Vaşinqtonun bitməyən qərəzi

ABŞ Dövlət Departamenti ermənilərə hazırlatdığı hesabatla bir daha ölkəmizlə bağlı özünün ədalətsizliyini göstərdi

Bu gün Azərbaycanda 2258 məscid, 16 kilsə, 7 sinaqoq fəaliyyət göstərir. Müxtəlif dinlərə aid müqəddəs ibadət ocaqlarının bir arada cəmləşdiyi ölkəmizdə hazırda 995 dini qurum dövlət qeydiyyatındadır. Konfessional baxımdan onlardan 958-i islam, 37-si isə qeyri-islam (26- xristian, 8- yəhudi, 1- krişna, 2- bəhai) təmayüllüdür.

Bu, əsrlər boyu tolerantlıq və dözümlülük ənənələri ilə zəngin olan Azərbaycanda hazırda da bir çox millətlərin və dini konfessiyaların nümayəndələrinin dinc, mehribanlıq və dostluq şəraitində yaşadığının rəqəmlərlə möhtəşəm ifadəsidir.

Bu statistika həm də dünyanın başqa heç bir yerində bənzərinə rastlanmayan unikal Azərbaycan tolerantlığına bariz göstərici, eləcə də dini dözümsüzlüyün, irqi ayrı-seçkiliyin hökm sürdüyü Qərb ölkələrinə, xüsusilə də dünyada çoxsaylı müharibələr və qarşıdurmaları alovlandıran, milyonlarla insanın ölümünə, qaçqın vəziyyətinə düşməsinə, səfalət içində yaşamasına səbəb olan ABŞ-yə örnək götürəcəyi misilsiz nümunədir.

Bu baxımdan, ABŞ Dövlət Departamentinin dünya ölkələrində dini azadlıqların vəziyyəti ilə bağlı yayımladığı illik hesabatında Azərbaycana qarşı qərəzli iddialar irəli sürməsi də yumşaq ifadə etsək, onun növbəti ədalətsizliyindən, rüsvayçılığından başqa bir şey deyil.

Əsassız və qərəzli hesabat

ABŞ Dövlət Departamentinin dünya ölkələrində dini azadlıqların vəziyyəti ilə bağlı illik hesabatının Azərbaycana aid hissəsi başdan-başa əsassız, reallıqla heç bir əlaqəsi olmayan və qərəzli iddialardan ibarətdir.

Tarixən Azərbaycanda məscidlərdən ucalan azan sədası, kilsə zənglərinin səsi ilə həmahənglik təşkil edib. Müxtəlif sivilizasiyaların qovuşma ünvanı olan ölkəmizdə əsrlərdir ayrı-ayrı millətlərin nümayəndələri sülh, əmin-amanlıq, qarşılıqlı anlaşma və dialoq şəraitində yaşayırlar. Toylarında da, yaslarında da birgə sevinir, birgə kədərlənir, ən əsası isə vətənimiz Azərbaycanı həmrəyliklə qoruyurlar.

Bu bir həqiqətdir və dünyanın nüfuzlu din xadimləri tərəfindən də dəfələrlə etiraf olunan gerçəklikdir ki, tolerantlıq və multikulturalizm Azərbaycanda yaşam formasıdır və dünyaya nümunədir. Bunun əksini iddia edənlər isə, ya kordurlar, ya da ölkəmizdə var olan bu unikal yaşam formulu onların gözünə batır...

Belə olmasa idi, indi ölkəmizdə dini etiqad azadlığının pozulduğunu iddia edən ABŞ 30 illik işğal dövründə Azərbaycana məxsus dini irsin Ermənistan tərəfindən vəhşicəsinə dağıdılmasına heç olmasa bircə dəfə münasibət bildirər, hansısa hesabatlar hazırlayardı. Məgər, dinə qarşı bu qədər "həssas" olan ABŞ bilmir ki, işğaldan azad olunmuş ərazilərimizdəki 67 məsciddən (Şuşada 13, Ağdamda 5, Füzulidə 16, Zəngilanda 12, Cəbrayılda 5, Qubadlıda 8, Laçında 8) 65-i tamamilə, 2-i isə qismən dağıdılaraq yararsız hala salınıb?

Təbii ki, bilir... Amma məhz dini ayrı-seçkilik, islamofobiya, xristian təəssübkeşliyi bu reallıqları dilə gətirməsinə mane olur.

