Demokratik qüvvələr Elçibəyi yad etdi

Elçibəyin xatirəsi Fəxri Xiyabanda anıldı

Əli Kərimli: "Onun yolu haqqın yanında, nahaqqın qarşısında olmaqdır, şərə xidmət yox, şərlə mübarizə aparmaqdır"

Dünən Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatının lideri, mərhum eks-prezident Əbülfəz Elçibəyin 75 illik yubileyilə əlaqədar ölkənin demokratik qüvvələri - Milli Şura və İctimai Palata anım tədbiri keçirib. Əvvəlcə Fəxri Xiyabanda Əbülfəz Elçibəyin məzarı ziyarət olunub, onunla bağlı xatirələr danışılıb və ruhuna dualar oxunub.

Mərhum eks-prezidentin məzarı önündə Müsavat başqanı İsa Qəmbər, KXCP sədri Mirmahmud Mirəlioğlu, Ziyalılar Forumunun üzvü, professor Cəmil Həsənli, ACP sədri Sülhəddin Əkbər, AXCP sədri Əli Kərimli qısa nitq söyləyiblər.

“Elçibəy nə deyərdi?..”

İsa Qəmbər Azərbaycan siyasətində Elçibəyin yerinin hər zaman göründüyünü bildirib: “Onun qərarlarına, fikirlərinə və dəyərli məsləhətlərinə hamımızın ehtiyacı var. Bizlər onun başlatdığı böyük bir yolu davam etdiririk. Azərbaycanı, millətini sevən gənclik bu yolu davam etdirir. Ən mürəkkəb vəziyyətlərdə ”Elçibəy nə deyərdi?" deyə fikirləşirik".

Müsavat başqanı Elçibəy ailəsinin də böyük fədakarlıqlar etdiyini, heç bir zaman qəddar rejim qarşısında əyilmədiyini və gələcək nəsillərə bir nümunə qoyduğunu vurğulayıb.

Mirmahmud Mirəliğlu bildirib ki, Əbülfəz Elçibəy özündən sonra böyük bir yol qoyub. Elçibəyin ömür boyu vətənini, millətini düşündüyünü söyləyən KXCP sədri hakimiyyətin onun yubileyinə biganə yanaşmasını qınayıb: “Hakimiyyətdəkilər Elçibəy haqqında danışarkən onun müəllim, alim kimi cəhətindən danışırlar. Onun müstəqil Azərbaycanın qurulması yönündə etdiyi fədakarlıqları bilərəkdən unudurlar və yaxud səsləndirməkdən qorxurlar”.

Cəmil Həsənli vurğulayıb ki, Elçibəy həyatının 40 ildən çoxunu milli azadlıq ideyasına, müstəqil Azərbaycanın qurulmasına həsr edib.

Sülhəddin Əkbər isə Elçibəyin hər zaman xatirələrdə yaşayacağını deyib. ACP sədri Elçibəyin demokratik qüvvələri birləşdirən lider olduğunu xatırladaraq günümüzdə Milli Şuranın yaranmasını Elçibəyin 75 illiyinə töhfə kimi qiymətləndirib.

Elçibəyin yubileyinə töhfə

Əli Kərimli bildirib ki, Elçibəyin bu dünyada yarımçıq qalmış işlərini onun silahdaşları həyata keçirməlidir. Onun ruhu bunu gözləyir: “Biz hər il bura gələndə hesabat verməyə, bu yolda olduğumuzu sübut etməyə çalışırıq. Şükürlər olsun ki, bu il böyük bir qələbə zəfəri olmasa da, onun yolunda ciddi addım ata bilmişik. Ölkənin demokratik qüvvələrinin Milli Şurasının bugünlərdə yaranması bizim hamımızın Əbülfəz Elçibəyin yubileyinə bir hədiyyəmizdir. Əbülfəz Elçibəy hər zaman ölkənin bütün proqressiv qüvvələrinin bir arada olmasına çalışan lider idi. O, güzəştlərə getməyi, kompromislər tapmağı bacarırdı. Bu qədər müxtəlif qüvvələri ətrafında cəmləməsinin səbəbi onun sevgisində idi. O, hamını sevə bilirdi”.

