Bilik əsas meyar
olanda...
Müəllimlərin
işə qəbulu imtahanlarının ictimai əks-sədası:
“Bu prosesin müsbət nəticələrini mütləq
görəcəyik”
Zemfira Əmirova Bakı
Slavyan Universitetində ikinci dəfə təhsil alaraq
ixtisasını müəllimliyə dəyişib. Bu il məzun
olan Zemfira ilk dəfə müəllimlərin işə qəbulu
üzrə müsabiqəyə qatılıb. Dünən
imtahan verənlərdən biri də o idi: “Suallar çətin
deyildi. Mənim üçün bir az
kurikulumla bağlı sualları cavablandırmaq çətin
oldu. Vaxtım vardı düşünməyə
də. Ancaq tələsdim. 51 bal topladım. Yəqin tələsməsəydim,
bundan da yüksək nəticə əldə edə bilərdim,
deyə düşünürəm”.
Binəqədi rayonundakı
200 nömrəli məktəbdə mövcud olan vakant yerə
iddialı olan Zemfira Əmirova şagirdlərinin sevdiyi, onlara
oxumağı sevdirən bir müəllim olacağına əmindir.
Turanə Kərimova isə
iyulun 18-də ibtidai sinif müəllimliyi üzrə
keçirilən imtahanlarda ən yüksək nəticə
göstərənlərdən biri oldu. Hazırda 269 nömrəli
tam orta məktəbin müəllimi olan Turanə Kərimova
2011-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetindən,
2013-cü ildə isə Bakı Slavyan Universitetindən məzun
olub. İbtidai təhsil üzrə magistratura təhsilini
də tamamlayıb. 7 il əvvəl mümkün
olan 35 baldan 33 bal toplayaraq müəllimliyə başlayıb.
Bu il yerdəyişmə
məqsədi ilə müsabiqəyə qatılaraq test
imtahanında maksimum 60 baldan 55 bal toplayıb: “Özümü
7 il sonra sınamaq istəyirdim. Hədəfim 60 bal toplamaq idi.Yerdəyişmə
üçün bu il deyil, gələn il müraciət edəcəyəm.
Çünki hazırda şagirdlərim ibtidai
təhsilini tamamlamayıb. Bu imtahanlarda göstərdiyim
nəticə iki il qüvvədə olsa
da, növbəti il təşkil edilən müəllimlərin
işə qəbulu müsabiqəsinin test imtahanları mərhələsinə
yenidən qatılacağam. İnanıram ki, gələn
il mümkün olan balın hamısını toplaya biləcəyəm”.
Arzu Kərimova isə Azərbaycan
Dövlət Pedaqoji Universitetini 2017-ci ildə bitirib. Həmin il
imtahan verib və Binəqədi rayonundakı 267 nömrəli
tam orta məktəbdə tədrisi başqa dildə aparılan
sinifdə müvəqqəti əsaslarla dərs deməyə
başlayıb: “Bu il yenidən imtahan verdim. İxtisasımla
bağlı sualları asan cavablandırdım. Kurikulum və məntiqə aid suallar isə orta
çətinlik səviyyəsində idi. Əksəriyyətini
cavablandırdım”.
A.Kərimovanın sözlərinə
görə, birinci imtahanla ikinci dəfə
qatıldığı imtahan arasında fərq olub: “İlk dəfə
qatıldığım müəllimlərin işə qəbulu
üzrə müsabiqənin bütün mərhələlərində
həyəcan keçirirdim. Bu dəfə həyəcanım
azdır. Həm də indi özümə
çox güvənirəm. Hazırlaşaraq həm
biliyimi, iki il iş prosesində isə təcrübəmi
artırmışam. Nəticədə yüksək bal topladım. Bu bal
çalışdığım məktəbdə daimi əsaslarla
çalışmağıma kifayət edər”.
Beləliklə, müəllimlərin
işə qəbulu üzrə müsabiqənin test
imtahanı mərhələsi davam edir. Artıq imtahanların
10 günü arxada qalıb. Prosesin həyata
keçirildiyi Azərbaycan Texniki Universitetinin idman zalında
dünən ibtidai sinif, təsviri incəsənət və
fiziki tərbiyə müəllimi olmaq istəyənlər
imtahan verdilər. 3279 namizədin
iştirakı nəzərdə tutulan bu imtahanları ictimaiyyət
nümayəndələri də yaxından izləmək
imkanı qazandı.
Ən
yaxşı müəllimlərin seçilməsi prioritet
istiqamətdir
Təhsil Nazirliyinin təşkil
etdiyi növbəti mediaturda Təhsil nazirinin müavini Məhəbbət
Vəliyeva, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru,
“Kaspi” Mətbuat və Təhsil Mərkəzinin rəhbəri,
“Kaspi” qəzetinin təsisçisi Sona Vəliyeva, Azərbaycan
Dövlət Pedaqoji Universitetinin rektoru Cəfər Cəfərov,
Vəkillər Kollegiyasının üzvü Sahib Məmmədov,
“Konstitusiya” Araşdırmalar Fondunun sədri Əliməmməd
Nuriyev, “Report” İnformasiya Agentliyinin baş redaktoru Murad
Əliyev, Lent.az-ın baş redaktoru Qabil Abbasoğlu
iştirak edib.
