Kembric Universitetinin Bələdçi
kitabında Naxçıvan Dövlət Universiteti
səhifələri
Son
vaxtlarda göstərilən dövlət
qayğısı sayəsində Naxçıvan Dövlət
Universitetinin ölkədə və beynəlxalq
aləmdə nüfuzunun artması Böyük Britaniyanın dünyada
məşhur olan Kembric
Universitetinin
də diqqətini cəlb etmişdir. Beynəlxalq miqyasda xüsusi böyük imicə malik olan Kembric Universiteti
hər il müstəqil olaraq
apardığı seçim əsasında
Naxçıvan Dövlət Universitetini özünün dostları olan
universitetlər sırasına daxil etmişdir. Ənənəyə uyğun olaraq Kembric Universitetinin dostluq və əməkdaşlıq üçün seçdiyi ali məktəblər
haqqında hər il nəşr olunan "Mükəmməlliyə bələdçi.
Qlobal Təhsil və İmkanlar"
seriyasından olan Bələdçi
kitabında Naxçıvan Dövlət Universitetinə yer ayrılması qərara
alınmışdır.
Bu yaxınlarda dünya üzrə
qabaqcıl təhsil müəssisələri və onların
əldə etdiyi uğurlar,
həmçinin bu ali
məktəblərin təhsil
sahəsindəki və elmi
imkanları haqqında məlumatları
əks etdirən İngiltərənin
Kembric Universitetinin illik nəşri olan
"Mükəmməlliyə bələdçi. Qlobal təhsil və imkanlar"
seriyasının 2013-cü ilə olan nəşri
çap olunmuşdur.
Kitabda Böyük Britaniya, Rusiya, Türkiyə,
Çin, Kanada, Almaniya, Pakistan, İsveç, Kuveyt, Hollandiya, Malayziya, Tailand, İspaniya, İtaliya, Danimarka, Qazaxıstan, Serbiya,
Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Qətər
və dünyanın başqa
aparıcı təhsil ölkələri də daxil olmaqla 44 ölkədən
183 təhsil müəssisəsi sırasında Azərbaycanın ən
mühüm akademik, iqtisadi və mədəni regionlarından birinin əsas elm və ali təhsil mərkəzi olan
Naxçıvan Dövlət Universiteti və
onun əldə etdiyi uğurlar haqqında məqalə verilmiş və nəşrə universitetin rektoru, akademik İsa Həbibbəylinin
müsahibəsi daxil edilmişdir.
Dünyanın
ən məşhur universitetlərindən biri
olan, uzun illərdən
bəridir ki, universitetlərin beynəlxalq
reytinq cədvəlinə
başçılıq edən İngiltərənin 729 il bundan əvvəl
yaradılmış Kembric Universitetinin
təsis etdiyi "Mükəmməlliyə
bələdçi.
Qlobal təhsil və imkanlar"
seriyasının 2013-cü ilə olan nəşri
8 fəsildən ibarətdir. Birinci fəsildə Kembric
Universiteti və Tələbə Birliyi haqqında
məlumat verilir. Kembric Universiteti
Tələbə Birliyi ilk
dəfə olaraq universitetdə 1922-ci ildə
Tələbələrin Milli Birliyi kimi fəaliyyətə
başlamışdır. 1969-cu ildə daha
da genişlənərək Tələbə
Təmsilçilər Assambleyası, 1985-ci ildə isə indiki adı ilə adlanmağa
başlamışdır. Kembric
Universitetinə qəbul olan hər bir tələbə bu
birliyə üzv olmaq
hüququ qazanır. Birlik tələbələrə
təhsil aldığı müddətdə məsləhətlər
verir, nəqliyyat və poçt
xidmətləri göstərir, tələbələrin cəmiyyətə
inteqrasiyasını sürətləndirmək üçün dəstək olur, nəşrlərdə məqalələr
çap etdirmələrinə və
konfranslar keçirmələrinə
köməklik edir. Birliyə üzv olmaqla tələbələr
universitetin təqdim etdiyi
müəyyən xidmətlərdən güzəştli
şərtlərlə istifadə etmək imkanı əldə
edirlər.
Kitabın
ikinci fəslində Kembric
Universitetinin tabeliyində olan
31 kollec (fakültə), onlardan hər birinin
yaranması tarixi, inkişaf
yolu və təklif etdiyi
təhsil xidmətləri haqqında məlumat öz
əksini tapmışdır. Qeyd edək ki, Kembric Universitetinin
tarixini müəyyən edən ən qədim
kollec sayılan Peterhouse
kollecinin əsası 1284-cü ildə, ən yeni Robinson kollecinin
əsası isə 1977-ci ildə qoyulmuşdur.
Üçüncü
fəsildə Böyük Britaniyada təhsilin bütün
növləri üzrə ibtidai, orta və ali təhsil verən 34 təhsil müəssisəsi
haqqında məlumat verilmişdir.
