300 min muzdlu işçiyə 215 milyon manatlıq dəstək

Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə hazırlanan dövlət dəstəyi proqramlarına əsasən pandemiyadan zərər çəkmiş sahibkarlıq subyektlərinə yardımlar edilir

Bu gün koronavirus pandemiyası dinindən, irqindən, yaşından və sosial mənsubiyyətindən asılı olmayaraq, hamı üçün problemə, bəşəri bəlaya çevrilib. Dünyanın bu infeksiya ilə mübarizəsi hələ ki, bir nəticə vermir. Amma koronavirus artıq ölkələrin iqtisadi durumuna da ciddi təsir göstərməkdədir. Dünya dövlətləri əgər bir tərəfdən yoluxmanın və insan tələfatının qarşısını almağa çalışırlarsa, digər tərəfdən də makroiqtisadi sabitliyin qorunub saxlanması üçün qabaqlayıcı tədbirlər həyata keçirirlər.

Hər zaman qətiyyətli və uzaqgörən siyasəti, qlobalmiqyaslı təşəbbüsləri ilə Azərbaycanı bütün çətin sınaqlardan üzüağ çıxaran Prezident İlham Əliyev bu ağır dövrdə də genişmiqyaslı iqtisadi-sosial paketini təqdim edərək həm xalqın sosial rifah halını yaxşılaşdırmaq, həm də iqtisadi sabitliyi qoruyub saxlamaq üçün mühüm addımlar atır. Dövlət başçısının yeni iqtisadi və sosial paketi çərçivəsində hazırlanan dövlət dəstəyi proqramları da bu prosesin tərkib hissəsidir.

Makroiqtisadi sabitliyin və məşğulluğun təmini

Beynəlxalq təşkilatlar Azərbaycan Prezidentinin bu təşəbbüsünü bir çox ölkələr üçün də nümunə kimi göstərirlər. Elə dövlət başçısı da Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının fövqəladə Zirvə görüşündə həyata keçirdiyi tədbirlər və onun effektiv nəticələrini qardaş ölkələrin liderləri ilə paylaşdı.

Koronavirus pandemiyasının dünya ölkələrinin iqtisadiyyatına zərbə vurduğunu və Azərbaycanda makroiqtisadi sabitliyin təmini, məşğulluqla bağlı problemlərin həll edilməsi, həm də makroiqtisadi və maliyyə vəziyyətinin sabit saxlanılması üçün 2,5 milyard manat və ya təqribən 1,5 milyard dollar vəsait ayrıldığını söyləyən cənab İlham Əliyev dövlətin hər zamankı kimi sahibkarlara göstərdiyi qayğıdan söz açdı.

Həyata keçirilən tədbirlərdən danışan dövlət başçısı qeyd edib ki, 600 minə yaxın insan bu vəziyyətdən daha çox əziyyət çəkir. Sahibkarlara müraciət olunub ki, iş yerləri ixtisar edilməsin. 44 min sahibkarlıq subyektində çalışan 300 mindən çox işçinin əməkhaqqının əhəmiyyətli bir hissəsini dövlət ödəyir. Həmçinin dövlət dəstəyindən 290 mindən çox mikro və fərdi sahibkar faydalanacaq:

"Ümumilikdə dövlət sektoru üzrə 900 mindən artıq işçinin, qeyri-dövlət sektoru üzrə isə 690 min işçinin əməkhaqqı saxlanılmaqla məşğulluğu təmin edilib. İşsiz şəxslərin sosial müdafiəsi üçün 50 min ödənişli ictimai iş yeri yaradılacaq. Qeydiyyata düşmüş işsizlər üçün birdəfəlik ödəmələrə başlanılıb. Banklar tərəfindən sahibkarlara yeni verilən 500 milyon manat və ya təqribən 300 milyon dollar həcmində kreditlərin 60 faizinə dövlət zəmanəti veriləcək. Zəmanət verilən kreditlər üzrə faiz dərəcəsinin yarısı dövlət büdcəsinin vəsaitləri hesabına subsidiyalaşdırılacaqdır. Dövlət zəmanəti olmayan 1 milyard manat, təqribən 600 milyon dollar həcmində mövcud bank kreditləri üzrə faiz dərəcəsinin 10 faiz bəndi subsidiyalaşdırılacaqdır. Bunun üçün dövlət büdcəsindən 50 milyon manat və ya təqribən 30 milyon dollar vəsait ayrılmışdır”.

Dövlət başçısı vurğuladı ki, bu tədbirin əsas məqsədi pandemiya səbəbindən faizlərin ödənilməsində çətinliklərlə üzləşmiş sahibkarlara kömək etməkdir. Sosial təcrid tədbirləri nəticəsində əhali tərəfindən elektrik enerjisi sərfi artıb. Bunu nəzərə alaraq kommunal ödəmələrə güzəşt edilib. Bu proqramlar dövlətin dəstəyinin yalnız bir hissəsidir və hazırda digər dövlət dəstəyi mexanizmləri üzərində iş aparılır.