Nazir müavini M.Vəliyeva
ictimaiyyət nümayəndələrinə imtahan prosesi barədə
məlumat verib. Mediaturda iştirak edən Sahib Məmmədov
ixtisasca coğrafiya müəllimi olsa da, indiyədək
müəllim işləmədiyini və bundan sonra arzu edərsə,
onun da imtahanlara qatılıb-qatıla bilməyəcəyi ilə
maraqlanıb. M.Vəliyeva bunun
mümkün olduğunu deyib.
İmtahanda subyektiv amillərin təsirinin
qarşısını almaq üçün görülən
tədbirlərlə bağlı geniş məlumat verən
M.Vəliyeva hər bir namizədin oturduğu masadan
asılı olmayaraq, kompüterdə şəxsiyyət vəsiqəsinin
FİN kodunu daxil etməklə şəxsi kabinetinə
giriş imkanı əldə etdiyini xüsusi
vurğulayıb: “Onun şəxsi kabinetində imtahan verəcəyi
bölmə ilə bağlı suallar çıxır. Şəxsi
kabinetə isə iştirakçıdan başqa heç kim daxil ola bilməz. Təbii ki,
şəxsiyyət vəsiqəsi vətəndaşın
özü tərəfindən idarə edilirsə”.
İmtahan qaydalarını, qaydalara əməl
etməyənlərə qarşı sərt mövqeni diqqətə
çatdıran nazir müavini deyib ki, imtahanların
keçirildiyi müddətdə 16 nəfər
köçürmə halına yol vermə, telefon, planşet
və digər vasitələrdən istifadə və imtahan
qaydalarını kobud surətdə pozacaq hərəkətlərə
yol vermə səbəbindən xaric olunaraq nəticələri
ləğv edilib. Ötən 10 gün ərzində hətta
şəxsiyyətini təsdiq edən sənədi
başqasına “etibar” edənlərə belə rast gəlindiyini,
amma belə cəhdlərin də qarşısının
alındığını söyləyib: “İmtahan
keçirilən 10 gün müddətində
başqasının şəxsiyyət vəsiqəsi ilə imtahana
girmək cəhdi də olub. Bu cəhdlərin
qarşısı imtahan təşkilatçıları tərəfindən
vaxtında alınıb və bununla bağlı Təhsil
Nazirliyi müvafiq addımlar atacaq”.
M.Vəliyeva imtahan zamanı
qeydə alınan texniki nasazlıqlar və suallarda
yanlışlıqlara da toxunub. Ortaya çıxan istənilən
problemə imtahan komissiyasının qətiyyətli mövqe
nümayiş etdirdiyini deyib. Nazir
müavini əlavə edib ki, indiyədək ortaya
çıxan texniki problemlərin aradan
qaldırıldığı müddət də namizədlərin
imtahan vaxtına əlavə edilib. Nasazlıq
və narazılıq barədə elə imtahan prosesindəcə
məlumat verilməsinin lazım gəldiyini vurğulayan nazir
müavini qeyd edib ki, imtahanlardan sonra namizədlərin hər
hansı nasazlıqla bağlı narazılığı
araşdırılsa belə, onun nəticəsi imtahanın nəticələrinə
təsir göstərməz.
Azərbaycan məktəblərinə
ən yaxşı müəllimlərin seçilməsi və
işlə təmin olunmasının Təhsil Nazirliyinin
qarşısında duran prioritet istiqamət olduğunu deyən
nazir müavini bildirib: “İmtahanın keçirilməsi və
48 mindən artıq insanın bu imtahanda iştirak etməsi müəllimlik
peşəsinə olan marağın bariz nümunəsidir. Yüksək nəticə göstərərək məktəblərə
gedən müəllimlər yaxın gələcəkdə
ölkə təhsilinin keyfiyyətinin artırılmasına,
vətənpərvər gəncliyin formalaşmasına xidmət
edəcəklər”.
Nazir müavini ilə
ictimaiyyət nümayəndələri tədrisi başqa dildə
aparılan təhsil müəssisələrində kadr
çatışmazlığı problemini, Bolonya prosesinə
keçiddən sonra mövcud qanunlara və sinifdə
qarşılıqlı münasibətlərə dəyişiklik
zərurətini və başqa məsələləri
müzakirə ediblər.
Mediatur zamanı ictimaiyyət
nümayəndələri ən yüksək nəticə
göstərən namizədlərlə də
görüşüb, onlara suallar verib, hədəfləri ilə
maraqlanıblar.