AXCP sədri deyib ki, Elçibəy öz nümunəsi ilə bu gün də xalqa xidmət edir: “Bu gün biz siyasətçilər Əbülfəz Elçibəydən ölkə mənafeləri naminə şəxsi və firqə maraqlarından üstün durmağı öyrənməkdəyik. Bu gün biz hamımız, onun yolunda olan insanlar bilməliyik ki, onun yolu haqqın yanında, nahaqqın qarşısında olmaqdır, şərə xidmət yox, şərlə mübarizə aparmaqdır. Çox arzulayıram ki, bu gün özünü bu böyük liderin yolunda görən hər kəs onun uğrunda mübarizə apardığı amalları heç vaxt yaddan çıxarmasın”.

Ə.Kərimli daha sonra Azərbaycanın böyük dəyişikliklər astanasında olduğunu qeyd edərək, demokratik qüvvələrin birləşməsindən danışıb və bu birliklə başladılan işin uğurla başa çatmalı olduğunu deyib: “Bütün əqidədaşlarımızın qarşısında borcumuz var. Təkcə Əbülfəz bəyin ruhunun qarşısında yox, bu müddət ərzində şəhid olmuş, bugünlərə gəlib çıxa bilməmiş bütün əqidə yoldaşlarımızın qarşısında borcumuz var. Özümüz qarşısında borcumuz var. Başladığımız işi uğurla başa çatdırmağı bacarmalıyıq. Əbülfəz Elçibəy nümunəsi bizə hər zaman güc, özünəinam verir. Əbülfəz Elçibəy nümunəsi ən ağır şərtlərdə belə, optimizmi itirməmək, xalqa inanmaq hissləri aşılayır. Bu gün, xüsusilə bəzilərinin bədbinləşdiyi, xalqımızdan bədgüman olduğu hallarda Əbülfəz Elçibəyin xalqımıza bir əfəndi kimi yanaşmasını, uca varlıq kimi baxmasını xatırlamaq faydalıdır. Allahın köməkliyilə onun yarımçıq qalmış işlərini ardıcılları görə biləcəklər. O günü Allah bizə qismət etsin ki, bura gəlib həm onun ruhu qarşısında, həm bütövlükdə Azərbaycan xalqına o alnı açıq hesabatı verə bilək”.

Yubiley münasibətilə xüsusi tədbir

Demokratik qüvvələr Elçibəyi anım tədbirini Fəxri Xiyabandakı ziyarətdən sonra Müsavat Partiyasının qərargahında xüsusi toplantı ilə davam etdirib.

Toplantıya tanınmış ictimai-siyasi xadimlər, jurnalistlər, ziyalılar, gənc fəallar da qatılmışdı.

Müsavat başqanı İsa Qəmbər yubiley çərçivəsində keçirilən tədbirləri sadaladı. Bildirdi ki, bu tədbirlərin keçirilməsinin gənc nəsil üçün çox böyük önəmi var: “Elçibəyi görməyən gənclər bu gün onunla çiyin-çiyinə vuruşmuş insanların xatirələrini dinləyir, Əbülfəz bəy haqqında onlarda müəyyən mənada hər hansı fikir formalaşır. Elçibəy olduqca sadə, təmiz ürəkli bir insan olub. Heç bir zaman haqsızlığa boyun əyməyib. Elçibəy heç bir zaman Qarabağın işğalı ilə barışmadı və onun prezidentliyi dövründə olduqca uğurlu əməliyyatlar keçirildi. Cənublu, Şimallı, Güneyli, Quzeyli Bütöv Azərbaycan ideyasıyla alışıb yanan bir insan idi”. İ.Qəmbər qeyd etdi ki, Elçibəy irsi hər zaman xalqımızın yoluna işıq saçacaq.

Elçibəyin uzaqgörənliyi...

AXCP sədri Əli Kərimli isə Elçibəyin sağlığında heç zaman ad gününü təntənəli şəkildə keçirmədiyini yada saldı: “Fikirləşirəm ki, sağ olsaydı, yəqin, indi də icazə verməzdi. Sadə və təvazökar bir insan idi. Elçibəyin yubileyi ilə bağlı anım tədbiri keçirməklə biz, o böyük insanı cəmiyyətə olduğu kimi təqdim edirik. Elçibəyi görməmiş insanlarda belə, onun sevgisi var. Biz bu yubiley tədbirlərindən istifadə edərək, Əbülfəz bəyi olduğu kimi gənc nəslə çatdırmalıyıq. Səsləndirdiyi fikirlərlə cəmiyyəti və hadisələri qabaqlayırdı. Sovet imperiyasının dağılması və Azərbaycanın müstəqilliyilə bağlı fikirlərinin qısa müddətdə həyata keçdiyini hər kəs gördü”.

