İkili standartlar siyasəti Avropa üçün normaya çevrilib

Azərbaycanın Qarabağı erməni işğalından azad etdikdən sonra Qərbin siyasi təzyiqləri ilə üzləşməsi müasir dünyada ikili standartlar siyasətinin geniş tətbiq olunduğunu açıq şəkildə ortaya çıxarır.

Avropa Şurasının (AŞ) Azərbaycana qarşı tətbiq etdiyi ikili standartlar təsadüfi xarakter daşımır. Məsələnin mahiyyəti ondan ibarətdir ki, Avropa strukturları dünyanın müxtəlif bölgələrində, o cümlədən Cənubi Qafqazda münaqişəli vəziyyətin davam etməsində və bununla da regiona müdaxilə edib qlobal siyasətdə dominant rolunda qalmaqda maraqlıdırlar. Bu tezisi sübuta yetirmək üçün 1994-cü ildə Qarabağ münaqişəsinin həll olunması üçün yaradılan ATƏT-in Minsk qrupunun fəaliyyətini, daha doğrusu, fəaliyyətsizliyini göstərmək olar. BMT-nin Qarabağın Azərbaycana məxsus olduğunu rəsmi sənədlərlə təsdiqləməsinə baxmayaraq, qurum ötən 30 ildə münaqişənin həlli üçün heç bir müsbət addım atmadı.

Rusiya Federasiya Şurasının Beynəlxalq əlaqələr komitəsinin sərdi Sergey Çekov mətbuata açıqlamasında bildirib ki, Avropa Şurası üçün ikili standartlar siyasəti normadır. Bu qurum yeni üzvlər cəlb edərək genişlənsə də, heç bir dövlətin milli maraqlarını nəzərə almır və yalnız özünün korporativ maraqlarından çıxış edir.

Azərbaycanın torpaqlarını işğaldan azad etməsindən sonra Avropa Şurasının bu cür qeyri-adekvat mövqeyi hansı siyasi məntiqə sığır? Dünyada sülhün, sabitliyin, demokratiyanın və bu kimi digər dəyərlərin carçısı olan Avropa Şurası Cənubi Qafqazda davamlı sabitliyin bərpasından niyə narahatdır? Ermənistanı silahlandırmaq görəsən hansı məqsədlərə xidmət edir? Paradoksal hal ondan ibarətdir ki, rəsmi İrəvan işğal faktını qəbul edərək Azərbaycanla müəyyən məsələlərdə razılığa getmək niyyətindədir. Lakin Avropa Şurası Azərbaycanı ittiham etməkdə davam edir.

Hazırda Ermənistan parlamentində yeni konstitusiyanın qəbul edilməsi məsələsi müzakirə olunur. Konstitusiya layihəsində nəzərdə tutulub ki, “genosid” və “Qarabağ” ifadələri işlədilməsin. Lakin Avropa Şurası erməni xalqının hüquqları uğrunda “mübarizəsi”ni davam etdirir. Bütün bunlar onu deməyə əsas verir ki, Avropa Şurası regionda qeyri-sabit vəziyyətin illər boyu davam etməsinə çalışır.

Türkiyənin “Ulusal” televiziya kanalının siyasi şərhçisi Yakub Aslan bildirib ki, Avropanın bir sıra dövlətləri insan hüquqları və demokratiya anlayışlarını təzyiq alətinə çevirərək bu və ya digər dövlətə qarşı istifadə edir. Halbuki pensiya və miqrasiya ilə əlaqədar islahatlara etiraz edən “sarı jiletlilər”in Fransada keçirdikləri aksiyalar zamanı rəsmi Paris demokratiyadan necə sui-istifadə etdiyini bütün dünyaya göstərdi. Bundan başqa, ötən aylarda Fransa polisinin mühacir gəncləri qətlə yetirdikdən sonra ölkədə baş qaldıran kütləvi aksiyaların polis tərəfindən xüsusi qəddarlıqla yatırıldığını da gördük. Fransa və Avropanın digər siyasi strukturları hər zaman müsəlman ölkələrinə qarşı qeyri-konstruktiv mövqedə dayanıb. Məsələn, Türkiyənin Avropa İttifaqına (Aİ) üzv kimi qəbul edilməməsini göstərmək olar. Siyasi və iqtisadi inkişafına görə Türkiyədən dəfələrlə zəif olan ölkələr Aİ-yə tamhüquqlu üzv kimi qəbul edilib. Hətta 1960-cı ildə yaradılan və dünyanın bir çox ölkələri tərəfindən müstəqil dövlət kimi tanınmayan Kipr də 2004-cü ildə Aİ-yə üzv qəbul olundu. Lakin Türkiyənin iqtisadi, siyasi və demokratiya sahələrində böyük uğurlar qazanmasına baxmayaraq, 50 il aparılan danışıqlar nəticəsiz qaldı və rəsmi Ankaranın İttifaqa üzv qəbul edilmədi.

Bu gün Avropa mətbuatı insan hüquqları, demokratiya mövzularına tez-tez toxunur və dünyanın üçüncü ölkələrinə necə yaşamağı öyrətməyə çalışır. Lakin Avropanın hər hansı bir dövlətinin törətdiyi qanlı hadisələr barədə heç nə yazılmır. Qərbin demokratiya gətirdiyi Suriya, İraq, Liviya, Əfqanıstan və başqa dövlətlərin vəziyyəti göz qabağındadır. Demokratiya adı altında hərbi müdaxiləyə məruz qalan bu dövlətlərin iqtisadiyyatı və siyasi quruluşu dağıdıldı, əhalisi qaçqın düşdü, sərvətləri isə talan edilir.

Müasir dünyada yeni iqtisadi modellərin tətbiq edildiyi halda, Qərb müstəmləkəçilik siyasəti yürütməyə üstünlük verir ki, bu da təsadüfi xarakter daşımır. Müstəmləkəçilik tarixən Avropa siyasətinin ana xətti olub. Azsaylı xalqları istismar etmək, təsir altına saldığı ölkələrin təbii sərvətlərini talayıb varlanmaq Avropada ənənəvi iqtisadi model kimi qəbul edilib. Əslində, Avropa Şurasının rəsmi İrəvanın qeyri-konstruktiv və sülhdən qaçan siyasətini dəstəkləməsi, Azərbaycanın əleyhinə fəaliyyət göstərməsi heç də ermənilərə olan sevgidən irəli gəlmir. “Qoca qitə”ni Ermənistanı təsir altında saxlamaq, iqtisadi fayda əldə etmək, müstəqil siyasət yürüdən qonşularına İrəvan vasitəsilə təzyiq etmək daha çox maraqlandırır. Lakin müasir dünyada bu siyasi xəttin uğurla nəticələnəcəyi mümkün görünmür.

Azərbaycan dövləti siyasi iradə nümayiş etdirərək Avropa Şurasının 30 ildə yarada bilmədiyi sülhü 2020-ci ildə 44 gün ərzində yaratdı. Bu gün bölgədə yeni siyasi reallıqlar yaradan Azərbaycan sülh, əməkdaşlıq və inkişaf istiqamətlərində irəli doğru addımlar atır. Xalqın və dövlətin maraqlarına uyğun olaraq reallaşdırılan bu siyasətin qarşısını heç bir qüvvə ala bilməz.

Azərbaycan.-2024.- 26 yanvar, № 16.- S.9.