Ali təhsil sistemində yeni mərhələ başlayır

Təhsil naziri Ceyhun Bayramov bu sahədəki əsas hədəf və istiqamətləri açıqladı

"2019-2023-cü illər üçün Azərbaycan Respublikasında ali təhsil sisteminin beynəlxalq rəqabətliliyinin artırılması üzrə Dövlət Proqramı” təsdiq edilib. Bu sənəd "2007-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikası gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı”nın davamı hesab edilə bilər. Bu fikirləri dünən keçirdiyi mətbuat konfransında təhsil naziri Ceyhun Bayramov söylədi. Yeni dövlət proqramının ali təhsil sisteminin beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılması, insan kapitalının inkişaf etdirilməsi, strateji əhəmiyyət kəsb edən sahələr üzrə milli kadrların yetişdirilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət daşıdığını vurğulayan nazir proqramın əsas hədəflərini də açıqladı.

Yeni dövlət proqramının komponentləri

Dövlət proqramının əsas hədəfi elm sahəsindəki qabaqcıl nailiyyətlərdən, innovativ təlim-tədris texnologiyalarından yararlanaraq, ölkəmizdə yeni nəsil mütəxəssislərin yetişdirilməsi, Azərbaycan ali təhsil sisteminin məzmun və keyfiyyət göstəricilərinin beynəlxalq ikili diplom proqramları ilə müasirləşdirilməsidir.

Bildirildi ki, dövlət proqramının birinci komponentində ali təhsil sisteminin məzmun və keyfiyyət göstəricilərinin beynəlxalq ikili diplom proqramları, xarici mütəxəssislərin cəlb olunması yolu ilə təkmilləşdirilməsi, yeni akademik mühitin yaradılması nəzərdə tutulur. Proqramın ikinci komponenti isə ölkəmizin ali təhsil müəssisələrinin akademik potensialının gücləndirilməsi məqsədilə milli kadrların hazırlanması üçün xaricdə doktorantura səviyyəsində təhsilin maliyyələşdirilməsini əhatə edir. Bu məqsədlə doktorantura səviyyəsi üzrə seçimin təkmilləşdirilməsi, təhsil nailiyyətlərinin monitorinqi sisteminin yaradılması, müxtəlif sahələr üzrə yerli ali təhsil və elm müəssisələri üçün peşəkar mütəxəssislərin yetişdirilməsi həyata keçiriləcək.

5 beynəlxalq ikili diplom proqramı təsis olunacaq

Ceyhun Bayramov qeyd etdi ki, dövlət proqramı çərçivəsində ali təhsil sisteminin məzmun və keyfiyyət göstəricilərinin müasirləşdirilməsi üçün ilkin mərhələdə 5 beynəlxalq ikili diplom proqramı təsis olunacaq və onların icrasına dair monitorinqin nəticələrinə uyğun layihə davam etdiriləcək.

Bu məqsədlə nüfuzlu xarici tərəfdaş ali təhsil müəssisələrinin seçimi, xarici mütəxəssislərin cəlb olunması yolu ilə yerli ali təhsil müəssisələrində inzibati-akademik heyətin təlimi və tədris proqramlarının yenilənməsi, beynəlxalq ikili diplom proqramının maliyyələşdirilməsi həyata keçiriləcək.

Dövlət proqramı Dövlət Neft Fondunun vəsaiti və alternativ mənbələrin (dövlət büdcəsindən ayırmalar, beynəlxalq təşkilatların (fondların) texniki-maliyyə yardımları, kreditlər və qrantlar, mülkiyyət formasından asılı olmayaraq xarici və yerli hüquqi və fiziki şəxslərin ianələri) hesabına maliyyələşdiriləcək.

İkili diplom proqramının istiqamətləri

İkili diplom proqramının istiqamətləri üzrə Təhsil Nazirliyinə bir sıra müraciət daxil olduğunu açıqlayan Ceyhun Bayramov bildirdi ki, ilkin olaraq kənd təsərrüfatı, informasiya texnologiyaları sahəsi üzrə, eyni zamanda təhsilin məzmunu, qiymətləndirmə, psixologiya, psixoloji xidmətin təşkili, təhsilin idarəolunması kimi bir sıra istiqamətlər üzrə ikili diplom proqramının təsis edilməsi ilə bağlı konkret müraciətlər mövcuddur.

