012 Bakı Public Art Festivalı çərçivəsində rəssam Ağa Ousseinovun Çərpələng və əlçatmaz Yer kürəsi adlı əsəri təqdim edilmişdir

 

İyunun 8-də "Park Bulvar" Ticarət və Əyləncə Mərkəzində Azərbaycan incəsənətinin inkişafı və təbliği ilə məşğul olan "YARAT!" qeyri-kommersiya təşkilatının birinci "012 Bakı Public Art Festivalı" çərçivəsində rəssam Ağa Ousseinovun "Çərpələng və əlçatmaz Yer kürəsi" adlı əsəri təqdim edilmişdir.

AzərTAc xəbər verir ki, rəssamın layihəsində iki niyyət - şaquli istiqamət üzrə qalxma, uçuş, hava nəqliyyatı, nəhayət, qravitasiya üzərində qələbə və horizontal istiqamət üzrə olduqca ağır, lakin eyni zamanda, kifayət qədər zərif olan eniş tədqiq edilir. Müəyyən mənada, bu, səma (yuxarı) ilə yer (aşağı) arasında boşluq enerjisini özündə əks etdirir. Çərpələng birinci niyyəti, üzərində metro xəritəsi, yeraltı stansiyaların sxemi çəkilmiş qlobus obyekti isə ikinci niyyəti təcəssüm edir.

Müəllif əsərində diqqəti daha bir məsələyə yönəltmişdir. Aparıcı futuroloqlarkeçmiş dövrdə yaşayan xəyalpərəstlər gələcəklə bağlı fikirlərində deyirdilər ki, məhz hava nəqliyyatı vasitələri gələcəkdə geniş istifadə olunacaqdır. Lakin sonrakı tarixi təcrübələr göstərdi ki, yeraltı nəqliyyat vasitələri nəinki yerüstü nəqliyyat vasitələrindən geri qalmır, hətta rahatlıq, sürət, səmərəlilik və təhlükəsizlik baxımından onlardan üstündür.

Əsər son zamanlara qədər "Bakı Soveti" adlanmış "İçərişəhər" metro stansiyasından istifadə etmiş müəllifin uşaqlıq xatirələri ilə bağlıdır.  Məhz bu stansiyada o, ilk dəfə yerin altına "dalmışdır".

Tarixə nəzər salsaq görərik ki, son yarım əsrdə, Bakı nəqliyyatı olduqca maraqlı, lakin heçrahat olmayan inkişaf yolunu keçmişdir. 1859-cu ildə Quberniya mərkəzinin Şamaxıdan Bakıya köçürülməsi zamanı şəhərdə nəqliyyat vasitəsi kimi yalnız at arabasından istifadə olunmuşdur: əsas ağır yüklər at, qatır, eşşək və ya dəvə karvanları vasitəsilə daşınmışdır. Şəhərdə nizamla yeriyən dəvələri hətta 1900-1910-cu illərin şəkillərində də görmək olar. İctimai nəqliyyatın tarixi 1889-cu ildə Bakıda at-dəmir yoluya "konka" yaradılan zamandan başlamışdır. 

Artıq 1915-ci ildə Bakıda elektrik tramvaylarının buraxılması planlaşdırılmış, lakin ictimai-siyasi, tarixi hadisələr bu planın həyata keçirilməsini təxirə salmışdır. Bakı tramvayı 8 fevral 1924-cü ildə istifadəyə verilmişdir. Bu, SSRİ ərazisində istifadəyə verilən ilk tramvay olmuşdur. Bununla yanaşı, tramvay rabitəsinin təşkili ilə əlaqədar işlər ən qısa müddətə - 11 aya başa çatmışdır. Bir neçə ildən sonra onun gəliri Moskva tramvayının analoji göstəricilərini iki dəfə üstələmişdi. Tramvay yollarının uzunluğu 1996-cı ildə rekord həddə çatmışdır: 102 kilometr! 1989-cu ilə qədərki fəaliyyəti dövründə Bakı tramvayı ümumilikdə 5 milyard, yəni bütün Yer kürəsi əhalisi ilə müqayisə olunacaq sayda sərnişin daşımışdır.

Tramvayın ardından Bakı daha bir rekord sahibi olmuşdur. 1926-cı ildə SSRİ- ilk dəfə Bakı-Sabunçu elektrikləşdirilmiş dəmir yolu istifadəyə verilmişdir. Şəhər mərkəzini neft mədənləri ilə birləşdirən ilk elektrik dəmir yolu xəttinin  uzunluğu 19,5 kilometr olmuşdur. Növbəti onilliklərdə elektrik qatarı bütün Abşeron yarımadasını hətta Pirallahı (keçmiş Artyom) adasını da əhatə etmişdir.

Moskvada V.Surikov adına Dövlət İncəsənət İnstitutunu bitirmiş A.Ousseinov beynəlxalq miqyasda tanınmış rəssamlardandır. O, hazırda Nyu-York şəhərində yaşamasına baxmayaraq, Azərbaycanla sıx əlaqə saxlayır 2011-ci ildə ölkəmizi 54-cü Venesiya Biennalesində təmsil etmişdir. Onun heykəlləri kağız üzərindəki işləri islam Avropa mədəniyyətlərinin erkən elmi mənbələrindən ilhamlanır.

"012 Bakı Public Art Festivalı"nda həm tanınmış, həm yeni fəaliyyətə başlayan 21 rəssam iştirak edir. Layihə sentyabrın 1-dək davam edəcəkdir.

 

 

Azərbaycan.- 2012.- 9 iyun.- S. 7.