Maarif fədaisi

Azərbaycan xalqının milli təfəkküründə müəllim adı hər zaman ucalıq, ziyalılıq və mənəvi saflıq rəmzi kimi təcəssüm olunmuş, onlar böyük hörmət və yüksək ehtiramla qarşılanmışlar. Sosial statusundan, tutduğu vəzifədən asılı olmayaraq bu gün də hər bir kəs qazandığı biliklərə, həyatdakı mövqeyinə, şəxsiyyət kimi formalaşmasına görə özünü məhz xeyirxah müəllimlərinə borclu sayır.

Müəllimlik elə bir zirvədir ki, bu şərəfə nəsib olan insanlar, başqalarından fərqli olaraq, dövrü əhatə etmiş qaranlıqları daha tez duyub nəticə çıxarmağı bacarır, mövcud problemlər, onların həlli yolları və gələcək barədə konkret əmələ yönəlmiş formada düşünürlər, əzmkar axtarışları, tədqiqatları ilə çoxlarının bəhrələnəcəyi maarifçilik irsi və bütöv bir məktəb yaradırlar. Bu irfan sahibləri üzərlərinə götürdükləri müqəddəs missiya ilə həm də ucalığa qovuşurlar. Mübaliğəsiz demək olar ki, hansı ölkədə fəaliyyət göstərmələrindən asılı olmayaraq, müəllimlər cəmiyyətin ən nüfuzlu, ən mötəbər insanlarıdır. Ziyalılığı, intellekti, xeyirxahlığı və səmimiyyəti ilə həyatı boyu saysız-hesabsız "sağ ol"lar qazanan belə müəllimlərdən biri də Fərrux Fərhad oğlu Ağasıbəyli idi. O, yaşadığı 74 illik ömrünün 57 ilini bu müqəddəs peşəyə həsr etmişdi.

Doğmaları və dostları, həmkarları və yetirmələri - hərə öz ürəyində, öz dairəsində onun yubileyinə hazırlaşırdı. Əgər ömür bircə il vəfa etsəydi... Lakin Fərrux müəllim bir neçə ay bundan əvvəl dünyasını dəyişdi və onun ruhu 74 il əvvəl həyata göz açdığı doğma Şəkidə əbədi qərar tapdı.

O, 1937-ci ildə Şəkinin Orta Zəyzid kəndində doğulmuşdu. Həmin kənddə yeddiillik təhsilini başa vurduqdan sonra Şəkidə Pedaqoji Texnikuma daxil olmuşdu. 1954-cü ildə texnikumu bitirmiş və bir müddət Masallıda müəllim işləmişdi.

Elmə marağı böyük idi. Xüsusilə ədəbiyyatı çox sevirdi. Daim oxuyurdu, öyrənirdi. Bir istəyi də həmişə bildiklərini özündə "gizlətməmək", başqalarına, əsasən də uşaqlara öyrətmək idi. Ona görə də Bakı Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsini seçərək oraya daxil oldu. Universitetdə təhsilini davam etdirərək Bakının müxtəlif məktəblərində Azərbaycan dili və ədəbiyyatından dərs deməyə başladı. Sonralar o, çalışdığı təhsil ocaqlarında təlim-tərbiyə üzrə direktor müavini, direktor vəzifələrində işlədi. 1989-cu ildən isə paytaxtın Yasamal rayonundakı 21 saylı məktəbə rəhbərlik edirdi. Amma hansı vəzifədə olmasına baxmayaraq, o, müəllim peşəsindən ayrılmırdı. Hər dəfə sinif otağına daxil olub öz sevimli fənnini tədris etmək ona ruh və fərəh gətirirdi.

O, əsl pedaqoq idi. Müəllimliyi təkcə dərs deməkdə görmürdü. "Əsl müəllim hər sahədə öz şagirdlərinə nümunə göstərməlidir, - deyirdi. - Yalnız bu halda o, müəllim şərəfini uca tutmuş olur".

