Ankara Ədliyyəsində 1500 illik nadir «İncil» tapılıb

2000-ci ildə qaçaqmalçılardan müsadirə edilmiş və Ankara Ədalət Sarayının ədliyyə əmanətləri arasında saxlanılan "İncil" kitabının, ən azı, 1500 il yaşı olduğu müəyyənləşdirilib. Bu əsrarəngiz "İncil" nümunəsi polisin müşayiəti ilə Türkiyə Etnoqrafiya Muzeyinə təhvil verilib. Qədim "İncil" assuriyalıların əlifbası ilə aramilərin (qədim Suriya və Mesopotamiyada yaşamış xalqın) dilində yazılıb. Vatikan xristian dünyası üçün böyük mənəvi dəyərə malik bu kitabla tanış olmaq və onu öyrənmək istəyi ilə türklərə müraciət edib.

İlkin qiymətləndirməyə görə, "İncil"in maddi dəyərinin 20 milyon manatdan yüksək olduğu bildirilir. Ekspertlərin fikrincə, kitabın hətta fotosurətini bir necə milyon manata satmaq mümkündür. Bununla belə, dəri üzərində yazılmış, dəri cildli bu nadir və qədim "İncil" nümunəsi mədəniyyət sərvəti olaraq dövlət mühafizəsinə alınıb.

Müqəddəs kitabın Assuriya əlifbası ilə aramicə yazılması xristian dünyasında böyük maraq doğurub. Bu da səbəbsiz deyil - xristianlar həzrəti İsanın məhz aramilərin dilində danışdığına inanırlar. Qeyd edək ki, müasir dünyamızda yalnız bir yerdə - Suriyanın Dəməşq şəhərinin yaxınlığındakı bir kənddə bu dildə danışırlar.

Tapıntı ilə bağlı xəbərlərə geniş yer ayıran Türkiyə mətbuatı daha əvvəllər qeydə alınmış oxşar hadisələri də xatırladıb. Bunlardan ən maraqlısı 1980-ci ildə Hakkari yaxınlığındakı bir mağarada tapılmış "İncil"lə əlaqəlidir. İddiaya görə, o zaman ordu tərəfindən nəzarətə alınan və daha sonra heç bir zaman ortalığa çıxarılmayan kitab əfsanəvi Barnaba "İncil"i olub. Maraqlıdır ki, xristian kilsələri Barnaba "İncil"inin varlığını qəbul etsə də, içindəki bilgiləri qətiyyətlə rədd edir. Bu da səbəbsiz deyil və dini nöqteyi-nəzərdən prinsipial önəm daşıyır. "İncil"in İsa peyğəmbərin əshabələrindən biri olan Barnaba tərəfindən yazıldığı düşünülür və dünyada 2 nüsxəsi mövcuddur. Kitab müxtəlif dillərə, o cümlədən türk dilinə tərcümə edilərək öyrənilib. Barnaba "İncil"i həzrəti İsanı Allah deyil, onun elçisi - peyğəmbər kimi təqdim etdiyindən, sonuncu peyğəmbər həzrəti Məhəmmədin gələcəyini xəbər verdiyindən, ruhani fəlsəfəsi ilə İslamla (Quranla) vəhdət təşkil etdiyindən, nəhayət, digər "İncil"lərin təhrif olunduğunu, xristianlığı yanlış yönə istiqamətləndirdiyini iddia etdiyindən kilsələr ona qarşı barışmaz, sərt mövqe tutmaqdadır. Barnaba "İncil"i də, "Quran"da deyildiyi kimi, İsa peyğəmbərin çarmıxa çəkilmədiyini söyləyir. Kitab Vatikan tərəfindən qadağan olunmuşlar siyahısındadır. Ancaq onun özü və müəllifi barədə ən qədim mötəbər tarixi, həmçinin dini mənbələrdə məlumatlara rast gəlindiyindən ondan qəti imtina edilməsi mümkün deyil. Barnaba "İncil"inin ilk nüsxəsi 1709-cu ildə tapılıb. İtalyan dilində yazılmış bu nümunə hazırda Vyana Milli Kitabxanasında saxlanılır. Eyni dövrə (XVI əsrə) aid Barnaba "İncil"inin ikinci surəti ispan dilindədir, amma onun böyük bir hissəsi itib.

Mülahizələrə görə, Hakkaridə tapılmış "İncil" məhz Barnaba "İncil"i olub və dinlərarası münasibətlərin gərginləşməməsi səbəbindən Türkiyə dövləti tərəfindən məxfi saxlanılır.

Azərbaycan.- 2012.- 24 fevral.- S. 7.