Qədim yurdda yeni bayram yaşandı

Reportyor hadisələrdən yazarkən gərək özünü büruzə verməsin. Amma I Avropa Oyunlarının məşəl estafetini müşayiət edərkən Vətənlə bağlı ruha hakim kəsilən poetik fikirlərin əsirinə çevrilir, kövrək duyğulardan yaxa qurtara bilmirsən. Şəhərdən-şəhərə getdikcə on minlərlə insanın sonsuz sevincinin şahidi olursan, üzündə təbəssüm çiçəkləyən məktəbli, tələbə, müəllim, müxtəlif yaş və peşə sahiblərinin, hətta təqaüdçülərin belə, Oyunların məşəlini alqışlamağa gəldiklərini görəndə hiss edirsən ki, Vətən bir boy da ucalıb, yeni qüdrət sahibi olub və səni də, milyonlarla insanı da şöhrətin zirvəsinə qanadlandırıb.

Məşəl estafetinin növbəti ünvanında - Şabrandayıq. Bu qədim şəhərin küçələrinə qədəm qoyanda burada da gördük ki, sevincin həddi yoxdur. Hamı sonsuz qürur hissi keçirir. Başqa rayon və şəhərlərdə olduğu kimi, Şabranda da hamı dəstə-dəstə məşəli qarşılamaq üçün yürüşün marşrutu boyu yollara düzülmüşdü.

Rayon sakini Fidan Fərzəliyeva I Avropa Oyunlarının məşəlini qarşılamağa necə hazırlaşdıqlarından həvəslə danışdı:

- Bu möhtəşəm tədbiri alnıaçıq, üzüağ qarşılamaq üçün xeyli iş görmüşük, bacardığımızı etmişik. Yerli hakimiyyət “Abad Şabran məşəli” çağırışı ilə rayon əhalisinə müraciət edəndə hamımız təşəbbüsə ürəkdən qoşulduq, abadlıq işlərində könüllü iştirak etdik. Artıq neçə həftədir ki, rayonda iməciliklər keçiririk, yollarda, istirahət parklarında səliqə-sahman yaradırıq.

Həmsöhbətimizdən ayrılıb Şabranın cənub girişinə tərəf addımlayırıq. Vaxt yaxınlaşdıqca yol boyu gözləyənlərin intizarı da artırdı. Başqa bir rayon sakini Rəna Məmmədova dedi ki, Azərbaycanın möhtəşəm idman tədbirinə ev sahibliyi edəcəyinə çox sevinir. O, alov haqqında qədim adət-ənənəmizdən söhbət açdı: “Biz alovdan yalnız ocaq qalayıb isinmək üçün istifadə etməmişik. Onunla sevincimizi, kədərimizi ifadə etmişik, ona acı-ağrımızı ötürmüşük. Hüzn mərasimi düşən qapıda tonqal yandırmışıq, Novruzun Od çərşənbəsində tonqalların üstündən tullanıb azarımızı-bezarımızı tökmüşük. Yadınızdadırsa, 1990-cı ilin qanlı Yanvar günlərində Naxçıvanda Türkiyə ilə sərhəd boyu tonqallar alovlandı. Və Arazın o biri tayında alışan cavab tonqalları ilə qardaşlarımız bizim alov harayımıza, dərdimizə şərik olduqlarını bildirdilər. Alovun dili ilə biz bir-birimizin dərdinə şərik olduq, təskinlik verdik”.

Biz də Rəna xanıma qədim Yunanıstanda odu Allahlardan oğurlayıb insanlara gətirən Prometeyin çarmıxa çəkilməsindən və hələ Miladi tarixdən min il əvvəl insanların bu məşəlləri sülh, azadlıq rəmzi kimi daşımasından danışdıq. Dedik ki, bu gün Şabranda gözlədiyimiz məşəlin yaşı da 3 min ildən az deyil.

