Sahibkarlığın inkişafına dövlət dəstəyi

Azərbaycanın bütün bölgələri bu gün inkişaf edir. Azərbaycanın iqtisadiyyatı çoxşaxəli iqtisadiyyatdır. Son illər ərzində qeyri-neft sektorunun inkişafı üçün böyük investisiyalar qoyulmuşdur. O investisiyaların böyük əksəriyyəti dövlət tərəfindən qoyulmuşdur. Həm sənaye potensialının inkişafı, həm yeni iş yerlərinin açılması, həm də idxalın azalması və yerli istehsalın artırılması üçün görülən əməli tədbirlər nəticəsində biz bu gün özümüzü demək olar ki, bütün cəhətlərdən təmin edirik. Enerji təhlükəsizliyimiz təmin edilib, nəqliyyat təhlükəsizliyimiz təmin edilib, ərzaq təhlükəsizliyimiz təmin edilib. Bu üç amil hər bir ölkənin inkişafı üçün mühüm rol oynayır. Bu üç istiqamətdə Azərbaycan çox böyük uğurlarla fəxr edə bilər. Bu vaxta qədər əldə edilmiş uğurlar əlbəttə ki, bundan sonrakı illərdə böyük rol oynayacaqdır. Biz iqtisadi və siyasi islahatları bundan sonrakı illərdə davam etdirəcəyik.

İlham Əliyev,

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Hətta böhran dövründə iqtisadiyyatımız artıb, cari ilin altı ayı ərzində ÜDM 3,6 faiz olub. Mühüm cəhətlərdən biri də odur ki, təkcə enerji sektoru deyil, əsasən qeyri-enerji sektoru da inkişaf edir. Ümumi daxili məhsulda qeyri-enerji sektorunun aydan-aya artım tempi iqtisadiyyatımızın güclənməsini göstərir. Azərbaycan bir çox keçmiş sovet respublikaları kimi xarici yardımdan asılı deyil, heç kimə maliyyə dəstəyi, kredit və buna aid məsələlər üçün müraciət etmir. Bu, həm də o deməkdir ki, ölkə Prezidentinin nəzarəti altında Azərbaycanda özəl sektorun inkişafına, yerli və xarici iş adamlarının fəaliyyətinə hərtərəfli imkanlar yaradılır, iqtisadi mühitin formalaşdırılması üçün bütün zəruri tədbirlər həyata keçirilir. İcrası ötən il müvəffəqiyyətlə yekunlaşan "Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı (2004-2008-ci illər) Dövlət Proqramı"nın uğurlu davamı kimi geniş fəaliyyətdə olan "Regionların 2009-2013-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı" müstəsna əhəmiyyətə malikdir. Birinci Dövlət Proqramının nəticələrindən bəhrələnən xalq ikinci Dövlət Proqramında nəzərdə tutulan tədbirlərin daha böyük uğurlar gətirəcəyinə əmindir.

Bu uğurların da artırılmasında sahibkarlara, iş adamlarına, fermer və təsərrüfat sahiblərinə dövlət dəstəyinə böyük əhəmiyyət verən Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Nazirlər Kabinetinin 2009-cu ilin birinci yarısının sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına həsr olunmuş iclasında demişdir: "Bu il sahibkarlığın inkişafı üçün daha böyük vəsait nəzərdə tutulur. Dövlət tərəfindən ayrılan kreditlərin məbləği artır, eyni zamanda, ənənəvi olaraq kənd təsərrüfatının inkişafı üçün subsidiyalar nəzərdə tutulubdur. Onu da deməliyəm ki, birinci altı ayda həm sənaye istehsalı, həm də kənd təsərrüfatı sahəsində artım müşahidə olunur. Yəni Azərbaycanda elə bir sahə yoxdur ki, orada tənəzzül müşahidə edilsin. Bir daha demək istəyirəm ki, Azərbaycan gələcəyə çox böyük ümidlərlə baxır. İndiki vəziyyət çox ürəkaçandır və şübhə etmirəm ki, bizim uğurlu inkişafımız ilin sonuna qədər davam edəcəkdir".

İkinci Dövlət Proqramının spesifik xüsusiyyətlərindən biri odur ki, Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafında neft amili mühüm rol oynasa da, ölkəmiz öz gələcək inkişafını neftdən əldə olunan vəsaitlərin qeyri-neft sektorunun inkişafına yönəldilməsində görür. Proqramda pul-kredit siyasətinə, sənaye və kənd təsərrüfatı istehsalının genişləndirilməsinə, ekologiya və təbii sərvətlərdən istifadəyə, rabitə, nəqliyyat, elektrik enerjisi, istilik, qaz, su təchizatının və kanalizasiya xidmətlərinin yaxşılaşdırılmasına, meliorasiya və irriqasiya, sosial müdafiə, səhiyyə, mədəniyyət, idman və təhsil müəssisələrinin inşası və yenidən qurulması tədbirlərinə daha çox yer ayrılıb. Bu da sahibkarlığın inkişafına, yeni müəssisələrin yaradılmasına və iş yerlərinin açılmasına əlavə təkan vermiş, iş adamlarının fəaliyyətini stimullaşdırmışdır. Bölgələrdə böyük emal müəssisələrinin yaradılacağını nəzərdə tutan növbəti Dövlət Proqramında iş adamlarının həyata keçirəcəyi layihələrə böyük məbləğdə güzəştli kreditlərin ayrılacağı bildirilir. Həyata keçiriləcək tədbirlərin dövlət büdcəsi, büdcədənkənar dövlət fondları, mülkiyyət formasından asılı olmayaraq idarə, müəssisə və təşkilatların vəsaitləri, Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun və Azərbaycan İnvestisiya Şirkətinin vəsaitləri, yerli və xarici sahibkarların vəsaitləri, beynəlxalq təşkilatların və xarici dövlətlərin maliyyə vəsaitləri, eləcə də qanunvericilikdə qadağan olunmayan digər mənbələr hesabına maliyyələşdiriləcəkdir.

