Məktəb və pedaqoji fikir tariximizdən səhifələr
Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyasının Azərbaycan
şöbəsində aparılan
sinifdənkənar tədbirlər
IX məqalə
Seminariyada sinifdənxaric tədbirlər içərisində estetik tərbiyə mühüm yer tuturdu. Bu məqsədlə tələbələr müxtəlif tamaşalar hazırlayır, deklamasiyalar söyləyir, mahnı oxuyur, xor və s. təşkil edirdilər. Tələbələrin musiqini öyrənmələrinə böyük fikir verilirdi. Musiqi təhsili məcburi sayılmırdı, çünki musiqi tədrisi rəsmi dövlət planında nəzərdə tutulmurdu.
Seminariya direktorunun hesabatındakı "Qeyri-məcburi fənlərdən məşğələlər" bölməsində deyilir: "Qeyri-məcburi fənlər sırasına skripka və nəfəsli musiqi alətlərində çalmağı da aid etmək lazımdır. Lakin Zaqafqaziya Müəllimlər Seminariyasında skripka çalmaq üzrə məşğələlər rəsmiləşdirilmişdir. Tələbələr ən azı notları düzgün oxumalı və başa düşməli idilər".
Qori Seminariyasında aparılan sinifdənkənar tədbirlərdə tələbələrin əmək tərbiyəsinə xüsusi əhəmiyyət verilirdi. Seminariyanın nəzdində Azərbaycan şöbəsinin təşkil olunduğu ilk illərdən şöbənin inspektoru A.O.Çernyayevski bütün səyini, fiziki əməyi gələcək xalq müəllimlərinin ümumi hazırlığının tərkib hissəsinə yönəltmişdi. Geniş əmək tərbiyəsinin olmamasını o, dözülməz, məqsədsiz pedaqoji və əməli cəhətdən haqq qazandırıla bilməyən hal sayırdı.
Seminariyanın tələbələri cildləmə işi ilə də məşğul olurdular.
Tələbələrlə ipəkçiliyə dair məşğələlər
mart ayından başlanırdı.
İşin ilk günlərindən
ipəkçilik kursu
nəzəri surətdə
şərh olunurdu, tələbələr mikroskop
və qurd toxumalarının tədqiq
edilməsi qaydaları
ilə əməli surətdə
Beləliklə, aydın olur ki, Qori Seminariyasında sinifdənxaric tədbirlərə böyük əhəmiyyət verilirdi. Bu tədbirlər sistemi rəsmi dövlət sənədlərilə məhdudlaşdırılsa da, bu iş təlim-tərbiyə prosesini genişləndirmək üçün ən əsas amillərdən olmuşdur. Seminariyada aparılan sinifdənkənar tədbirlər sistemi təlim-tərbiyə prosesinin yaxşılaşdırılmasına müsbət təsir göstərməklə yanaşı, daha çox əməli bacarığa, təşəbbüskarlığa, müstəqilliyə malik adamların yetişməsinə kömək edirdi.
...Qori Seminariyasını qurtaranların
dediyinə görə,
ora öz gözəl ənənələrinə
görə "səhrada
çəmənlik idi".
Orada inqilabdan və hətta sağlam fikrin iradəsinə uyğun cüzi mütərəqqi
hərəkatdan oddan qorxan kimi "xırda cəsədlər",
tamahkar məsləkpərəstlər,
aşkar monarxistlər
də var idi. Lakin onlar seminariyada
kök salmış müsbət ənənəni
dəyişdirə bilmədilər.
Fikrət
SEYİDOV
Azərbaycan müəllimi.-2009.-25
sentyabr.-S.5.