğunun ümumi çəkisi 220 tondur.
Bayrağın eni 35 metr,
uzunluğu 70 metr, ümumi sahəsi 2450 kvadratmetrdir.
Dövlət bayrağının çəkisi
350 kiloqram, bünövrəsinin diametri 3,2, bünövrənin üst
hissəsinin diametri 1,09 metrdir.
Ən son texnologiyaların tətbiqi nəticəsində
ucaldılmış bayraq dirəyi 58 m/san (209 km/saat) sürətli küləyə davam gətirə bilər.
Ginnes dünya
rekordlar təşkilatı 2010-cu il mayın 29-da Azərbaycanın Dövlət
Bayrağı dirəyinin dünyada ən
hündür bayraq dirəyi
olduğunu təsdiq etmişdir.
Meydanda qurulmuş
bürüncdən hazırlanan və qızıl suyuna çəkilmiş Azərbaycan
Respublikasının gerbi (çəkisi
16 ton), dövlət himninin
mətni və ölkəmizin xəritəsi meydanın əzəmətini
daha da artırır.
Dövlət
Bayrağı Meydanının açılışı və
Dövlət Bayrağının təntənəli
qaldırılması 2010-cu il
sentyabrın 1-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı İlham Əliyev tərəfindən həyata
keçirilmişdir. Mərasimdə
ölkə ictimaiyyətinin nümayəndələri və xarici ölkə səfirləri iştirak etmişlər. Dövlət
Bayrağımız Azərbaycan Respublikasının Dövlət
himninin sədaları altında təntənəli
surətdə qaldırılmış və bu
mənzərə iştirakçılar tərəfindən
heyranlıqla müşahidə olunmuşdur.
Meydanda Dövlət
Bayrağı Muzeyi də
yaradılmışdır. Dövlət Bayrağı Muzeyi 9 noyabr 2010-cu ildə
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və xanımı Mehriban Əliyeva tərəfindən
açılmışdır. Muzey ölkə Prezidenti İlham Əliyevin müvafiq
sərəncamı ilə inşa olunmuş Dövlət Bayrağı
Meydanında yaradılmışdır. Prezident
İlham Əliyevin təşəbbüsü
ilə səkkizguşəli ulduz
formasında yaradılmış muzey
Dövlət Bayrağı Meydanında bayraq
dirəyinin pyedestalının altında yerləşir.
Muzeydə
müxtəlif dövrlərdə Azərbaycan ərazisində
mövcud olmuş
dövlətlərin, xanlıqların bərpa olunmuş bayraqları nümayiş
olunur. Burada həmçinin, XVII-XVIII əsrlərə aid bayraqların uc elementləri,
gerblər, Azərbaycan Respublikasının müxtəlif illərdə
qəbul olunmuş Konstitusiya
broşüraları, poçt markaları,
pul nişanlarının nümunələri,
orden və medallar da vardır.
Dünyada bu cür nadir muzeylərdən
biri olan Dövlət
Bayrağı Muzeyində Ginnes dünya rekordları təşkilatının
Azərbaycanın dövlət bayrağı dirəyinin dünyada ən hündür
bayraq dirəyi olduğunu
təsdiq edən sertifikatı nümayiş
etdirilir.
Niyazi
RƏHİMOV
Azərbaycan
müəllimi.- 2012.- 9 noyabr.- S.1.