Qubada infotur zəngin təəssüratlarla yadda qaldı

Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin "2010-2014-cü illər üçün Xalq Yaradıcılığı Paytaxtları" proqramı çərçivəsində Quba şəhəri 2012-ci ildə Azərbaycanın "Sənətkarlıq paytaxtı" elan olunub. Bununla bağlı il ərzində görülən işlərlə, eləcə də bölgənin tarixi-mədəni irsi ilə tanış olmaq üçün Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin dəstəyi ilə Qubaya infotur təşkil edildi.

Quba istər coğrafi mövqeyinə, zəngin tarixi-mədəni irsinə, istərsə də turizm potensialına görə respublikamızda özünəməxsus yer tutur. Qədim dövr və orta əsrlərə aid xalq sənəti nümunələri, çoxsaylı memarlıq yadigarları rayonda sənətkarlığın çox dərin köklərə malik olmasından xəbər verir. Bunu rayonun müxtəlif ərazilərində aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı aşkar edilmiş tunc dövrünə aid bəzək və məişət əşyaları bir daha təsdiqləyir. Qazıntılar zamanı alban sənətkarlarına aid oraq, bıçaq, şana, dəhrə və digər əmək alətləri, qılınc, xəncər, ox, nizə ucları kimi silah növləri tapılıb.

Quba sənətkarlarının əl işləri yüksək texniki və bədii xüsusiyyətləri ilə həmişə qonaqların diqqətini cəlb edib. Bölgədə sənətkarlığın, demək olar ki, bütün növləri inkişaf edib. Quba xalçasının 30-dan çox növü mövcuddur. "Qollu çiçi", "Pirəbədil", "Ağgül", "Çiçi", "Xırdagül çiçi", "Qımıl xonça" və başqa çeşidli xalçalar dünyada tanınır.

Bu bölgənin geniş turizm potensialı var. Füsunkar təbiət - dağlar, bulaqlar, çaylar, yaşıllıqlar istirahət üçün əvəzsizdir. Rayonda əsas 4 turizm marşrutu müəyyənləşdirilib: Quba-İspik-Xınalıq, Quba-Təngaltı-Qonaqkənd, Quba-Zərqova və Quba-Uzunmeşə. Bura gələn turistlər rayonun təbii gözəllikləri ilə yanaşı, uca dağlar qoynunda yerləşən, qədim tarixə malik Xınalıq kəndi ilə çox maraqlanırlar. Qubanı hər yerdə məşhur edən mer-meyvəsi, özünəməxsus mətbəxi də turistlərin diqqətini cəlb edən bir başqa özəllikdir.

Quba Azərbaycan tolerantlığının nümunəsidir. Burada azsaylı xalqların nümayəndələri vahid ailəni xatırladır. Tatlar, ləzgilər, ruslar, yəhudilər və s. milli azlıqların nümayəndələri özlərinə məxsus adət-ənənələrini qoruyub saxlamaqla yanaşı, Azərbaycan torpağını ana vətən kimi sevir və yeri gəldikcə uğrunda şərəflə şəhid olmağı bacarır, dövlət müstəqilliyinin göz bəbəyi kimi qorunmasında və möhkəmləndirilməsində əllərindən gələni əsirgəmirlər. Yəhudilərin qədim zamanlardan məskunlaşdığı Qırmızı qəsəbə xarici və yerli turistlər üçün daha maraqlı məkandır.

Tədbirin açılış mərasimində Quba Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Mübariz Ağayev qonaqları salamladıqdan sonra "Sənətkarlıq paytaxtı"nda il ərzində görülən işlər, həyata keçirilən layihələr barədə məlumat verərək bildirib ki, tədbirlərin əsas hissəsi sənətkarların əl işlərindən ibarət sərgilərin təşkilinə həsr olunub: "Bu sərgilərə rayonumuza səfərə gələn xarici turistlər də böyük maraq göstəriblər. Məqsədimiz onları rayonumuzda sənətkarlığın tarixi və zənginliyi ilə tanış etməkdir. Əksər tədbirlərimizdə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin nümayəndələri iştirak edib".

Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin Mədəniyyət siyasəti şöbəsinin müdiri Fikrət Babayev "Xalq Yaradıcılığı Paytaxtları" layihəsinin artıq üç ildir həyata keçirildiyini bildirib və deyib ki, proqramın məqsədi zəngin xalq yaradıcılığı nümunələrini qoruyub gələcək nəsillərə çatdırmaqdır: "2012-ci ilin "Sənətkarlıq paytaxtı" olan Quba Azərbaycanın qədim mədəniyyət mərkəzlərindən biridir. Bölgədə tarixən zəngin sənətkarlıq nümunələri yaranıb. İl ərzində rayonda sənətkarlığın, turizmin inkişafı istiqamətində, sosial-mədəni, iqtisadi sahələrdə əsaslı və yaddaqalan tədbirlər görülüb".

Sonra RİH başçısı KİV nümayəndələrini maraqlandıran suallara cavab olaraq Qubada həyata keçirilən tikinti-quruculuq işləri barədə danışıb. Qeyd olunub ki, hazırda şəhərdə Gənclər evi inşa edilir. Burada oyun və idman zalları, kompyuter otaqları, diskoteka meydançaları, bar və restoranlar, rayona xas sənət nümunələrini əks etdirən guşələr və s. olacaq. Mərkəzin gələn il istifadəyə verilməsi nəzərdə tutulub.