Ətrafımıza toplaşanların, söhbətimizə qatılanların sayı artırdı. Özünü həmkarımız kimi təqdim edən Çingiz Xalidoğlu isə qürur hissi ilə Şabranın tarixindən söz açdı:

- Şabranın ərazisində xalqımızın tarixi keçmişini, mədəni və mənəvi yaddaşını qoruyan, özündə yaşadan çoxlu abidələr var. Dünya əhəmiyyətli Çıraqqala memarlıq abidəsinin, “Şabran şəhəri” tarixi qoruğunun yaşı minilliklərə gedib çıxır. Çıraqqala əsasən istehkam məqsədilə Sasani hökmdarları tərəfindən IV-VI əsrlərdə tikilmişdir. Buradan geniş bir ərazini nəzarət altında saxlamaq, düşmənin gəlməsini tonqallar vasitəsilə əvvəlcədən xəbər vermək mümkün olub. Sonralar elə bu məqsədlə həmin qayanın üstündə möhtəşəm qala tikilmişdir. Onun indi salamat qalan ən uca bürcündə tonqal qalanarmış. Bu qala Xəzər dənizindən Babadağın ətəklərinə qədər uzanan səddin üç böyük qalasından biri olub. Yəni, dediyiniz kimi, alov bizim üçün həqiqətən də, böyük məna kəsb edir. Bu gün Şabrana gətirilən məşəl tamamilə fərqli məzmun kəsb etsə də, onun min il əvvəl bu torpaqda yanan məşəllərlə, tonqallarla bir doğmalığı, yaxınlığı var. Necə deyərlər, bir növ bu gün Şabranda alışan məşəl min il əvvəl bu ərazilərdə qalanmış tonqalların davamıdır.

Bu da məşəl karvanı. İlk olaraq məşəli əməkdar məşqçi Telman Bayramov qəbul edir. Beləliklə, Xaçmazdan gətirilən məşəl Oyunların rəmzi qapısında alışaraq öz adını Şabranın da tarixinə yazır.

Qət ediləcək məsafə 2,3 kilometrdir. Alqış sədaları altında estafeti başlayan məşəlçilər onu bir-birinə ötürərək Rəsulzadə küçəsinə çıxırlar. Onları müşayiət edən alqış sədaları səngimir. Sürəkli alqışların altında məşqçi Yasəf Quliyev, üçqat Avropa və birqat dünya çempionu Nərmin Ağamalıyeva, məşqçilər Mahir Ağamalıyev və Rahib Babayev, idman ustası Elmar Fərzəliyev məşəli bir-birinə ötürərək estafetin sonuna - Zərifə Əliyeva küçəsində quraşdırılan xüsusi səhnəyə gəlib çatırlar. Əməkdar məşqçi Asif Abdullayev alqış sədaları altında səhnəyə qalxır. Məşəldən götürülən alovla rəmzi çıraq yandırılır və Oyunların sonunadək saxlanması üçün Heydər Əliyev Mərkəzinə təhvil verilir.

Sonra konsert başlanır. Mahnılararası fasilələrdə bir daha şabranlıların fikrini öyrənmək üçün onlara yaxınlaşırıq. Kəmalə Süleymanova öz fikrini belə bildirir:

- Bəli, ölkəmiz təkcə iqtisadi sahədə deyil, idman sahəsində də birincilər sırasında olduğunu sübut etdi. Azərbaycan indiyədək bu qədər əzəmətli, qüdrətli olmamışdır. Bütün bunlar hamımızda qürur hissi doğurur.

Vaqif Ağaverdiyev isə deyir ki, Şabran müasir görünüşü, zamanın tələblərinə uyğun inkişafı və əldə etdiyi nailiyyətlərlə seçilən rayonlardandır: “Regionların inkişafı ilə bağlı qəbul olunmuş dövlət proqramlarında Şabran üzrə nəzərdə tutulan tədbirlərin icrası rayonumuzun simasını büsbütün dəyişib. Yeni istehsal müəssisələri, sosial obyektlər açılıb, müasir infrastruktur yaradılıb. I Avropa Oyunlarının məşəlinin Şabranı ziyarət etməsi isə hər bır rayon sakinin həyatında unudulmaz hadisədir, bu anlar yaddaşlarda uzun müddət yaşayacaq qeyri-adi bayram təntənəsidir”.

Mərasimin sonunda şabranlılar məşəli alqış sədaları altında Siyəzən rayonuna yola saldılar.

Bahadur İMANQULİYEV,

Akif ƏLİYEV,

Azərbaycan. - 2015.- 5 iyun.- S. 6.