«Postmodernist mədəniyyətdə ənənəvi dəyərlər sistemi» mövzusunda «dəyirmi masa» araqlı diskussiyalarla yadda qalmışdır

İkinci Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumunun "Postmodernist mədəniyyətdə ənənəvi dəyərlər sistemi" mövzusunda "dəyirmi masa"sı maraqlı diskussiyalarla yadda qalmışdır.

Azərbaycan Dillər Universitetinin beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektoru Jalə Qəribovanın, Rumıniyanın Buxarest Yazıçılar Assosiasiyasının prezidenti Horia Qarbeanın və Rusiyanın Kazan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin nümayəndəsi Ramil Qarifullinin həmsədrliyi ilə keçən "dəyirmi masa"nın birinci bölmə iclasında "Postmodernizm dövründə şəxsiyyətin reinterpretasiyası" mövzusunda çıxışlar olmuşdur.

Tədbiri açan Jalə Qəribova mövzunun müasir dövrümüzdə xüsusi aktuallıq kəsb etdiyini bildirmişdir. XXI əsrdə postmodernizmin həyatımızın bütün sahələrinə təsir göstərdiyini qeyd edən Jalə Qəribova onun sərhədlərinin getdikcə daha da genişləndiyini vurğulamışdır.

Yunanıstanın Beynəlxalq Olimpiya Akademiyasının prezidenti İsidoros Kuvelos "Olimpizm əbədi ənənəvi dəyərlər sistemi kimi" mövzusunda çıxış edərək bildirmişdir ki, Olimpiada irqindən, dilindən, dinindən asılı olmayaraq fərqli mədəniyyətləri təmsil edən xalqların nümayəndələrini birləşdirir. Təkcə idmanla məhdudlaşmayan və bütün bəşəriyyəti əhatə edən Olimpiya hərəkatı ayrı-seçkiliyə, düşmənçiliyə qarşı çıxır, beləliklə də mədəniyyətlərarası dialoqun gücləndirilməsində mühüm rol oynayır.

Bolqarıstanın sabiq Prezidenti Jelyu Jelev mövzunun əhəmiyyəti haqqında danışmış, ümumiyyətlə, Bakı Forumunun bütün "dəyirmi masa"larının müasir dövrümüzün həlli vacib məsələlərinə həsr olunduğunu bildirmişdir.

Humanitar forumun və onun bölmə iclaslarının yüksək səviyyədə təşkilinə görə Azərbaycan Prezidentinə iştirakçılar adından minnətdarlığını bildirən Jelju Jelev demişdir ki, son dövrlərdə dünyada mədəniyyətlərin, mədəni irsin qorunması və inkişafı sahəsində bir sıra mühüm addımlar atılmışdır.

Azərbaycanda mədəniyyət sahəsində əldə edilmiş uğurlara diqqəti cəlb edən Bolqarıstanın sabiq Prezidenti bildirmişdir ki, ölkələrimiz arasında humanitar və mədəni əməkdaşlıq yüksək səviyyədədir. Bu yaxınlarda dahi sənətkar Müslüm Maqomayevin yubileyi keçirilərkən biz bir daha gördük ki, onun yaradıcılığı təkcə azərbaycanlılar tərəfindən deyil, bolqarlar, eləcə də digər xalqlar tərəfindən də çox sevilir.

Rusiyanın Kazan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin nümayəndəsi Ramil Qarifullin "Nanopsixologiya və postmodern psixologiya insanlığın qlobal problemlərinin yeni komponenti kimi", Ukraynanın Taras Şevçenko adına Kiyev Milli Universitetinin "Avrasiya dialoqu" platformasının sədri Vladimir Sergiyçuk "Cəmiyyətlər, mədəniyyətlər və icmaların dialoqu", Azərbaycan Dillər Universitetinin (ADU) nümayəndələri Samir Həmidov "Müasir proseslər reallığın simulyasiyası kimi: obrazlar və biz", Qorxmaz Mustafayev "Postmodernizm və onun cəmiyyətin həyatında rolu" mövzularında çıxış edərək bildirmişlər ki, postmodernist situasiya özünün və başqalarının mədəni dəyərlərini görmək və onlara malik olmağın yeni təcrübəsini irəli sürür, müxtəlif mədəniyyətlərin inteqrasiyasını stimullaşdırır, dünyaya bütöv bir baxışın yaradılmasına kömək edir, ümumbəşəri mədəniyyətin formalaşmasına imkan yaradır. Natiqlər Azərbaycan mədəniyyətinin inkişaf meyillərindən, dünya mədəni irsinə verdiyi töhfələrdən də danışmışlar.

