“Omikron”un sonuna yaxınlaşırıq?

Mart ayından sonra yoluxma hallarının azalacağı proqnozlaşdırılır

Koronavirusun “Omikron” ştamı yayılmağa başlayandan sonra bir çox ölkələrdə yoluxma halları kəskin artıb.

Artıq dünyanın demək olar ki, bütün ölkələrini “Omikron” dalğası bürüyüb. ABŞ-dakı qlobal sağlamlıq tədqiqat mərkəzi olan Vaşinqton Sağlamlıq Metrik və Qiymətləndirmə İnstitutunun (IHME) proqnozlarına görə, hazırda davam edən “Omikron” dalğasının əksər ölkələrdə mart ayının sonuna qədər pik nöqtəyə çatacağı və daha sonra yoluxma hallarının azalmağa başlayacağı gözlənilir.

“Omikron” da, digər variantlar kimi, ölümə səbəb ola bilər

İnstitutun qənaətincə, “Omikron”un BA.2 altvariantının BA.1-dən daha şiddətli olduğuna dair heç bir sübut yoxdur. Ancaq BA.2 altvariantının yayılması “Omikron” dalğasının davametmə müddətini uzada və ya ikinci dərəcəli dalğalanmaya səbəb ola bilər. Buna görə də yeni variantlara nəzarət davam etdirilməlidir. Yoluxma halları ilə bağlı virusun daha bir variantının yayılması ehtimalına da hazırlaşmaq lazımdır. Hesab edilir ki, dünya əhalisinin böyük bir hissəsi bu ştama yoluxandan sonra - təxminən aprel ayında “Omikron” dalğasını ötüb keçəcəyik. Şimal yarımkürəsində isə bu, yay və payıza qədər uzana bilər: “Əlbəttə ki, immunitetdən “qaçan” yeni bir variant ortaya çıxa və bu, əsas dinamikanı dəyişdirə bilər. Lakin belə bir vəziyyət olmazsa, biz “Omikron” dalğasının indidən başlayaraq getdikcə azalacağını gözləyirik. Qarşıdakı həftələrdə xəstəxanalara yerləşdirmə və ölüm səviyyəsi indi müşahidə etdiyimizdən daha aşağı səviyyədə olacaq”.

Şotlandiya hökumətinin Səhiyyənin Keyfiyyətinin və Strategiyasının Milli Klinik direktoru, professor Jason Leitch artıq ölkəsində “Omikron” dalğasının demək olar ki, bitdiyini açıqlayıb. Lakin bunu da nəzərə çatdırıb ki, pandemiya bitməyib, o yalnız yarı yoldadır. Professorun fikrincə, “Omikron”un tənəzzülü “çox yaxşı” gedir və COVID-lə bağlı xəstəxanaya qəbulların sayı azalır: “Bu pandemiya fevralda bitməyəcək. Biz “Omikron”un sonuna yaxınlaşırıq, amma pandemiyanın sonuna yaxın deyilik. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı da yolun yarısını keçdiyimizi düşünür”.

Professor Leitch bu fikirdədir ki, virus endemik hala gələndə bu onun “yox” olması demək deyil: “Bir xəstəlik coğrafi ərazidə ardıcıl və proqnozlaşdırıla bilən bir mövcudluğa malik olduqda endemik hesab edilir. Malyariya endemik xəstəlikdir, amma o da hər il yarım milyon insanı öldürür”.

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) Baş direktoru Tedros Adhanom Gebreyesus da pandemiyanın bitdiyini söyləmək fikrindən uzaq olduqlarını söyləyib. Onun sözlərinə görə, “Omikron” variantında daha yüngül simptomlar müşahidə olunsa da, bunun yüngül bir xəstəlik olduğu illüziyasına qapılmaq lazım deyil. Çünki “Omikron” da ölümə səbəb ola bilər.

“Delta” da gündəmdədir

Son günlər ərzində Azərbaycanda da koronavirusa yoluxma halları kəskin artıb. Səhiyyə naziri Teymur Musayev bunun əsas səbəbinin daha yoluxdurucu olan “Omikron” ştamının ölkədə yayılması ilə izah edir. Ancaq nazir hazırda ölkədə koronavirusla bağlı vəziyyətin nəzarət altında olduğunu bildirir: “Xəstəxanaya çatdırılma və müalicə ilə bağlı heç bir problem yoxdur. “Omikron”la bərabər hələ “Delta” variantı da gündəmdədir. Reanimasiyaya düşən pasiyentlərin arasında bunu müşahidə edirik. Ümumilikdə vəziyyət qənaətbəxşdir. Nəzərə almaq lazımdır ki, “Omikron” ştamına yoluxan insanlar xəstəliyi daha yüngül keçirirlər. Bu, iki doza alan vətəndaşlara aiddir. Peyvənd olunmayanlarda xəstəlik ciddi fəsadlar törədə bilir. Artıq bir neçə şəxs reanimasiyaya yerləşdirilib. İnsanlar reallığı olduğu kimi qəbul etməlidirlər”.

Nazir epidemioloji vəziyyətlə əlaqədar hər hansı məhdudlaşdırıcı addımların atılmasına zərurət olmadığını açıqlayıb.

Bundan sonra da yeni ştamların yarana bilməsini mümkün sayan Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) Azərbaycan üzrə nümayəndəsi Hande Harmancı isə qeyd edib ki, yay aylarına qədər bütün lazımi tədbirlər görülərsə, peyvəndlənmə faizləri artırılarsa, daha normal həyata keçməyimiz mümkün olacaq: “Bəzi şəxslər pandemiyanın bitdiyini deyirlər, amma pandemiya bitməyib. Bu vaxta qədər olan pandemiyalar kimi, bu da bitəcək. Lakin bu qoyulan tələblərə əməl etməklə mümkündür”.

ÜST rəsmisi bildirib ki, Azərbaycan əhalisinin 47 faizini hər iki doza üzrə peyvəndləyərək ÜST-ün 40 faizlik hədəf səddini ötüb. Peyvəndlənmə ilə əlaqədar COVID-dən ölüm halları da azalıb.

İlhamə İSABALAYEVA,

Azərbaycan.-2022.- 12 fevral.- S.1;7.