Bayram edin, fitrə verin

Bu gün Ramazan bayramıdır

Bu gün mübarək Ramazan bayramıdır. Dünya müsəlmanları Ramazan bayramını qeyd edirlər. Hicri-qəməri təqvimlə şəvval ayının 1-də başlayan və bir neçə gün davam edən bu bayram orucluğun qurtarması ilə əlamətdardır. Ramazan bayramı Allah-təalanın mömin bəndələrinə bir ay boyunca tutduqları oruc müqabilində mükafatıdır.

Ramazan bayramında oruc tutmaq haramdır. Müsəlmanlar bayram günü çimib təmizlənir, təzə və ya təmiz paltar geyirlər. Hamı bir-birini bayram münasibətilə təbrik edir, bir-biri üçün Tanrıya dua edir.

Hər bir müsəlman üçün bir ay boyunca oruc tutmaq fərz olduğu kimi, Ramazan bayramında fitrə zəkatı vermək də vacibdir. Hədisi-şərifdə deyilir ki, Allah bəndəsindən tələb olunan fitrə verilməyənədək Ramazan ayında tutulmuş oruc Yerlə göy arasında asılı qalır.

Fitrəni yalnız imkanlı müsəlmanlar çıxarmalıdırlar. Varlı adam hər bir ailə üzvünün adından fitrə verməlidir. Vaxtilə fitrə buğda, arpa, xurma, düyü, kişmiş, qarğıdalı və s. ərzaq məhsullarından adambaşına təxminən 3 kiloqram həcmində ödənilirdi. Zaman keçdikcə kasıblara və ehtiyacı olanlara münasibətdə göstərilən bu xeyirxahlıq başqa formalar da almışdır. İndi fitrəni pul şəklində də verirlər. Əslində, bu, daha münasibdir. Belə ki, fitrəni pul kimi qəbul edən şəxs onu öz ehtiyaclarına uyğun şəkildə xərcləmək imkanı əldə edir. Özü də fitrə yalnız halal maldan verilməlidir.

Fitrə bayramdan bir-iki gün qabaq və ya bayram namazı başlamazdan əvvəl çıxarılmalıdır. Əks təqdirdə, bu, fitrə hesab olunmur, adi sədəqə sayılır.

Çıxarılan fitrə ilk növbədə ehtiyacı olan qohumlara, qonşulara, tanışlara, eləcə də digər insanlara verilir. Fitrə bir kasıbın azı birgünlük qida ehtiyacını ödəməlidir. Qeyd etmək lazımdır ki, bir şəxsin fitrəsi bir kasıba da verilə bilər, bir neçə kasıb arasında da bölünə bilər.

Ramazan bayramının fəzilətləri təkcə fitrə çıxarmaqla məhdudlaşmır. Bayram günlərində müsəlman ailələrində şənlik əhval-ruhiyyəsi hökm sürür. Uşaqlara hədiyyələr verilir, qonşular, dostlar bir-birinə qonaq gedir, bayram sovqatları aparırlar. Qohum-əqrəba bir yerə toplaşır, bayramı birlikdə qeyd edirlər. İncikliklər aradan qaldırılır, küsülülər barışırlar.

Bayram namazı qılındıqdan sonra müsəlmanlar həyatdan köçmüş yaxınlarının ruhuna Qurani-kərimdən ayələr oxutdurur, xatirələrini anırlar. Xalqımız bayram günü torpaqlarımızın müdafiəsi naminə canlarından keçmiş şəhidləri ehtiramla yad edir, onların rəşadətlərini xatırlayır.

Ramazan bayramı həm də müsəlmanların həmrəyliyini, birliyini, onların arasında qarşılıqlı anlaşmanı möhkəmlədən mühüm hadisədir. Bayramın davam etdiyi günlərdə insanlar bir-birinə qəlbən daha yaxın olur, bayram sevincini bölüşürlər.