İndiyədək aparılan uğurlu islahatlar və həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində ölkəmizdə yoxsulluğun səviyyəsi 4 dəfə azalmışdır. Son illərdə 800 minə yaxın yeni iş yerinin açılması demək olar ki, işsizlik problemini aradan qaldırmışdır. Sahibkarlığa dövlət dəstəyi ildən-ilə artmışdır. Bunun səmərəsi coğrafi ərazi etibarilə paytaxt Bakıdan tutmuş, respublikamızın bütün bölgələrində, ən ucqar kəndlərində belə özünü göstərir. İnfrastrukturun yeniləşdirilməsi, respublikanın müxtəlif bölgələrində modul tipli elektrik stansiyalarının qurulması, əyalətlərin "mavi yanacaq"la təchizatı, güzəştli kreditlərin verilməsi dövlətin özəl sektora - sahibkarlara dəstəyinin real təzahürüdür. Nəticə etibarilə iqtisadi yüksəlişin keyfiyyətcə yeni mərhələsində sahibkarlar sosial-iqtisadi inkişafın başlıca təminatçısına çevrilmişlər. Azərbaycan hökuməti güclü sahibkarlar təbəqəsinin formalaşması, onların cəmiyyətdəki mövqeyinin güclənməsi istiqamətində mühüm addımlar atmışdır. Sahibkarlığın inkişafı üçün zəruri maliyyə təminatı yaradılmış, süni maneələri aradan qaldırılmaqdan ötrü mükəmməl qanunvericilik bazası formalaşdırılmış, qarşıya qoyulan vəzifələrin vaxtında yerinə yetirilməsi üçün makro-iqtisadi mühit yaradılmışdır.

Yeni Dövlət Proqramında sahibkarlıq fəaliyyətinin genişləndirilməsi məqsədilə kiçik və orta sahibkarlığın dünya iqtisadiyyatına inteqrasiyasının sürətləndirilməsi, kiçik, orta və iri müəssisələr arasında qarşılıqlı səmərəli əməkdaşlığın genişləndirilməsi, ticarət yarmarkalarının yaradılması, sahibkarlıq fəaliyyətinə müdaxilələrin qarşısının alınması kimi məsələlər də öz əksini tapıb. Sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olanlar üçün məsləhət xidməti, informasiya təminatı, marketinq xidməti strukturlarının yaradılmasının davam etdirilməsi qarşıya vəzifə kimi qoyulub. Ölkənin ixrac potensialının səmərəli reallaşması, daxili bazarda sağlam rəqabət mühitinin formalaşdırılması, istehlakçıların hüquqlarının qorunmasının təmin edilməsi, standartlaşdırma və metrologiya sahələrinin beynəlxalq tələblərə uyğunlaşdırılması məqsədilə də geniş tədbirlər nəzərdə tutulub. İstehsalçıların xarici bazarlarda mövqelərinin möhkəmləndirilməsi, ticarət, məişət sahələrində xidmət səviyyəsinin daha da yüksəldilməsi, Ümumdünya Ticarət Təşkilatı prinsipləri çərçivəsində daxili bazarın qorunması tədbirlərinin həyata keçirilməsi, haqsız rəqabət hallarına qarşı mübarizənin gücləndirilməsi və rəqabətin inkişafı ilə bağlı digər tədbirlərin görülməsi qarşıya məqsəd kimi qoyulub.

Birinci Dövlət Proqramında olduğu kimi, 2009-2013-cü illəri əhatə edən yeni Dövlət Proqramında da Azərbaycan Prezidenti tərəfindən ölkənin inkişafı ilə əlaqədar təkcə sosial-iqtisadi yüksəliş xətti deyil, həm də vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının etibarlı şəkildə qorunması başlıca vəzifələrdən biri kimi önə çəkilir. Bir sözlə, yeni Dövlət Proqramında respublikamızın bütün bölgələrini əhatə edən kompleks tədbirlər ölkəmizin davamlı inkişafına, əhalinin daha yaxşı yaşamasına və sosial vəziyyətin daha da yaxşılaşmasına xidmət edir.

Rəhman SALMANLI

Azərbaycan.- 2009.- 6 avqust.- S. 1.