Dördüncü fəslə isə ibtidai, orta və yeniyetmələrin təhsili
haqqında geniş məlumatlar daxil edilmişdir. Burada Kanada, Səudiyyə Ərəbistanı, Almaniya, Hindistan, İrlandiya, Tailand, Cənubi
Afrika, Meksika, Kosta Rika, İspaniya,
Türkiyə, Rusiya, Pakistan,
Oman, Çin, Çili, İsveç,
İsveçrə, Malta, Misir, Mərakeş, Hollandiya,
Yamayka kimi dövlətlərin
təhsil təcrübəsi haqqında məlumatlara yer ayrılmışdır.
Beşinci fəsildən Böyük Britaniya və
Avropanın ali təhsil müəssisələri
haqqında məlumatları əldə etmək olar. Bu fəslə Böyük Britaniya, Rusiya, Polşa, Serbiya, Hollandiya, Slovakiya, İtaliya və
İspaniyanın 21 ali təhsil müəssisəsi
barədə informasiyalar daxil
edilmişdir.
Dünyanın
inkişaf etməkdə olan
ali təhsil müəssisələri və
onların əldə etdikləri uğurlar
altıncı fəsildə öz əksini
tapmışdır. Burada Azərbaycan, Rusiya, Qazaxıstan, Səudiyyə Ərəbistanı,
Küveyt, Zambiya, Malayziya, Tailand, Meksika, Qətər, Çili,
Braziliya, Oman, Paraqvay, Ekvador, Uqanda və Tanzaniyanın 35 qabaqcıl ali təhsil müəssisələri
haqqında məlumat öz əksini
tapmışdır.
Bu fəslə Azərbaycandan
yalnız Naxçıvan
Dövlət Universiteti haqqında məqalə
daxil edilmişdir. "Qlobal
əlaqələr" başlığı ilə çap olunmuş məqalə 2012-ci ildə özünün
45 illik yubileyini qeyd etmiş
Naxçıvan Dövlət Universitetinin Azərbaycanın ən qabaqcıl akademik qurumlarından biri
olması və dünyanın 70-dən çox
universiteti ilə beynəlxalq əlaqələri
haqqında məlumatla başlayır. Həmçinin,
"Müasir təhsil müəssisəsi"
başlığı ilə verilmiş
bölmədə Naxçıvan Dövlət Universitetinin informasiya
texnologiyaları laboratoriyaları, yaxşı təchiz olunmuş elektron
kitabxanası və Wi-Fi-də daxil olmaqla mükəmməl tədris imkanları olan müasir ali təhsil ocağı olması
vurğulanmışdır. Faktiki olaraq Naxçıvan Dövlət
Universitetində informasiya-kommunikasiya
texnologiyalarının geniş tətbiq
olunmasına misal kimi bu ali məktəbin
ölkənin G4 mobil şəbəkəsi
üçün ilkin
sınaq meydanı olması və həmin şəbəkənin
ilk dəfə universitetdə keçirilən
uğurlu sınaqlardan sonra
bütün ölkədə tətbiq
olunmağa başlaması qeyd
olunur. Ən müasir
texnoloji imkanlarla
yanaşı, universitetin
konservatoriyası, idman mərkəzi, botanika bağı və klinikasının fəaliyyət göstərməsi də məqalədə nəzərə
çatdırılmışdır.
Qeyd olunmuşdur
ki, 1967-ci ildə əsası qoyulmuş Naxçıvan Dövlət Universiteti cəmi 3 tam ştat müəllimlə tədris aparan 102 tələbə ilə fəaliyyətə
başlamışdır. Bununla
yanaşı, onilliklər boyu universitetin imkanları və tələbə
sayı artmış və bu ali təhsil müəssisəsinə
1990-cı ildə indiki adı ilə
birlikdə tam universitet
statusu verilmişdir. Bu gün Naxçıvan
Dövlət Universiteti 10 fakültədə
52 ixtisas üzrə 5000-dən çox tələbəyə bakalavr,
magistr və doktorantura proqramları üzrə təhsil verir.
Naxçıvan
Dövlət Universitetində gedən geniş
quruculuq işləri də kitabın redaksiya heyətinin diqqətini cəlb etmişdir. Belə ki, universitetin dayanıqlı inkişaf
etməkdə olduğu və 2005-ci ildən bəri memarlıq və mühəndislik, iqtisad-hüquq, beynəlxalq münasibətlər
və xarici dillər, təbiətşünaslıq
- kənd təsərrüfatı və pedaqoji
fakültələri üçün yeni korpusların tikilməsi, həmçinin
genişləndirilmiş yeni tələbə
evi və sosial xidmət
mərkəzinin istifadəyə verilməsi kitabda
xüsusi olaraq əks
etdirilmişdir.
Avropa Rektorlar
Klubuna, Asiya Universitetlər
Assosiasiyasına, Qara Dəniz Universitetlər
Birliyinə, Avrasiya İpəkyolu
Universitetlər Konsorsiumuna üzv olan Naxçıvan Dövlət Universiteti illər boyu
çoxsaylı qlobal əlaqələr qurmuş və hazırda üzv
dövlətlərin qurumlarından olan
müəssisələrlə tərəfdaş ölkələrin
təşkilatlarını
birləşdirən 7 TEMPUS - Avropa Cəmiyyəti sxemi
layihəsində iştirak edir. Naxçıvan Dövlət Universiteti Qafqaz ali təhsil müəssisələrindən
ibarət olan Qafqaz
Universitetlər Birliyinin qurucularından biridir.