Bütün müsəlman dünyasında olduğu kimi, Azərbaycanda da Ramazan bayramı yüksək səviyyədə qeyd edilir. Halbuki 70 il davam etmiş sovet dönəmində xalqımız belə bir imkandan məhrum idi. Milli müstəqilliyin bərpasından sonra ölkəmizdə dövlət-din münasibətləri nizama salınmış, xalqın etiqad azadlığı təmin edilmişdir. Sovet rejiminin inanclı insanlara dözümsüz münasibətini, cəmiyyətə aşıladığı mənəviyyatsızlığı müasir sivil tələblərə cavab verən dövlət siyasəti əvəz etmişdir.

Dini dəyərlərin dirçəldilməsi, məscidlərin, müqəddəs ocaqların yenidən qurulması Azərbaycan xalqının böyük oğlu Heydər Əliyevin diqqət yetirdiyi əsas məsələlərdən idi. Bu, xalqımızın dahi oğlunun milli-mənəvi dəyərlərimizə, o cümlədən islamın insanlara bəxş etdiyi ən ülvi dəyərlərə bağlılığından, onu qəlbində yaşatmasından irəli gəlirdi. Ulu öndərin dini-mənəvi dəyərlərimizin qorunmasına münasibəti həmişə dəyişməz olmuş, bu sahədə apardığı siyasətlə xalqına xidmət göstərmişdir. Azərbaycanın inkişafının məhz dərin tarixi, mədəni və dini köklərlə sıx vəhdətdə olduğunu ulu öndər Heydər Əliyev ölkəmizə rəhbərlik etdiyi sovet illərində də ciddi nəzərə almış, kommunist ideologiyasının "səlib yürüşü" illərində dini-mənəvi dəyərlərə çox böyük diqqət və ehtiramla yanaşmış, din xadimlərinə qarşı repressiyaların qarşısını almış, onları əsassız təqib və təzyiqlərdən xilas etmiş, tarixi-dini abidələrimizin qorunmasına və bərpasına diqqət və qayğı göstərmişdir. Heydər Əliyev çox gözəl bilirdi ki, dini dəyərlərin məhv edilməsi, mental baxışların dəyişdirilməsi yönündə həyata keçirilən tədbirlər yalnız və yalnız xalqımızın mənəvi məhvinə hesablanmış məkrli siyasətdir. Xalqın mənəvi məhvi isə onun ən böyük faciəsi ola bilərdi. Siyasi fəaliyyətinin əsas hissəsi sovet dövrü ilə bağlı olan xalqımızın ümummilli lideri kommunizm ideologiyasının şüurlara yeridildiyi bir vaxtda belə, uca Allaha olan inamını yaşatmışdır.

Fərəhləndirici haldır ki, mənəvi-dini dəyərlərin yüksəldilməsində və dövlət-din münasibətlərində ulu öndər Heydər Əliyevin ideyalarını Prezident İlham Əliyev uğurla həyata keçirməkdədir. Prezident İlham Əliyevin dini bayramlar münasibətilə xalqımızı təbrik etməsi, dini mərasimlərdə iştirakı, məscidlərin bərpa olunmasına dövlət büdcəsindən vəsait ayırması dövlət başçısının dini mənəvi dəyərlərimizə bağlı olmasına göstərdiyi diqqətin təcəssümüdür.

Prezident İlham Əliyev hər il olduğu kimi, bu dəfə də Ramazan ayı münasibəti ilə iftar mərasimində iştirak etmişdir. Avqustun 14-də Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri şeyxülislam Allahşükür Paşazadənin müqəddəs Ramazan ayı münasibətilə yeni iqamətgahında açdığı iftar süfrəsində dövlət başçısı İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, "Azərbaycan müasir dövlətdir, dünyəvi dövlətdir. Eyni zamanda, öz milli və dini ənənələrinə sadiq olan dövlətdir. İslam dəyərləri bizim milli-mənəvi dəyərlərimizin tərkib hissəsidir və müqəddəs Ramazan ayı bütün dövrlərdə Azərbaycan xalqının qəlbində yaşamışdır. Sadəcə olaraq, müstəqillik əldə etdikdən sonra bu bayram rəsmi bayram kimi qeyd edilir".

Bayramınız mübarək olsun! Allah çıxardığınız fitrənin əvəzini versin!

Azərbaycan.- 2012.- 19 avqust.- S. 1.