Zaman bizi gözləmir

Mənə məktublar gəlir, xüsusilə rayonlardan gələn məktublar toxunulan məsələlərə, məzmununa, bəzən təfəkkürünə, dilinin zənginliyinə görə yaxşı mənada fərqlənir. Bəzisinə elə həmin an, bəzisinə isə qocalığıma, vaxtımın az, işimin çox olduğuna görə bir az gec cavab yazıram, bir qisminə isə heç cavab yaza bilməmişəm. Neyləyim, olanım budur, gücüm çatanı eləyirəm. Məndən səlahiyyətim və gücüm çatanı istəyin, soruşun. Ondan artığına yalnız sükutla cavab verirəm. Onu da deyim ki, axır vaxtlar zərflərdə çoxlu kitablar alıram.

Bu günlərdə bir bağlama aldım. İçində iki kitab vardı. Mənə bu məktubu yazdıran, həmin bağlama oldu. Üzümü Şükür Lətifoğluna tutsam da, əziz oxucular, bəzi fikirlərimi sizinlə bölüşmək istəyirəm. Qəribə bir məntiqsizlik var. Bir yandan kasıblıqdan, dolanışıqdan gileylənirlər, hər yandan da qalın-qalın kitablar çap etdirirlər. Axı bu kitabların hər birinin nəşri xeyli vəsait tələb edir. Hərdən elə kitablar gətirirlər, yaxud göndərirlər... Mən Prezident təqaüdü alıram, qazancımı beş il yığsam, elə bir kitabı çap etdirə bilmərəm. Elə həmin o qalın kitabların sahibləri məktubda və yaxud kitabı özü gətiribsə, birbaşa kasıblıqdan, dolana bilməməyindən şikayətlənir. Hətta yardım istəyəni də olur. Deyirəm, bala, bu kitabın çapına gör nə qədər pul xərcləmisən. Balalarının boğazından kəsib kitabının çapına niyə verirsən? Sonra da yardım istəyirsən? Deyir ki, sonra övladlarımın kitabımı çap etdirməyə imkanı olmayacaq. Mən bunu gələcək nəsillər üçün edirəm. Qardaş, sən öz balalarını ac qoyma! "Yaxşı əlyazmalar yanmır" - deyiblər. Sənin əsərlərin qiymətlidirsə elə həmin gələcək nəsillər onu bundan də nəfis şəkildə çap edəcək. Bəzi kitab müəllifləri də deyir ki, özüm kasıbam, amma kitabıma sponsor tapıram, çap etdirirəm.