Ə.Kərimli bildirdi ki, hakimiyyət gah Elçibəyi unutdurmağa, gah da aşağılamağa çalışır: “Elçibəy cəmiyyətə olduğu kimi təqdim olunmalıdır. 70-ci illərdə Sovet kimi bir imperiya ilə təkbaşına mübarizə aparmaqdan çəkinməyən bir insanı çəkingən və qorxaq kimi qələmə vermək bu hakimiyyətin çirkin siyasətinin bir parçasıdır”.

“Onun arzusu tezliklə həyata keçəcək”

Növbəti çıxışı Mirmahmud Mirəlioğlu isə atasının sağlığında belə, Elçibəyi mənəvi ata kimi qəbul etdiyini söylədi: “Bizim Elçibəy haqqında danışmağa çətinliyimiz yoxdur. Çünki onu görmüşük, yanında olmuşuq, fikirlər ətrafında birgə mübahisələr aparmışıq. Əbülfəz bəy bizim üçün çox böyük bir adam olub. Onun ideyaları bu gün davam etdirilir. Onun qoyub getdiyi yoldayıq. Onun əleyhinə danışanlar belə, sözlərinin sonunda Elçibəyi ədalətli və sadə bir insan kimi təqdim edirlər”.

Elçibəyin tələbə yoldaşı professor Rafiq İsmayıl isə onu böyük bir alim və siyasətçi kimi tanıdığını bildirdi: “Milli Azadlıq Hərəkatının rüşeymlərini qoyan bir insan olub. Qatı Sovet rejiminin hökm sürdüyü illərdə tələbə hərəkatına rəhbərlik edən Elçibəy müstəqil Azərbaycanın bünövrəsini qoyurdu. Türk dünyasını bir görmək, Güneyli-Quzeyli Bütöv Azərbaycan yaratmaq arzusunda idi. Inşallah, qoyub getdiyi milli demokratik qüvvələr onun bu arzusunu tezliklə həyata keçirəcək”.

İctimai Palatanın Koordinasiya Şurasının üzvü Pənah Hüseyn Əbülfəz Elçibəyi böyük siyasi xadim kimi tanıdığını vurğuladı: “Elçibəy Xalq Hərəkatının şəriksiz lideri olub. O hərəkatın meydana gəlməsi və təşkilatlanmasında iştirak edib. Elçibəy hələ tələbəlik illərindən sovet rejiminin müstəmləkə siyasətinə qarşı mübarizə aparıb, gizli tələbə dərnəkləri yaradıb və azadlıq ideyalarını geniş şəkildə yayıb. Eyni zamanda, o, Bütöv Azərbaycan ideyasını da dönmədən təbliğ edib.

Əbülfəz Elçibəy təkcə Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatının öndəri yox, həm də bütün türk dünyasının aparıcı lideri və demokratiyanın carçısıydı". Pənah Hüseyn bildirdi ki, Əbülfəz Elçibəy prezidentliyi dövründə ölkəmizin tam suveren dövlətə çevrilməsi və xalqımızın rifahının yaxşılaşdırılması yolunda çox mühüm işlər görüb: “Əbülfəz bəyin prezidentliyə başladığı ilk vaxtlarda dövlətin qarşısında duran təxirəsalınmaz vəzifələr Azərbaycanın dövlət müstəqilliyini tam gerçəkləşdirmək, Milli Ordu yaratmaq və müharibədəki məğlubiyyətlərin qarşısını almaq idi. Buna görə də ölkənin bütün imkanları Milli Ordu quruculuğuna səfərbər edildi. Ordu quruculuğu yalnız hərbi-strateji problem olmayıb, xeyli dərəcədə siyasi-psixoloji problem səviyyəsinə qaldırıldı. Könüllü batalyonlardan nizami orduya doğru ilk ciddi addımlar atıldı. Qismən hərbi səfərbərlik və orduya çağırış işi yoluna qoyuldu. Ağdərə və Goranboy rayonları erməni işğalçılarından təmizləndi. İşğal altında olan Laçının əksər kəndləri onun hakimiyyəti zamanı düşməndən azad edildi”.

Konfransada çıxış edən tarixçi alim Cəmil Həsənli Elçibəyi tarixyaradan şəxsiyyət kimi səciyyələndirdi.

Natiq

Azadlıq.- 2013.- 25 iyun.- S.9.