«Azərbaycan Prezidenti: Onun sülh naminə mübarizəsi və

gələcəyə baxışı» kitabının təqdimatı olmuşdur

Səfir Vladimir Doroxinin çıxışı

- Əziz dostlar!

Mən heç vaxt kitab yazmamışam və bilmirəm ki, bunu necə edirlər. Onu da bilmirəm ki, canlı insan, özü də ölkənin fəaliyyətdə olan Prezidenti haqqında kitabı necə yazırlar? Lakin belə kitabı oxumaq son dərəcə maraqlıdır. Çünki bu kitab Ramiz Ənvər oğlunun dediyi kimi, tarixdə ən başlıca və ən mühüm olan yeni müstəqil dövlətin yaranmasına, artıq mövcud dünya koordinatları sistemində onun təşəkkülünə və bu prosesdə rəhbər şəxsiyyətin roluna həsr olunmuşdur.

Azərbaycanın müasirləri kimi biz özümüz bu prosesin gündəlik şahidləriyik və hətta onun nəbzini duyuruq. Buna görə də müəllifin müşahidələrinin heç birinə laqeyd qala bilmirik. Misal göstərilən hər yeni fakt bizi düşündürür. Belə düşüncələr isə çoxdur.

Azərbaycanın fəaliyyətdə olan Prezidenti haqqında kitab həqiqətən 500 səhifədir. Mən bu kitabı oxumuşam, onun səhifələrinin, demək olar ki, yarısı Prezidentin atası Heydər Əliyevə həsr olunmuşdur. Düşünürəm ki, burada təəccüblü heç nə yoxdur. Yəqin ki, Azərbaycan haqqında hələ neçə belə kitab yazılacaqdır. Bu böyük insanın möhkəm iradəsi və quruculuq keyfiyyətləri olmasaydı, bu ölkə heç vaxt özünü təsdiq edə bilməzdi. Atasının rəhbərliyi altında İlham Əliyevin keçdiyi siyasi və həyati məktəb onun sanballı müasirmiqyaslı siyasi xadim kimi formalaşmasında həlledici amil olmuşdur.

İlham Əliyevin müstəqil Azərbaycanın memarının necə varisi olduğunu həyat özü göstərir. Onun rəhbərliyi altında varisliyi qoruyub saxlamaqla ölkənin inkişafına yeni təkan verildi. Bunu demək kifayətdir ki, cari ildə öz dövlət müstəqilliyinin 20 illiyini qeyd etmiş Azərbaycan postsovet məkanında ən yaxşı inkişaf sürəti nümayiş etdirir. Ölkə lap göz önündə dəyişir. Ölkə rəhbərliyi səmərəli işləyən enerji sahəsindən gələn gəlirlərə arxalanaraq qarşıya milli istehsalı ikiqat artırmaq, qeyri-neft sektorunun prioritet inkişafını təmin etmək, insanların həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq kimi ambisiyalı vəzifələr qoyur. Gündəlikdə siyasi sistemin və vətəndaş cəmiyyətinin inkişaf etdirilməsi kimi ciddi məsələlər durur. Ölkə özünəməxsus mədəniyyəti və milli ənənələri qayğı ilə qoruyub saxlayır. Azərbaycan fəal beynəlxalq, mədəniyyətlərarası və konfessiyalararası dialoq meydanına, mühüm mədəni tədbirlərin keçirildiyi məkana çevrilmişdir.

Azərbaycan beynəlxalq siyasi həyatın nüfuzlu iştirakçısıdır. Dünya paytaxtlarında onun səsinə qulaq asırlar, BMT Təhlükəsizlik Şurasında ona yer etibar etmişlər. Azərbaycanın beynəlxalq təşkilatlardakı fəaliyyəti, bütün geosiyasi azimutlarda fəal diplomatiyası beynəlxalq əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsinə ölkənin real töhfəsidir.

Qrem Uilsonun kitabında bütün bunlar barədə zəngin faktoloji material vardır. Kitabın başlıca, çox böyük məziyyətlərindən biri də budur.