Mən də mətləbimə elə buradan başlamaq istəyirəm. Sponsorluğu bir proses kimi alqışlayıram. Ədəbiyyat, mədəniyyət, mətbuat yerli varlı təşkilatlara arxalanmalıdır. Mən "yerli" sözünü xüsusi vurğulayıram. Kənar yerdən göndərilən vəsait özünə lazım olan ideologiyanı sənə sifariş verəcək. Yerli təşkilatlar, varlılar da ədəbiyyat, mədəniyyət sahəsini, yazıçıları, bəstəkarları, rəssamları, kinonu, teatr adamlarını kənar qrantlara, ona bənzər yardımlara möhtac eləməməlidir. O pullar bizim zəngin qədim ədəbiyyatımıza, incəsənətimizə təxribat gətirir. Kompüterə virus kimi daxil olur. Şübhəsiz, hörmətli Prezidentimiz İlham Əliyev bu sahəyə xüsusi diqqət verir. Çox böyük layihələr həyata keçirir. Klassik ədəbiyyatımızın kirilcə olan hissəsini latın qrafikasına keçirdi və keçirir. Böyük bir xəzinənin qapısını yetişməkdə olan gəncliyimizin üzünə açdı. Sənət adamlarına təqaüdlər ayırıb. Neçə-neçə xəstələnmiş məşhur sənət adamını ölümün ağzından alıb, neçə-neçə evsiz sənətkarın mənzil şəraitini yaxşılaşdırıb. Bu da dahi öndərimiz Heydər Əliyevdən qalan işıqlı bir ənənədir, indi də layiqli davamçısı İlham Əliyev tərəfindən imkanlarımız artdıqca, daha geniş miqyasda davam etdirilir. Bu var, lakin mən üzümü imkanlı insanlara tuturam. Bu sərvəti harada qazanırsız qazanın. Amma sizin var-dövlətinizdən də güclü, arxalandığınız vətəniniz Azərbaycan var! Ona görə başqa ölkələrdə ürəklə iş qura bilirsiniz! Ona görə başqa ölkələrdə sizin üstünüzə ayaqlana bilmirlər ki, arxanızda Azərbaycan var! Bu ölkədəki ədəbiyyat da, incəsənət də, mədəniyyət də sizin sərvətinizdir. Onun da artmasına, tanınmasına, təbliğinə sizin yardımınız gərəkdir. Deməyin ki, bilmirik, bizdə milyonçuluğun ənənəsi olmayıb. Olub, özü də çox gözəl nümunələr var. Yadınıza milyonçu Zeynalabdin Tağıyevi salın. Nə qədər işlər gördü. Nərimanov kimi insanı oxutdu, yetişdirdi. Əlbəttə ki, sonrakı yetmiş il olmasaydı, nə qədər milyonçular yetişərdi. Tağıyev sərvətini qoruya bilmədi, amma etdiyi yaxşılıqlar, xeyriyyəçiliyi onu sovet repressiyasından qorudu. Yetmiş ildə xalq onun məzarını da ziyarətgaha döndərdi.

Respublikanın rayonlarında çox böyük işlər görülür. Rayon mərkəzləri gözəlləşir, Olimpiya İdman kompleksləri, mehmanxanalar tikilir, parklar salınır, ucqar kəndlərə yollar salınır. Qaz çəkilir. Gəzdikcə, gördükcə fərəhimi gizlədə bilmirəm. Hərdən də biri kefimə soğan doğrayır.

- Əşi, bu idman kompleksi nəyə lazımdı? Ondansa bir zavod tikəydilər.

Beləsinə nə deyim? Bala, bu idman kompleksi də zavoddur. Özü də onun buraxdığı məhsuldan bahalısı, əzizi, əvəzolunmazı yoxdur! O bizim balalarımızı sağlamlaşdırır. Həm mənəvi, həm də fiziki cəhətdən sağlamlaşdırır. Mütləq deyil ki, hamı dünya çempionu olsun. Hər kəs öz evinin sevimlisi, sağlam düşüncəli, sağlam canlı övladı, gələcyinin çörəkqazananı olacaq. Bəzən bizə də deyirlər, Yazıçılar Birliyinin 1500 üzvü var. Bu qədər yazıçı nəyə gərəkdi? İxtisar edilsin! Kimi? Kimi ixtisar edək? Yazıçılar Birliyinin 1500 üzvünün 99 faizi ali təhsillidir. Bunlardan akademiklər, akademiyanın müxbir üzvləri var. 40 nəfərdən artıq elmlər doktoru var. Yüzə yaxını elmlər namizədidir. Bu, əsl mənada bir ziyalı birliyidir. Yazıçılar, şairlər, tənqidçilər, tərcüməçilərdir. Heç eşitmisiniz ki, bu zümrədən olan insanlar öz xalqına, vətəninə ziyan vermək üçün çalışsın? Bizim yazıçı ailəmizdə beləsi olmayıb, olmayacaq da! Yazıçılar bir-biri ilə mübahisə edə bilər, yalnız daha yaxşı əsər yazmaq uğrunda mübahisə münaqişəyə də dönə bilər. Bunun da özəyində, nüvəsində vətənə daha keyfiyyətli əsərlə xidmət etmək arzusu, istəyi durur. Bunların böyük bir qismi uzaq kənd məktəblərində balalarımıza dərs deyir. Balalarımıza ədəbiyyatı daha dərindən öyrədir, mədəniyyətimizi, milli keyfiyyətlərimizi uşaqlara aşılayır.