Sonra Avstriya Ali Məhkəməsinin keçmiş sədri Yohan Reşutun, Roma İncəsənət Universitetinin direktoru Fabio Moncellinin və "Helikon Opera" Moskva Musiqi Teatrının bədii rəhbəri Dmitri Bertmanın həmsədrliyi ilə keçirilən "İntermediallıq mədəniyyətlərarası diffuziyanın mexanizmi kimi" adlı ikinci bölmə iclasında çıxışlar olmuşdur.

Bu bölmə iclasında Alfio Moncellinin "İncəsənət bu gün: emosiya və rasionallıq", ADU-nun nümayəndələri Svetlana Cəbrayılovanın "Əbədi caz narrativi Amerika postmodern romanının mühüm komponenti kimi", Ədalət Abdıyevanın "Mədəniyyətlərarası diffuziya mədəniyyət dialoqunun spesifik mexanizmi kimi", Həmidə Əliyevanın "Arxetip bədii mətndə intersemiotikliyin əsası kimi" mövzularında məruzələri dinlənilmişdir.

Məruzələrdə qloballaşan dünyada çoxmədəniyyətlilik, mədəniyyətdə modernləşmənin təzahürlərindən danışılmışdır. Bildirilmişdir ki, postmodernist mədəniyyət dünyada hələ də tam təşəkkül tapmamışdır. Bu məsələ ilə əlaqədar alimlərin, filosofların fikirlərini dinləmək isə çox maraqlıdır.

"Dəyirmi masa"nın "Müasir dünya gerçəkliyində humanitar və mədəni transformasiyalar" mövzusunda sonuncu bölmə iclası Rusiya Prezidentinin beynəlxalq mədəni əməkdaşlıq üzrə xüsusi nümayəndəsi Mixail Şvıdkoyun, London Diplomatiya Akademiyasının mədəniyyətlərarası kommunikasiya proqramının direktoru Debor Svallounun və Ankara Universitetinin kafedra müdiri Ertan Gökmənin həmsədrliyi ilə keçirilmişdir.

Bölmə iclasında Keniyanın UNESCO yanında daimi nümayəndəsi Meri Mbrio Ximulu "Postmodernist mədəniyyətin ənənəvi dəyərlər sistemi", ADU-nun nümayəndələri Sevdagül Əliyeva "Müstəqillik dövründə Azərbaycanın milli mədəniyyəti və mədəniyyət siyasətinin transformasiyası", Fəridə Səfiyeva "Azərbaycan ədəbiyyatında postmodernizm" mövzularında məruzələrlə çıxış etmişlər. Natiqlər bildirmişlər ki, hər bir dövlətin gələcəyi gənclərin elmə, təhsilə fəal cəlb olunması ilə sıx bağlıdır. Azərbaycanda bu istiqamətdə mühüm işlər görülmüşdür.

Çıxışlarda sivilizasiyalararası münaqişələrin səbəbləri, mövcud regional münaqişələrin acı nəticələri, mədəniyyətlərarası dialoqun mahiyyəti, çoxmədəniyyətliliyin əleyhinə çıxan siyasi meyillərin mənfi təzahürləri barədə fikirlər səslənmişdir.

Müzakirələrə yekun vuran Rusiya Prezidentinin beynəlxalq mədəni əməkdaşlıq üzrə xüsusi nümayəndəsi Mixail Şvıdkoy demişdir ki, sürətlə inkişaf edən, tolerantlığı, zəngin mədəni irsi ilə örnək olan Azərbaycanda bu cür tədbirlərin keçirilməsi ənənə halını almışdır.

Bakının humanitariyanın paytaxtı kimi tanındığını bildirən Mixail Şvıdkoy elm və mədəniyyət xadimlərinin, tanınmış ekspertlərin iştirakı ilə keçirilən müzakirələrin müsbət bəhrə verəcəyinə əminliyini ifadə etmişdir.

Mixail Şvıdkoy forumun, eləcə də bölmə iclaslarının təkcə postmodernist mədəniyyətin deyil, əlaqələrin hərtərəfli inkişafına da böyük töhfə verəcəyinə əminliyini bildirmişdir.

Azərbaycan.-2012.- 6 oktyabr.- S.4.