Rusiya oxucusu kimi mən, əlbəttə, kitabın qəhrəmanının Moskvada yaşadığı illərə həsr olunmuş səhifələri xüsusi həyəcanla oxumuşam. Bu səhifələrdə mənə tanış olan adlar çoxdur. Vaxtilə mənim də tələbəsi olduğum Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun müəllimləri, şəxsən tanıdığım başqa adamlar İlham Əliyevə dəqiq xarakteristika verirlər. Gələcək Prezidentin rus dilinə, ruslara hörmətlə yanaşması hiss olunur. Bütün bunlar inandırıcıdır, qəlbi riqqətə gətirir.

Lakin kitabın müəllifi gənc azərbaycanlının Moskvadakı həyatından maraqlı faktları sadəcə toplamır. O, açıq-aşkar gələcək Prezidentin mənəviyyatına, həyat kredosuna və siyasi oriyentasiyasına Rusiyanın təsirini dərk etməyə və qiymətləndirməyə cəhd göstərir. Hər bir tədqiqatçı kimi onu intriqa, Azərbaycanın Şimal qonşusu ilə münasibətləri, bu qonşuluqda aşkar görünməyən imkanlar, risklər maraqlandırır. Nəticə mənim üçün aydındır. Şəxsi sovet və Rusiya təcrübəsi İlham Əliyevin müasir Rusiyanı adekvat dərk etməsinin əsasını qoymuşdur. Bu, strateji tərəfdaşlıq formulu üzrə Rusiya ilə münasibətlərin inkişafında Azərbaycanın mövqeyinin başlıca amillərindən biridir. Bu strateji tərəfdaşlığın əsasında bir-birinin suverenliyinə, müstəqilliyinə və milli mənafeyinə, qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığa sözsüz əməl edilməsi durur. Rusiyada biz bu kursu yalnız alqışlayırıq və öz tərəfimizdən onu davam etdirməyə hazırıq.

Azərbaycan Prezidenti haqqında kitabın artıq ilk səhifələrində "Qarabağ" sözü diqqəti cəlb edir. Müəllif bu mövzuya dönə-dönə qayıdır, bütöv fəsilləri, hətta ilk baxışda "o mövzuda olmayan" bölmələrdə bir neçə sətri Qarabağ mövzusuna həsr edir. Bu gün də biz müəllifin bu mövzuda emosional təqdimatını dinlədik. Hər şey Azərbaycan cəmiyyətinin həyatında olduğu kimidir: Qarabağ faciəsi həmişə hər yerdə mövcuddur.

Bu baxımdan, Q.Uilsonun kitabı Azərbaycanın və bütün regionun inkişafına əngəl olan münaqişəni bir daha xatırladır. Bu, emosional və ciddi xatırlatmadır. Müəllif münaqişənin həlli reseptlərini təklif etmir, bu, heç onun vəzifəsi də deyil. Bu, siyasətçilərin və beynəlxalq birliyin vəzifəsidir. Təkcə onu deyə bilərəm ki, Rusiya vasitəçilərdən biri kimi Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin beynəlxalq hüquq normaları əsasında ədalətli sülh yolu ilə nizama salınması üçün ondan asılı nə varsa, bundan sonra da edəcəkdir.

Müəllif ən son və yeni faktları kitabına daxil edə bilmişdir. Lakin kitab çapa imzalandıqdan sonra Azərbaycanda və onun ətrafında ən azı kitabda göstərilən faktlar qədər diqqətəlayiq hadisələr baş vermişdir. Tarixlə ayaqlaşmaq tədqiqatçı üçün o qədər də asan deyildir. Yəqin ki, bu, siyasətə aiddir.

Q.Uilsonun kitabı sürətlə dəyişən dünyada dinamik inkişaf edən Azərbaycan haqqındadır.

İlham Əliyev öz ölkəsini ağlasığmaz imkanlar, amma həm də əvvəllər mövcud olmayan təhdidlər şəraitində irəli aparır. Rusiya Azərbaycanla uzun əsrlər boyu mehriban qonşu olmuş dost ölkə kimi bu kursun müvəffəqiyyət qazanmasında maraqlıdır. Öz Cənub sərhədlərimizdə sabit, sürətlə inkişaf edən, seçdiyi milli yolla inamla irəliləyən demokratik Azərbaycanı görməkdən daha böyük arzumuz yoxdur. Düşünürəm ki, dünyanın bütün digər ölkələri də bunda maraqlıdır.

Gəlin bu yolda İlham Heydər oğluna böyük uğurlar arzulayaq.

Azərbaycan.-2011.-24 dekabr.-S.6.