Təsadüfi deyil ki, Fərrux Ağasıbəyli ali kateqoriyalı metodist müəllim kimi də hörmət qazanmışdı. Hansı məktəbdə və hansı vəzifədə çalışmasından asılı olmayaraq, o, kollektivin rəğbət və məhəbbətini qazanırdı. Şagirdləri onu bilikli və qayğıkeş müəllim kimi sevirdilər. Həmkarları üçün o, əlindən gələn köməyi əsirgəməyən, təcrübəsini bölüşən bir dost idi. Valideynlər isə onu ədalətli bir insan, böyüməkdə olan hər bir yeniyetmənin gələcəyi üçün çalışan bir vətənpərvər kimi tanıyırdılar.

Fərrux Ağasıbəyli mərd insan idi. Həyatda ən çox çəkindiyi müəllim nüfuzuna, müəllim adına və şərəfinə ləkə düşməməsi idi. O öz ömrünü elə yaşadı ki, bu şərəfli adı axıradək ləyaqətlə qoruya bildi.

Fərrux Ağasıbəyli mütaliədən, oxuyub-öyrənməkdən doymurdu. Üstəlik, axtarış həvəsi də vardı. Cəlil Məmmədquluzadə və Molla Pənah Vaqif haqqında yazdıqları yaradıcılıq axtarışlarının məhsulu idi. Mətbuat tariximizi dərindən öyrənmiş və bu barədə də silsilə məqalələr yazmışdı. Mustafa bəy Əlibəyov haqqında yorulmadan tədqiqatlar aparmışdı. Nəticədə "Mustafa bəy Əlibəyov" ("O, bizə şərəfdir, biz ona övlad") adlı monoqrafiya yazmışdı.

İstər dövri mətbuatda, istərsə də elmi-pedaqoji nəşrlərdə tez-tez çıxış edirdi. Maraqlıdır ki, Fərrux müəllim bir mövzu dairəsində qapanıb qalmır, öz istedadı və qələmi ilə bir sıra sahələri əhatə edirdi. Bir çox məqalələrində o, məhz pedaqoq kimi çıxış etmiş, müəllimlik peşəsi, onun nüfuzu və şərəfi, müəllim etikası haqqında söhbət açmışdır. Bu sırada onun pedaqogikaya aid elmi məqalələri də xüsusi yer tutur. Bütün bunlar Fərrux müəllimin "Monoloqdan dialoqadək", "Müəllim" kimi oçerklərində və çıxışlarında daha aydın görünür.

Fərrux Ağasıbəyli yaradıcı insan idi. Bədii yaradıcılığa da xüsusi meyil göstərirdi. Yazdıqlarını publisistik və bədii üslubda qələmə alırdı. Məsələn, təmsil yazmağı bəlkə də onun tərbiyəçi olduğundan, hər mətləbi incə anlatmaq qabiliyyətindən irəli gəlirdi. Bunu müəllifin "Özünü gözə soxan tüstü" təmsillər kitabında daha aydın görmək mümkündür. "Yasamal yaylasında ilk məktəb", "Məhəmmədhəsən əminin behişt yuxuları" kitabları da məhz bu yanaşmanın nəticəsində yaranıb. Odur ki, layiq görüldüyü "Qızıl qələm" mükafatı Fərrux Ağasıbəylinin halal haqqı idi. 2003-cü ildə isə Fərrux müəllim "XXI əsrin maarifçisi" beynəlxalq diplomu ilə təltif olunmuşdu. Hələ keçən əsrin 50-ci illərindən ömrünü gənc nəslin təlim və tərbiyəsinə həsr etmiş Fərrux müəllimin öyrətmək həvəsi hələ çox idi.

Bir insan və müəllim ömrünə Tanrı tərəfindən ayrılmış illər çox, yoxsa az olmuşdur, demək çətindir. Amma Fərrux müəllim bu illəri elə yaşamışdır ki, onun mənəvi ömrü hələ gələcək zamanlaradək uzanacaq, öyrətdikləri, yetirmələrinə ərməğan etdiyi dəyərlər nəsildən-nəslə keçəcək.

İ.ƏLİYEVA

Azərbaycan.- 2011.- 5 oktyabr.- S. 8.