Qubanın turizm imkanları barədə məlumat verən M.Ağayev bildirdi ki, rayonda son illər böyük istirahət mərkəzləri, müasir standartlara cavab verən hotel kompleksləri tikilib istifadəyə verilib: "Bu yaxınlarda ölkə başçısı Qubada qolf stadionunun tikintisi ilə bağlı sərəncam verib. Stadionun yaxınlığında "Riksos hotel"in tikintisi başlanıb. Burada minlərlə turistin dincəlməsi üçün şərait yaradılacaq. Turistlərə xidmətin keyfiyyəti həmişə bizi narahat edib. Bu problemin aradan qaldırılması üçün rayonda turizm kollecinin yaradılması da nəzərdə tutulur. Görülən və hələ görüləcək işlər imkan verir deyək ki, Quba yaxın zamanlarda müasir və böyük turizm mərkəzlərindən birinə çevriləcək".

İnfotur çərçivəsində ziyarət edilən məkanlardan biri soyqırımı məzarlığı olub. 2007-ci ilin aprelində Quba şəhərinin şimal-qərb hissəsində, Qudyalçayın sağ sahilində yerləşən stadionun yaxınlığında yenidənqurma işləri aparılarkən aşkar edilən kütləvi məzarlıq hər kəsi dəhşətə gətirib. Aparılan araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, burada 1918-ci ildə erməni-daşnak quldurları tərəfindən kütləvi qırğın törədilib. 500 kvadratmetr ərazini əhatə edən kütləvi məzarlıqda 600-dən çox insanın cəsədi ortaya çıxıb. Cəsədlərin əksəriyyəti qadın və uşaqlara aiddir. Bir çoxunun kəllə sümüyündə mismar tapılıb ki, bu da erməni vandallarının vəhşiliyindən xəbər verir.

Tədqiqatlar zamanı məlum olub ki, 1918-ci ilin mayında Bakıda törədilən qırğınlarla yanaşı, daşnak-bolşevik lideri S.Şaumyanın tapşırığı ilə erməni generalı Amazaspın komandanlığı altında Qubaya xüsusi cəza dəstəsi göndərilib. Dəstə Qubada 2 mindən artıq günahsız insanı qətlə yetirib. Burada öldürülən insanların siyahısı da artıq müəyyənləşdirilib.

Ərazidə böyük memorial kompleks tikilir. Kompleksin tikintisinin 2013-cü ilin mayında başa çatdırılması nəzərdə tutulur.

Quba Rayon Mədəniyyət və Turizm Şöbəsinin müdiri Elxan Məhərrəmov infotur iştirakçılarına məlumat verərkən bildirib ki, şəhərin mərkəzindəki Nizami parkının ərazisində Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin dəstəyi ilə muzey binası tikilir: "Bina üç mərtəbədən ibarətdir. Qəzalı vəziyyətdə olan A.Bakıxanov adına Quba Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi bura köçürüləcək. Muzeyin yeni binası gələn ilin sentyabrında istifadəyə veriləcək".

Rayonda tikintisi davam edən obyektlərdən biri də Heydər Əliyev parkıdır. 7 hektar ərazidə yerləşən parkda Heydər Əliyev Mərkəzi yaradılıb. Mərkəzin direktoru Elza Orucovanın sözlərinə görə, üçmərtəbəli binada ulu öndərin həyat və fəaliyyətini əks etdirən guşələrlə yanaşı, 2500 kitab fondu olan kitabxana da fəaliyyət göstərir.

Parkın bir tərəfində yuxarıda qeyd edilən Gənclər evi, həmçinin "Yaşıl teatr", digər tərəfində isə rayon icra hakimiyyətinin yeni binası inşa edilir. Gənclər evində asudə vaxtın səmərəli keçirilməsi üçün lazımi şərait yaradılacaq. Gənclər evinin yanında Bayraq meydanı yerləşir. "Yaşıl teatr" isə 500 nəfər tamaşaçı tutumuna malik olacaq. Burada konsertlər, festivallar, digər tədbirlərin keçirilməsi nəzərdə tutulur.

Quba sənətkarlığının zirvəsi xalçaçılıq sayılır. İnfoturun sonuncu ünvanı xalça sənətinin yaşadıldığı "Aygün" kiçik müəssisəsi olub. Müəssisənin direktoru Fatma Ağamirzəyeva bildirdi ki, 1988-ci ildən fəaliyyət göstərən "Aygün" xüsusi sənət məktəbi kimi tanınır. Burada xalçaçılıq və modelyerlik üzrə tələbələr yetişdirilir. Tələbələrə dünyada məşhur Quba xalça məktəbinin qədim texnologiyaları, boya formaları, rəng üslubları öyrədilir.

Azərbaycanın şimal qütblü cənnətməkan və bağlar diyarı kimi tanınan Quba bu gün tamamilə özgə bir büsatdadır. Rayon dövlətin qayğısı, qubalıların vətənpərvərliyi və sənətkarlığı ilə dinamik inkişaf edir. Ona görə də bu yerlərə səfər unudulmaz və yaddaqalan olur. Bu dəfə də belə oldu: 2012-ci ilin "Sənətkarlıq paytaxtı"na səfər rəngarəng proqramlı olduğundan maraqlı və zəngin təəssüratlarla yadda qalıb.

Məhəmməd NƏRİMANOĞLU,

Azərbaycan.-2012.- 19 dekabr.- S.7.