Dinamik inkişaf Qaxın turizm potensialına da təsir edir

Regionların sosial-iqtisadi inkişafı III Dövlət Proqramı

Yağışlı günlərin birində yolumuzu Qax rayonundan saldıq. Keçib gəldiyimiz Şəki-Qax-Zaqatala avtomobil yolunun Şəki-Qax hissəsi 2013-cü ilin 16 avqustunda istifadəyə verilib. Yolun açılış mərasimində Prezident İlham Əliyev iştirak edib. Yolun üzərindəki körpü möhtəşəmliyi ilə diqqət çəkir. Yol o qədər rahatdır ki, şəkili Xəlil kişinin təbirincə desək, cümlənin əvvəlini Şəkidə başlasan, xəbərini deyincə Qaxdasan.

Qax isə dəyişir, abadlaşır, gözəlliyini elə artırır ki, seyr etməkdən doymursan. Qax şəhərində həyata keçirilən tikinti-quruculuq işləri, abadlıq tədbirləri ilk baxışdan diqqəti çəkir. Qarlı-yağışlı havalarda da bu şəhərin rahatlığı, səliqə-sahmanı pozulmur. Bu dəfə də yağış maşınımızın damını döyəcləyə-döyəcləyə şəhərə daxil oluruq. Axşamdan başlamış yağış ağacları, bağ-bağatı yuyub, yaşıllıqlarını daha da artırıb. Qaxlılar havanın necəliyindən asılı olmayaraq səliqəli geyinməyi xoşlayırlar. İndi də yaz yağışının altında çətirli və ya çətirsiz öz işlərinin dalınca tələsirlər.

2013-cü ilin 16 avqustunda Qax rayonuna səfər edən Prezident İlham Əliyev Olimpiya İdman Kompleksinin açılışında ictimaiyyətin nümayəndələri ilə görüşündə demişdir: "Hər bir yerdə inkişaf, quruculuq, abadlıq vardır. Artıq bu meyillər o qədər güclüdür ki, indi rayonlar arasında sağlam rəqabət aparılır. Mən də bunun tərəfdarıyam. Hər dəfə hər yerdə deyirəm ki, çalışın ən qabaqcıl yerlərə çıxın. Deyə bilərəm ki, Qaxda aparılan quruculuq-abadlıq işləri rayonu ön plana çəkibdir. Siz də bunu bilirsiniz. Bu da sizin xidmətinizdir, zəhmətinizdir".

Rayon icra hakimiyyətindən aldığımız məlumata görə regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair İkinci Dövlət Proqramında Qaxla bağlı nəzərdə tutulmuş 22 bənddən ibarət tədbirlərin hamısı uğurla başa çatdırılıb. Proqrama uyğun olaraq Qax şəhərində Qarabağ müharibəsi əlilləri və şəhid ailələri üçün yaşayış binası, rayonun kəndlərində sahə baytarlıq məntəqələri, yeni məktəb binaları, səhiyyə obyektləri, həmçinin Olimpiya İdman Kompleksi, süd emalı və qum-çınqıl müəssisələri, yeni körpülər, beton bəndlər tikilib istifadəyə verilib. Kəndlərdə qazlaşdırma işləri görülüb, yeni artezian quyuları qazılıb. Respublika əhəmiyyətli və kəndlərarası yollara, kəndlərin giriş hissəsinə asfalt döşənib. Yeni toxumçuluq təsərrüfatları yaradılıb.

Görülmüş tədbirlər nəticəsində son 5 il ərzində rayonda 1730-u daimi olmaqla, 2086 yeni iş yeri açılıb. Ötən il yaradılan 332 yeni iş yerindən isə 328-i daimidir.

Qax həm də əsrarəngiz turizm diyarıdır. Rayon mədəniyyət və turizm şöbəsindən verilən məlumata görə, ötən il Qaxa 20 min 573 turist gəlib. Onlardan 401 nəfəri xarici turist olub. Ümumilikdə rayonda 11 turizm obyekti fəaliyyət göstərir. Səyahətə gələnlərin istirahəti üçün lazımi şərait yaradılır. İldən-ilə istirahət məkanlarının sayı artır. Parklarda maraqlı proqramlar təşkil olunur.

"İçəribazar" Turizm Mədəniyyət Mərkəzində lazımi infrastruktur yaradılıb. Turistlərin daha çox olduğu yay aylarında xidmətin yüksək səviyyədə təşkili üçün əlavə tədbirlər görülür.

Qədim yaşayış məskəni olan Qaxın ərazisi tarixi abidələrlə zəngindir. Mədəniyyət və turizm şöbəsində turistlər üçün 6 istiqamətdə marşrut hazırlanıb.

Qax Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyində rayonun 450 min illik tarixindən soraq verən 11296 ədəd tarixi və elmi əhəmiyyətə malik əşya mühafizə olunur. Muzey 2012-ci ildən UNESCO-nun Beynəlxalq Muzeylər Şurasının üzvüdür. Ötən il muzey üçün 50 yeni eksponat toplanılıb.

Respublika Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci il tarixli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahıya əsasən, rayonda qeydiyyata götürülmüş 68 tarix və mədəniyyət abidəsindən 48-i memarlıq, 18-i arxeoloji, 2-si monumental-xatirə abidəsidir. Bu abidələrdən 2-si dünya, 18-i ölkə, 48-i yerli əhəmiyyətlidir.

İlisu kəndindəki "Sumuq qala"da, Qum kəndindəki Alban məbədində, "Kürmük" məbədində və Qaxmuğal, Əmbərçay, Güllük, Süskənd, Ağçay kənd məscidlərində bərpa işləri görülüb. Bərpa-konservasiya işlərinə ehtiyacı olan tarix və mədəniyyət abidələri də az deyil.

Qax inkişaf etdikcə insanların rifah halı daha da yaxşılaşır. Ayrı-ayrı millətlərin nümayəndələri rayonda mehriban yaşayır, çiyin-çiyinə çalışırlar. Dövlətin rayona göstərilən qayğısını yüksək qiymətləndirən qaxlılar hər bir uğurun zəhmətdən və işgüzarlıqdan keçdiyini də yaxşı bilirlər.

Telman NƏZƏRLI,

Azərbaycan.-2014.- 13 aprel.- S.6.