Universitetin geniş
beynəlxalq əlaqələr şəbəkəsinə də
məqalədə ayrıca diqqət yetirilmişdir.
Bu məsələ məqalədə universitetin rektoru, akademik İsa Həbibbəylinin
"Möhkəm milli əsaslarla
yanaşı, Naxçıvan Dövlət Universitetinin
dünyanın 70-dən çox universiteti ilə beynəlxalq əlaqələri
də vardır" sözləri
ilə ifadə olunmuşdur. Bildirilmişdir
ki, universitetin akademik əlaqələri tibb
fakültəsinin tələbələrinə Türkiyə
universitetlərinin xəstəxanalarında təcrübə
keçməyə imkan verir.
Eyni zamanda universitetdə
İspaniya, İsveçrə, Fransa, Cənubi Koreya, Litva və Gürcüstanın ali məktəbləri ilə bir
semestrlik və ya tədris
ili üzrə tələbə mübadiləsinin
də həyata keçirildiyi nəzərə
çatdırılır.
Daha sonra qeyd olunur ki.
beynəlxalq imkanlarla yanaşı,
Naxçıvan Dövlət Universitetində canlı mədəni həyat hökm sürür. Universitetin
konservatoriyası - Azərbaycanın ən gözəl incəsənət
mərkəzlərindən biri 2007-ci ildə
istifadəyə verilmişdir. Universitetin çox uğurlu teatr, rəqs, xor və vokal qrupları
ilə yanaşı, televiziya studiyası
və radiosu da uğurla fəaliyyət göstərir.
Naxçıvan Dövlət Universitetinin
tələbələri, həmçinin, beynəlxalq idman arenasında da
yüksək nailiyyətlər əldə etmişlər. Futbol
komandası 2008 və 2010-cu illərdə tələbələr
arasında milli çempionatda
birinci yeri qazanmış,
Ukraynada və Polşada
Azərbaycan tələbə futbolunu uğurla təmsil etmişlər. Universitetin voleybol
komandası iki dəfə Qafqaz
çempionu adına layiq
görülmüş, badmintonçu
qızlar isə 4 dəfə milli çempionatda birincilik
qazanmışlar.
Kembric Universitetinin
Bələdçi kitabındakı məqalədə sonda qeyd olunur
ki, əlverişli beynəlxalq perspektivi, Azərbaycanın görkəmli
alimləri kimi tanınan elm
adamlarının da daxil
olduğu professor-müəllim heyəti və
dünya standartlarına uyğun
imkanları ilə Naxçıvan Dövlət Universiteti Azərbaycanın aparıcı təhsil
mərkəzlərindən birinə çevrilə bilməklə
yanaşı, dünyanın ən yaxşı universitetləri ilə bərabər
səviyyədə öz layiqli
yerini tutmuşdur.
Kembric Universitetinin
Bələdçi kitabında Naxçıvan Dövlət
Universitetinə aid üçrəngli
şəkil oxuculara
çatdırılmışdır. Təqdim olunan
fotolarda Naxçıvanda universitet
quruculuğunun inkişafı, milli dəyərlərin yaşadılması
və tələbə idman mühitinin uğurları
canlandırılmışdır. Kitabda
universitetin emblemi və rəsmi İnternet səhifəsinin
ünvanı - www.ndu.edu.az əks
olunmuşdur.
Məqalənin tam mətnini
http://cusu-excellence2013. org/about-the-book/chapter-6/
ünvanına daxil olmaqla əldə etmək olar.
"Mükəmməlliyə
bələdçi.
Qlobal təhsil və imkanlar" kitabının
VII və VIII fəsillərində
Böyük Britaniyada
fəaliyyət göstərən
10 təhsil müəssissəsi
haqqında məlumat verilir.
Kitabın elektron versiyasını Kembric Universitetinə aid http://cusuexcellence2013.org İnternet
saytından əldə
etmək olar.
Naxçıvan Dövlət Universitetinin dünyaca məşhur Kembric Universitetinin "Mükəmməlliyə
bələdçi.
Qlobal təhsil və imkanlar" kitabında yer alması mahiyyət etibarilə bu Azərbaycan ali məktəbinin
Kembric reytinq kitabında özünəməxsus
yer tuta bilməsi mənasını
daşıyır. Bu isə
Naxçıvan Dövlət
Universitetinin beynəlxalq
nüfuzunun göstəricisi
olması ilə yanaşı, həm də bütövlükdə
Azərbaycan ali
məktəbinin uğurlarının
biri hesab oluna bilər.
Anar KAZIMOV,
Naxçıvan Dövlət Universitetinin
elmi işlər üzrə prorektoru,
riyaziyyat üzrə fəlsəfə doktoru
Azərbaycan
müəllimi.- 2013.- 12 aprel.- S.5.