Bütün müraciətlər dəyərləndiriləcək. Ali təhsildə ikili diplom proqramlarının tətbiqi zamanı Təhsil Nazirliyi tərəfindən Azərbaycan mütəxəssislərinin cəlb olunması üçün işlər görüləcək.

8 ildə 3558 gənc xaricdə təhsil alıb

Nazirin sözlərinə görə, "2007-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikası gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı” çərçivəsində 3558 Azərbaycan gənci nüfuzlu xarici ali məktəblərdə ali təhsil səviyyəsi üzrə təhsil alıb.

Onların əksəriyyəti təhsillərini başa çatdıraraq ölkəyə qayıdıblar və müxtəlif sahələrdə çalışırlar. Həmin məzunların 60 faizi özəl, 40 faizi dövlət sektorunda çalışır. 20-dən artıq məzun isə Təhsil Nazirliyində işə götürülüb. Bu gün dövlət proqramı çərçivəsində təhsil alan yüzlərlə Azərbaycan gənci öz pedaqoji akademik fəaliyyətləri ilə ali təhsilə töhfə verirlər.

Nazir Azərbaycan gənclərinin süni intellekt istiqaməti üzrə təhsil alması məsələsinə toxunaraq dedi ki, bu gənclərimiz həmin sahə üzrə doktorantura səviyyəsində təhsil almaq üçün müraciət edərsə, əvvəlcə həmin təhsil proqramı haqqında məlumat toplamalıdır. Dövlət yalnız həmin proqramın maliyyələşməsinə yardım edə bilər.

Tələbə krediti ilə bağlı alternativ mexanizmlər işlənilir

Nazir qeyd etdi ki, bir neçə ildir aztəminatlı tələbələrin təhsil haqlarının ödənilməsi üçün təhsil kreditləri verilir. Lakin Maarifçi Kredit Fondu tərəfindən verilən kreditlərin hesabına müraciət edən bütün tələbələrin ehtiyaclarını ödəmək mümkün deyil.

Onun sözlərinə görə, bu məsələ bir neçə dəfə parlamentdə də qaldırılıb. Maliyyə Nazirliyi əsas problem kimi təhsil kreditlərinin qaytarılma mexanizmində tam aydınlığın olmadığını deyir.

Təhsil Nazirliyində bu barədə söylənilən bütün rəylər nəzərdən keçirilir, alternativ mexanizmlər üzərində iş gedir. Yaxın müddətdə bunlar hökumətə təqdim ediləcək.

Gözlənilən nəticələr

Yeni dövlət proqramının icrası ilə bey nəlxalq ikili diplom proqramlarının həyata keçirildiyi yerli ali təhsil müəssisələrində ölkənin inkişaf prioritetlərinə uyğun yüksəkixtisaslı kadrların müasir standartlar səviyyəsinə hazırlığına nail olmaq prioritet məsələdir.

Bundan başqa, məqsəd ikili diplom proqramlarının həyata keçirildiyi ali təhsil müəssisələrinə əcnəbi professor-müəllim heyətini əmək fəaliyyətinə cəlb etməklə ali təhsil sistemində aparılan islahatların sürətləndirilməsinə, həmin ali təhsil müəssisələrinin müasir tələblərə uyğunlaşdırılmasına, idarəetmə və beynəlxalq əməkdaşlıq bacarıqlarının təkmilləşdirilməsinə nail olmaqdır.

Həmçinin universitetlərin beynəlxalq reytinqinin yüksəlməsinə və elm-tədqiqat profilli təhsil müəssisələrinə çevrilməsinə, eləcə də ölkənin əmək bazarının tələbatı əsasında müəyyən olunmuş peşə və ixtisaslar üzrə yüksəkixtisaslı kadr potensialının formalaşdırılmasına nail olmaq və qarşıya qoyulan digər məqsədlərə çatmaq gözlənilir.

Fərizə ƏHMƏDOVA

Azərbaycan.- 2018.- 22 noyabr.- S.6.