Sahibkar da razıdır, muzdlu işçi də

Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 4 aprel tarixli qərarı ilə təsdiqlənən Tədbirlər Planına uyğun olaraq sahibkarlara maliyyə dəstəyinin ödənilməsi onların müraciətinə uyğun olaraq, İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən formalaşdırılaraq təqdim olunan sifarişlər əsasında xəzinədarlıq orqanları tərəfindən gündəlik əsasda davam etdirilir.

Aprelin 14-nə nazirliyə muzdlu işçilərin əməkhaqqının müəyyən hissəsinin ödənilməsi üçün koronavirus pandemiyasından zərər çəkmiş 10 min 914 vergiödəyici və maliyyə dəstəyi almaq üçün 16 min 502 fərdi (mikro) sahibkar, cəmi 27 min 416 vergiödəyici müraciət edib. Muzdlu işçilərin əməkhaqqının müəyyən hissəsinin ödənilməsi layihəsi çərçivəsində müraciət etmiş 10 min 914 vergi ödəyicisində çalışan muzdlu işçilərin sayı 124 min 510 nəfərdir.

İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidməti tərəfindən bu müraciətlərdən 78 min 68 işçini əhatə edən 8487 vergiödəyicinin müraciətləri araşdırılaraq təsdiq olunub və ayrılacaq maliyyə vəsaitinin vergiödəyicilərin bank hesablarına köçürülməsi üçün Maliyyə Nazirliyinə təqdim edilib. Bu proqram üzrə indiyədək təsdiq edilmiş müraciətlər üzrə maliyyə dəstəyinin həcmi 33,78 milyon manat, o cümlədən birinci mərhələ üzrə ödənilməsi nəzərdə tutulan vəsaitin həcmi 16,9 milyon manat təşkil edir. Aprelin 13-nə Maliyyə Nazirliyinin Dövlət Xəzinədarlıq Agentliyi tərəfindən 2636 vergiödəyiciyə 24 min 463 nəfər muzdlu işçinin əməkhaqqı üzrə 5,31 milyon manat vəsaitin köçürülməsi təmin edilib.

Fərdi (mikro) sahibkarlara maliyyə dəstəyinin göstərilməsi proqramı çərçivəsində 16 min 502 vergiödəyicidən müraciət daxil olub. İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidməti tərəfindən 15 min 689 müraciət araşdırılaraq təsdiq edilib və maliyyə dəstəyinin bank hesablarına köçürülməsi üçün Maliyyə Nazirliyinə təqdim olunub. Bu proqram üzrə indiyədək təsdiq edilmiş müraciətlər üzrə maliyyə dəstəyinin həcmi 15,48 milyon manat təşkil edir. Aprelin 13-nə Maliyyə Nazirliyinin Dövlət Xəzinədarlıq Agentliyi tərəfindən maliyyə dəstəyi çərçivəsində 3,53 milyon manat vəsaitin 3041 fərdi (mikro) sahibkarın bank hesablarına köçürülməsi təmin olunub.

Qeyd edək ki, pandemiyanın zərər vurduğu fəaliyyət sahələrində və klasterlərdə çalışan 300 min nəfər muzdlu işçinin (əmək müqaviləsi olan) də əməkhaqqının müəyyən hissəsinin ödənilməsi üçün sahibkarlara dövlət tərəfindən 215 milyon manat həcmində maliyyə dəstəyinin göstərilməsi nəzərdə tutulur. Bu mexanizm çərçivəsində vergiödəyicilərin mövcud olan elektron kabinetləri vasitəsilə təqdim etdikləri müraciətlər əsasında, qısa müddət ərzində onların işçilərinə ödənilməli olan əməkhaqqının və ona müvafiq sosial sığorta haqlarının müəyyən hissəsi işəgötürənlərin bank hesablarına köçürüləcək.

Göründüyü kimi, təqdim edilən yeni təkliflər genişmiqyaslıdır və bu gün pandemiyadan zərər çəkmiş sahələrdə işləyən vətəndaşların maraqlarını nəzərə alır. Dövlət başçısının sərəncamına əsasən ölkədə məşğulluğun və sosial rifahın dəstəklənməsi istiqamətində hazırlanan proqramlar çoxşaxəlidir.

Hər zaman sahibkarların böyük hamisi kimi onlara xüsusi diqqət ayıran dövlət başçısı iş adamlarını, ölkə vətəndaşlarını koronavirus pandemiyasından, onun yaratdığı fəsadlardan qorumaq üçün bütün tədbirləri görür. Prezident çalışır ki, ölkəmiz hazırkı ağır dönəmdən ən az itkilərlə çıxsın. Bir neçə il öncə dünyanı bürüyən iqtisadi böhrandan Azərbaycanın o qədər də ziyan çəkməməsini şərtləndirən amillər məhz cənab İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə hazırlanan proqramlar idi. Elə bu reallıqlar da onu deməyə əsas verir ki, dünyanı bürüyən pandemiya Azərbaycanın makroiqtisadi sabitliyinə o qədər də ciddi təsir göstərə bilməyəcək.

Rəşad BAXŞƏLİYEV

Azərbaycan.-2020.- 18 aprel.- S.6.