Niyə bu hesabatı məhz ermənilər hazırlayıb?

Məsələnin digər sual doğuran tərəfi isə ABŞ Dövlət Departamentinin dünya ölkələrində dini azadlıqların vəziyyəti ilə bağlı illik hesabatının Azərbaycana aid hissəsini məhz ermənilərə hazırlatdırmasıdır.

Hesabatın Azərbayacana aid hissəsi dövlət komissiyasının rəhbəri Daniela Aşbaxyan olan ictimai xidməti tərəfindən hazırlanıb. D.Aşbaxyan Amerika Erməni Assambleyasının rəhbər vəzifəli şəxslərindən biri olub. O, Livanın Los Ancelesdəki konsulluğunda işləyib.

ABŞ qanunlarına görə, başqa ölkəyə çalışan bir şəxsin ABŞ Dövlət Departamentində işləyərək, bu dövlətin xarici siyasətinin müəyyənləşməsində iştirak etməsi qeyri-qanunidir.

Dövlət Departamenti Aşbaxyanın timsalında Amerika Erməni Assambleyasının rəhbər şəxslərindən birinə Azərbaycanla bağlı hesabat hazırlatmaqla, əvvəlcədən ölkəmizə qarşı qərəzli mövqe tutduğunu sərgiləyib. Hesabatın başdan-başa əsassız iddialar, reallığı əks etdirməyən məsələlər, qərəzlərlə dolu olmasını irəlicədən planlaşdırıb.

Hesabatda Azərbayacana qarşı belə kəskin mövqe tutulması 2023-cü ildə Qarabağda antiterror tədbirləri nəticəsində yaranmış vəziyyətlə bağlıdır. Ancaq həmin ərazilərin onilliklər boyu işğal altında saxlanması, yüz minlərlə azərbaycanlının dədə-baba torpağından qovulması, o yerlərdə bütün tarixi, dini, mədəni abidələrimizin dağıdılmasının üzərindən sükutla keçilir. O da tarixi faktdır ki, XX əsrin əvvəllərində İrəvan quberniyası ərazisində 300 məscidimiz qeydə alındığı halda, hazırda Ermənistan ərazisində, İrəvan şəhərində yalnız bir məscid - Göy məscid qismən salamat qalıb.

Həmçinin bu hesabatda dinlə heç bir əlaqəsi olmayan məsələlərin də qabardılması və sair kimi hallar onun konkret siyasi məqsədlərə xidmət etdiyini göstərir.

Dövlətçiliyimizin misilsiz nailiyyəti

"Biz cəmiyyətimizin üstün keyfiyyətlərindən olan etnik-dini müxtəlifliyi dövlətçiliyimizin misilsiz nailiyyəti kimi qiymətləndirir, ölkəmizdə hökm sürən demokratik birgəyaşayış mühitinin qorunub saxlanılmasını, humanizm və dözümlülük prinsiplərinə əsaslanan mütərəqqi ictimai dəyərlərin təbliği və təşviqini dövlət siyasətimizin prioritet istiqamətlərindən biri hesab edirik".

Yanvarın 5-də Prezident İlham Əliyevin Azərbaycanın pravoslav xristian icmasına Milad bayramı münasibətilə ünvanladığı təbrikində də vurğuladığı kimi, Azərbaycanda ayrı-ayrı xalqların və dinlərin mənsubları yüz illərdir ki, əmin-amanlıq, qarşılıqlı hörmət və etimad şəraitində yaşayırlar və yüz illər sonra da bu belə olacaq.

Buna görə də hansısa qərəzli qurumlar tərəfindən hazırlanan böhtan və əsassız iddialarla dolu hesabatlar Azərbaycan xalqının gözündə cızma-qaradan başqa bir şey deyil.

Dərisinin rənginə görə belə insanları fərqləndirən, onları aşağılayan, hər kəsin gözü qabağında küçələrdə güllələyən ABŞ-nin dini azadlıqlarla bağlı ölkəmizə qarşı hansısa iddialar irəli sürməsi əsassız, yersiz, gülünc və dünyaya "demokratiya" dərsi keçmək istəyən bu ölkənin öz adına utancdır.

Yasəmən MUSAYEVA,

Azərbaycan.-2024.- 8 yanvar, № 1.- S.10.