“İmtahanların
bu şəkildə təşkili şəffaflığın
artırılmasına xidmət edir”
Mediaturda iştirak edən Azərbaycan
Dövlət Pedaqoji Universitetinin rektoru Cəfər Cəfərov
müəllimlərin işə qəbulu müsabiqəsinin
müəllimlər üçün əhəmiyyətini
vurğulayıb: “İmtahanların bu şəkildə təşkil
edilməsi şəffaflığın artırılmasına
xidmət edir. Bunun nəticəsində müəllim
olmaq istəyənlər özlərini sınamaq imkanına
malikdirlər”.
C.Cəfərov MİQ
imtahanlarının ali təhsil müəssisələri
üçün əslində keyfiyyət indikatoru rolunu
oynadığı qənaətindədir: “Bizim bütün fəaliyyətimizin
yekunu burada özünü göstərir. Sən
tələbəyə istədiyin qiyməti verə bilərsən,
ancaq əgər məzunumuz burdan keçə bilmirsə, deməli,
verilən təhsilin keyfiyyəti çox
aşağıdır”.
ADPU rəhbərinin fikrincə, istər
məktəbin, istərsə də müəllim nüfuzunun
artmasında imtahanların bu cür təşkil edilməsinin
və prosesdə şəffaflığın
qorunmasının rolu çox böyükdür: “Müəllimlərin
işə qəbulu müsabiqəsinin test imtahanları mərhələsində
birinci dəfə iştirak etsəm də, imtahan prosesindən
məlumatlıyam. Bu gün elə mediatur
zamanı da məzunlarımıza rast gəldim. Öncəki günlərdə Pedaqoji Universitetin və
Pedaqoji kollecin müəllimlərin işə qəbulu
imtahanlarında iştirak edən və uğur qazanan məzunlarını
ADPU-ya dəvət edərək onları təbrik etdik”.
“Prosesdə
subyektiv amillər, ümumiyyətlə, yoxdur”
Mediaturda təmsil olunan daha bir
ictimaiyyət nümayəndəsi, Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına
Dövlət Dəstəyi Şurasının üzvü, Vətəndaşların
Əmək Hüquqlarını Müdafiə Liqası
İcraiyyə Komitəsinin sədri, Azərbaycan
Respublikası Vəkillər Kollegiyasının üzvü
Sahib Məmmədov da prosesin təşkilindən razı qalıb:
“Proses şəffaf şəkildə keçirilir və bu barədə
cəmiyyətə kifayət qədər məlumat
ötürülür. Mediaturda iştirakım
ilk dəfə deyil. Ona görə də həm
müəllimlərin, həm də direktorların işə
qəbulu ilə bağlı geniş informasiyaya malikəm.
Bu gün isə öyrəndiyim və bunu bütün cəmiyyətin
bilməsinin önəmli olduğunu
düşündüyüm bir məqamı paylaşmaq istəyirəm:
prosesdə subyektiv amillər, ümumiyyətlə, yoxdur. Suallar konkretləşdirilib, çeşidlənib və
kompüter proqramı vasitəsilə
qarışdırılaraq variantlaşdırılır.
Odur ki, burada köçürmək, sualları
dəyişmək, hər hansı formada müdaxilə etmək
mümkün deyil. Bu imtahanlarda uğur qazanmaq
üçün namizəddən tələb olunan yeganə
şərt odur ki, bir az biliyi, bir az məntiqi
olsun. Həmin namizəd mütləq minimum
şərti ödəyib uğur qazanacaq”.
S.Məmmədov onu da qeyd edib ki, təhsil
sahəsində həyata keçirilən bu və digər
yenilikləri nəticəsini verəcək:
Ümidliyəm ki,
yanaşma, istiqamət düzgün qoyulduğundan bu prosesin
müsbət nəticələrini mütləq görəcəyik.
S.Məmmədov imtahan nəticələri ilə bağlı narazılıqları araşdıran apelyasiya komissiyalarının fəaliyyətinin də öz müsbət nəticələri olduğuna inanır: “İnsanlara apelyasiya imkanları verilməlidir. Narazılıqların 70-80 faizi məlumatsızlıqdan və ya qərəzdən doğur. Burada eqoizm də müəyyən rol oynayır. Hər kəs elə hesab edir ki, ondan yaxşı bilən yoxdur. Mükəmməl apelyasiya sistemi olanda və bütün bunlar insanların gözü qarşısında baş verdiyindən narazılıqların böhtan olduğu açıq görünür”.
İndiyədək ən yüksək bal 58 oldu
Qeyd edək ki, indiyədək alman dili, fransız dili, ingilis dili, rus dili, biologiya, coğrafiya, fizika, informatika, musiqi və tarix fənlərindən olan 25 mindən çox namizəd imtahan verib. Namizədlər arasında ən yüksək nəticə 58 bal (ibtidai sinif, tarix, coğrafiya, biologiya fənləri üzrə 8 namizəd) olub.
İmtahanlar iyulun 24-dək davam edəcək.
Ruhiyyə DAŞSALAHLI
Azərbaycan
müəllimi.- 2019.-19 iyul.- S.1;3.