Qədimliyin naxışları - Bakı kəndləri

Prezident İlham Əliyevin 27 fevral 2006-cı ildə "Bakı şəhərinin, qəsəbələrinin 2006-2007-ci illər üzrə sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsinə dair Tədbirlər Proqramı" və 2011-ci il mayın 4-də imzaladığı "2011-2013-cü illərdə Bakı şəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı" çərçivəsində tarixçi jurnalist Təranə Cəbiyevanın "Bakı kəndlərinə səyahətim" adlı ensiklopedik-etnoqrafik kitabı işıq üzü görüb.

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) prezidenti Akif Əlizadə yeni nəşrə yazdığı ön sözdə öz təəssüratlarını belə qələmə alıb: "Bakı kəndlərinin etnoqrafiyası, o cümlədən mədəniyyəti, adət-ənənələri, dini inancı ətraflı araşdırılıb. Burada tarixi abidələr və memarlıq nümunələrinin hər biri öz tarixçəsi ilə kitaba oxucuların böyük marağını qazandırır. Tarixə aid səhifələrdə ermənilərin azərbaycanlılara qarşı törətdiyi 1918-ci il mart soyqırımı barədə mühüm faktlar, həmçinin həmin ilin sentyabrında xilaskar türk ordusunun Bakıya daxil olması da təfərrüatı ilə əks olunur".

Dörd bölmədən ibarət yeni nəşrdə Şərq və Qərb memarlığının həmişəyaşar ənənələrini məharətlə birləşdirən qədim məkan - Bakının mənbələrdə əks olunmuş tarixinə ayna tutulub. Müəllif çalışıb ki, hər bir kənd haqqında oxucuda ətraflı və dolğun təsəvvür yaratsın. Bu kitab Bakı kəndlərinə çox maraqlı bir səyahətdir. Hər bir kəndin maddi mədəniyyət abidələri - türbələr, qədim hamamlar, ocaqlar, ziyarətgahlar, məscidlər, körpülər, toponimləri, eləcə də məşhur şəxsiyyətləri haqqında məlumat verilib.

"Bakılı alimlər" bölməsində isə bu torpaqdan pərvazlanmış görkəmli şəxsiyyətlər haqqında maraqlı oçerklər qələmə alınıb. Eləcə də "Bakılı şairlərin söz xəzinəsindən" verilən seçmələrdə paytaxtımızın və onun ətrafındakı kəndlərin poeziyada necə tərənnüm edildiyi diqqət çəkir. "Arxiv sənədləri" bölümündə isə müəllif həmin mənbələrin fotosurətini verərək hələ XVIII-XIX əsrlərdə Bakı ilə əlaqədar imzalanan bir sıra fərmanları, onun əhalisinin sayını, sakinlərinin məşğuliyyətini oxucuların diqqətinə çatdırıb.

Flora XƏLİLOVA

Azərbaycan.-2013.- 13 iyun.- S.11.