O gün unudulan deyil

Xalqımızın tarixinə qanlı hərflərlə yazılmış 20 Yanvar faciəsi yəqin ki, insanların, xüsusən də bu hadisənin şahidi və iştirakçısı olanların yaddaşından heç zaman silinməyəcək. Onlardan biri də İsmayıllı rayonunun Diyallı kənd sakini, II qrup əlil Əlizadə Səmədovdur.

Müsahibim söhbət zamanı bildirdi ki, 1990-cı ildə Xırdalanda plan-uçot texnikumunda oxuyur və orada yerləşən yataqxanada qalırmış. Dediyinə görə, həmin il yanvarın 17-dən rus hərbi birləşmələri Xırdalan dairəsində toplaşmışdı. 19 yanvar tarixində nahar vaxtı tələbələr sovet qoşunlarının Bakı şəhərinə daxil olacağı xəbərini alırlar. Ordunun paytaxta daxil olmasına etiraz əlaməti olaraq tələbələr də şəhər sakinləri ilə birlikdə Biləcəri dairəsinə toplaşırlar.

Müsahibim deyir: "Yanacaqdoldurma məntəqəsinin yanında sovet qoşunlarının BTR və BMP-lərdən ibarət hərbi texnikaları və çoxlu sayda əsgərləri dayanmışdılar. Onlar hərəkətlərindən insan qanına susamış vəhşiyə bənzəyirdilər. Bu qəddarların təzyiqləri altında "20 Yanvar” dairəsinə gəlib çıxdıq. Daha doğrusu, onlar bizi qabaqlarına qatıb qovurdular.

Bir qədər keçdikdən sonra şəhərin işıqları söndü və onlar dinc əhaliyə qarşı odlu silahlardan atəş açmağa başladılar. Əhalinin səsi bir-birinə qarışmışdı, ətrafda inildəyən yaralılara və şəhadətə qovuşan insanlara da rast gəlirdik”.

Əlizadə yaralananları görür, kömək etməyə çalışır. O, tələbə yoldaşları ilə birlikdə yaralılara yardım edərkən qəflətən bədəninin istilənməsini, vurulduğunu hiss edir. Çox qan itirdiyindən halsızlaşır.

Ə.Səmədov həmin anı belə xatırlayır: "4-5 cavan oğlan məni güllə yağışının altından çıxartdılar. Yaxınlıqda yerləşən binaların birinin mənzilinin qapısını döydülər. Ev yiyəsi qonşuluqda yaşayan tibb bacısını çağırdı və ilk tibbi yardım göstərdilər. Səhərə yaxın məni Semaşko adına xəstəxanaya apardılar. Ayağımdakı güllə çıxarıldı və iki aya qədər xəstəxanada müalicə olundum”.

Əlizadə o qanlı tarixdən 29 il keçməsinə baxmayaraq, hələ də həmin günü və iştirakçısı olduğu anları unuda bilmir.

Əli SƏLİMOV

Azərbaycan.- 2019.- 19 yanvar.- S.4.