Böyük yazıçı, alim və pedaqoq Mir Cəlal Paşayevin əziz xatirəsi anılıb

Sentyabrın 26-da Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetində (ADPU) böyük yazıçı, alim və pedaqoq Mir Cəlal Paşayevin xatirəsinə həsr olunmuş tədbir keçirilib.

Əvvəlcə görkəmli yazıçının əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.

AzərTAc xəbər verir ki, professor və müəllimlərin, tələbələrin iştirak etdikləri tədbirdə ADPU-nun rektoru, AMEA-nın müxbir üzvü Yusif Məmmədov görkəmli yazıçı, alim və pedaqoq Mir Cəlal Paşayevin mənalı ömür yolundan, ədəbiyyata, elm və təhsilimizə verdiyi dəyərli töhfələrdən danışıb. Bildirib ki, Mir Cəlal Paşayev 1908-ci il aprelin 26-da Cənubi Azərbaycanın Ərdəbil kəndində yoxsul kəndli ailəsində dünyaya göz açıb. Kiçik yaşlarında atası Gəncəyə köçdüyündən uşaqlığını burada keçirib. 1918-ci ildə atasının vəfat etməsi səbəbindən o, böyük qardaşının himayəsində yaşayıb. O, 1918–1919-cu illərdə Xeyriyyə Cəmiyyətinin köməyi ilə ibtidai təhsil alıb və Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Gəncə Darülmüəlliminə daxil olub. Əvvəlcə tələbə təşkilatının, sonra isə şəhər tələbə həmkarlar təşkilatının sədri seçilib.

Mir Cəlal Paşayev Kazan Şərq Pedaqoji İnstitutunun ədəbiyyat şöbəsində, Azərbaycan Dövlət Elmi-Tədqiqat İnstitutunun aspiranturasında təhsilini davam etdirməklə yanaşı, müəllimlik edib. Bu baxımdan Mir Cəlal Paşayevin XX əsr Azərbaycan elminin, ədəbiyyatının, təhsilinin inkişafındakı xidmətləri misilsizdir. Onun “Bir gəncin manifesti” əsəri, zəmanənin güzgüsü olan hekayələri klassik bədii nümunələr kimi müəllifinə ədəbiyyat tariximizin səhifələrində əbədiyaşarlıq qazandırıb. Görkəmli tədqiqatçının “Füzuli sənətkarlığı”, “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı”, “Azərbaycanda ədəbi məktəblər (1905-1917)”, “Ədəbiyyatşünaslığın əsasları” adlı fundamental əsərləri ədəbiyyatşünaslıq elminin qızıl nüsxələrindəndir.

Bildirilib ki, ötən əsrin 20-30-cu illərində ədəbi aləmdə əvvəlcə şeir, sonra isə oçerk və hekayələri ilə görünən Mir Cəlal, az sonra istedadlı və orijinal yaradıcılıq üslubu olan yazıçı kimi tanınıb. 1928-ci ildə mətbuatda ilk şeirləri (“Dənizin cinayəti”, “Ananın vəsiyyəti”, “Müxbir”) çap olunub, sonralar isə hekayələr yazıb. Mir Cəlalın ilk irihəcmli əsəri - “Dirilən adam” romanı 1935-ci ildə ayrıca kitab kimi nəşr edilib. Onun “Doktor Cinayətov”, “İfşa”, “Mərkəz adamı”, “Naxələf”, “Bostan oğrusu”, “Qüdrət nümayişi”, “İstifadə”, “Dəzgah qızı”, “Heyrət”... hekayələri o dövrün nüfuzlu nəşrlərində çap edilib. Yazıçının 1932-ci ildə “Sağlam yollarda”, 1935-ci ildə “Boy” adlı ilk oçerklər və novellalar kitabları çap olunub.

1978-ci il sentyabrın 28-də əbədiyyətə qovuşan, böyük şəxsiyyət kimi tarixləşmiş, gözəl müəllim, görkəmli yazıçı, istedadlı ədəbiyyatşünas Mir Cəlal Paşayevin xatirəsi daim qəlblərdə yaşayacaq.

Tədbirdə universitetin filologiya fakültəsinin dekanı, professor Buludxan Xəlilov “Mir Cəlalın dilçilik görüşləri”, Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi kafedrasının müdiri, professor Himalay Qasımov “Mir Cəlal” fenomeni, dünya ədəbiyyatı kafedrasının müdiri, professor Tərlan Novruzov “Mir Cəlal Sabir haqqında”, ədəbiyyatın tədrisi metodikası kafedrasının müdiri, professor Zahid Xəlil “Mir Cəlal xatirələrdə” və professor Təyyar Cavadov “Mir Cəlalın roman yaradıcılığı” mövzularında məruzə ilə çıxış ediblər.

Sonra tələbələrin ifasında görkəmli yazıçının əsərlərindən parçalar təqdim olunub.

Azərbaycan.-2014.- 27 sentyabr.- S.3.