İki ölkənin bir «Petkim»i

Bir zamanlar Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti (ARDNŞ) yerli neft-qaz sənayesinə xarici sərmayələr cəlb etməyə səy göstərirdi. Bu gün isə onun özü xarici ölkələrdə sərmayələrini yatırır.

İndi ARDNŞ dünyanın ən böyük neft şirkətləri sırasında özünə önəmli yer almaqdadır. Beynəlxalq aləmdə onu SOCAR (State Oil Company of Azerbaijan Republik) kimi tanıyırlar.

Son illərdə şirkət Türkiyədə, Gürcüstanda, Ukraynada, Moldovada, Rumıniyada, Böyük Britaniyada, Avstriyada, Qazaxıstanda və bir sıra digər ölkələrdə öz nümayəndəliklərini açıb. SOCAR-ın fəaliyyətinin ilbəil genişləndiyi ölkələrdən biri də qonşu Gürcüstandır. Bu gün Gürcüstanın enerji bazarının 60 faizdən çoxunu o, təmin edir. Paytaxt Tbilisi şəhəri istisna olmaqla qonşu respublikanın bütün regionlarının qaz təchizatını məhz ARDNŞ həyata keçirir. 2009-2012-ci illərdə burada 2100 kilometrə yaxın qaz xətləri çəkilib.

ARDNŞ-nin törəmə şirkəti olan "SOCAR Georgiya Petroleum" isə 2007-ci ildən fəaliyyət göstərir. Həmin vaxtdan indiyədək şirkət 2 milyon tona qədər neft məhsulları ixrac edib və ümumi ixracda 50 faiz paya sahib olub.

Ölkədə "SOCAR" brendi ilə 100-ə yaxın yanacaqdoldurma məntəqəsi fəaliyyət göstərir.

ARDNŞ qardaş Türkiyənin neft-kimya sənayesinin inkişafında da mühüm rol oynayır. Bu ölkənin ən böyük neft-kimya holdinqi olan "Petkim"in səhmlərinin 61,32 faizi ARDNŞ-yə məxsusdur.

Holdinqin buraxdığı jurnalda onun missiyası barədə belə deyilir: "Petkim" inteqrasiya olunmuş və müasir texnologiyalara sahib müəssisələrində beynəlxalq standartlara cavab verən məhsullarını istehsal və idxal edər. Ölkə daxilində və fürsət olduqca ölkə xaricindəki bazarlarda məhsullarının satışını müştəri fokslu bir yanaşma ilə həyata keçirər. Yenilənməni çox mühüm dəyər bilər, keyfiyyəti yaşam fəlsəfəsi olaraq mənimsəyər, iş birlikləri ilə bərabər şirkətin dəyərini artıraraq, mənfəət əldə edərək böyüyər. Yenilikçi insan ehtiyatlarından istifadə etməklə çalışanların yetkinliyini, səadətini və şirkətə bağlılığını yüksək tutar, onların uzun müddətli olmasına çalışar. Davamlı inkişaf şüuru ilə ətraf mühiti qoruyar, hərtərəfli dəyərlərə əməl edər, iş sağlığını və təhlükəsizliyini təmin edər, cəmiyyətə dəstək və qiymət verər".

Son dövrlərdə holdinq məhsul istehsalı, gəlir, mənfəət və ixrac sahəsində yüksək nəticələrə nail olub. İndi bütün səylər "Petkim"in istehsal gücünün artırılmasına, təkcə Türkiyədə deyil, bütün Avropada aparıcı komplekslərdən birinə çevrilməsinə yönəldilib.

Bir il bundan əvvəl Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin və Türkiyənin Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğanın iştirakı ilə İzmirdə, holdinqin Əliağa kompleksi ərazisində "STAR" neft emalı zavodunun təməlqoyma mərasimi keçirildi. Bu müəssisənin tikilməsində məqsəd "Petkim"in xammala olan tələbatının ödənilməsi, idxaldan asılılığının aradan qaldırılmasıdır. Ən qabaqcıl texnologiyalar əsasında qurulacaq zavodda 11 çeşiddə məhsul istehsal ediləcək.

"Petkim" limanı da genişləndiriləcək. Burada böyük həcmli konteyner terminalı inşa ediləcək. Kompleksin enerji tələbatını tam şəkildə təmin edən yeni sistem tikilib quraşdırılacaq. Bununla da Türkiyədə limançılıq işi yeni bir mərhələyə qədəm qoyacaq.

Bir sözlə, "Petkim" öz inkişafı ilə Azərbaycan-Türkiyə iqtisadi əlaqələrinin inkişafına da sanballı töhfə verir.

Flora SADIQOVA

Azərbaycan.-2012.- 12 oktyabr.- S.5.