Zavoda gəlincə xalqımın milyoner oğlanları yaxşı bilir ki, hansı zavodu tiksə dünyadakı zavodları rəqabətdə üstələyə bilər. Tiksin, qazansın, rayonlarımızın inkişafına, rifahına kömək olsun. Əgər bunu bacarmırsa onda onun milyonerliyi şübhəlidir. Pulları ya qumarda udub, ya da oğurluqdu! Allah beləsinin yardımından xalqımızı qorusun! Milyonçularımız tələssin, yoxsa onların yerini yadlar gəlib tutacaq. Rayonlarımızda səfalı yerlər qollarını açıb turizmin və yüngül sənayenin inkişafı üçün sizi gözləyir. Mən bu sahəni yaxşı bilmirəm. Bəlkə artıq oralarda işə başlayanlar, danışıq aparanlar var. "Müqəddəs yer boş qalmır" - deyiblər.

Ağdaş rayonundan Şükür Lətifoğlu da məktubla mənə iki kitab göndərib, fikrimi ona yazmağımı xahiş edib. Şükürü çoxdan tanıyıram, şairdi. Kitabın biri "Peyğəmbərnamə"dir, müqəddəs dinimizə Şükürün hədiyyəsidir. Hədiyyənin pisi, yaxşısı olmur. Onu müzakirə etməzlər. İkinci kitab "Ağdaş şəhidlərinin qəhrəmanlıq dastanı"dır. Şükür kitabının giriş sözündə yazır: "İsti yay günlərində gah yol maşınları ilə, gah da piyada 60 kənddə, şəhərdə isə 27 ünvanda olmuşam, 181 şəhidin ailəsinə baş çəkmişəm. Topladığım zəngin materiallar əsasında qəhrəmanlıq dastanını başa çatdırmışam". Bu kitabda qiymətli olan canlı şahidlərin dedikləridir. Şübhəsiz bu, Şükürün ağır zəhmətinin bəhrəsidir. Vətəni sevirəm demək azdır, vətənə sevgini belə nümayiş etdirmək, göstərmək lazımdır. Bu sənədlər gələcəkdə beynəlxalq məhkəmə qarşısında erməniləri diz çökdürəcək. Daş, torpaq ovulur, düzlənir, gedir, kitab yaşayır. Fevral ayında Prezident İlham Əliyev Ağdaş rayonunda Habil Əliyev adına musiqi məktəbinin, Olimpiya idman kompleksinin açılışını etdi. Bu əhəmiyyətli və memarlıq cəhətdən yaraşıqlı obyektlər gələcəyin həmişəyaşar abidələridir. Şükür Lətifoğlunun bu kitabı da ağdaşlı şəhidlər üçün qoyulmuş bir abidədir. Mən Şükürün imkanlarına bələd olduğum üçün bilirəm ki, kitabın çapı sponsor köməyinin bəhrəsidir. Belə kitablara köməyi ürəkdən alqışlayıram. Arzu edirəm ki, bütün rayonlarımızda belə ziyalılar tapılsın, şəhidlərin ailələri ilə görüşsün. Qaçqınlar bütün rayonlara səpələnib, o kitabda onlara da yer ayrılsın. Onların dilindən şişirtmədən yazıb sənədləşdirsinlər. Zaman dayanıb bizim ağıllanmağımızı gözləməyəcək! O şahidlər də ömür yolçusudur, sıraları seyrəlir, qalanların da yaddaşı yorulur. Gecikə bilərik...

Fikrət QOCA,

xalq şairi

Azərbaycan.- 2010.- 13 aprel.- S. 11.