Özünün enerji təhlükəsizliyini tam şəkildə təmin edən Azərbaycan həm də ixrac imkanlarını genişləndirir

- Əziz dostlar, mən sizin hamınızı "Səngəçal" elektrik stansiyasının açılışı münasibətilə ürəkdən təbrik edirəm. Stansiyanın açılışı böyük nailiyyətdir. Bu müasir stansiya Azərbaycana xidmət göstərəcəkdir. Azərbaycanın energetika potensialının güclənməsində öz müsbət rolunu oynayacaqdır.

Bildiyiniz kimi, Azərbaycan dövləti elektroenergetika sahəsinə çox böyük diqqət göstərir. Son illər ərzində bu sahədə görülən işlər ölkəmizin iqtisadi baxımdan inkişafı üçün çox müsbət rol oynamışdır. Bu stansiya son dörd il ərzində Azərbaycanda tikilən altıncı modul tipli stansiyadır. Birinci stansiya Astarada tikilmişdir. Ondan sonrakı illərdə Xaçmazda, Şəkidə, Naxçıvanda, Bakıda modul tipli stansiyalar tikilmişdir. "Səngəçal" elektrik stansiyası onların arasında ən güclüsüdür, burada 300 meqavat elektrik enerjisi istehsal olunacaqdır. Bildiyiniz kimi, bunun bir üstünlüyü də ondan ibarətdir ki, bu stansiya həm qazla, həm mazutla, həm də dizel yanacağı ilə işləyəcəkdir. Yəni bu stansiyadan istənilən rejimdə istifadə etmək mümkün olacaqdır.

Biz bütün bu işləri ona görə görürük ki, Azərbaycanda son illər ərzində iqtisadi inkişaf çox sürətlə gedir və tələbatımız da artır. Yeni müəssisələr, fabriklər, zavodlar yaradılır, yeni iş yerləri açılır. Təkcə son beş il ərzində 750 min yeni iş yeri açılmışdır ki, bunların böyük əksəriyyəti Azərbaycanın bölgələrindədir. Təsadüfi deyil ki, biz yeni modul tipli elektrik stansiyalarını ilk növbədə Azərbaycanın bütün bölgələrində yerləşdirdik. Əgər Azərbaycanın xəritəsinə baxsaq, görərik ki, artıq hər bir bölgədə modul tipli stansiya vardır. Bu gün isə biz Səngəçalda da gözəl stansiyanın açılışında iştirak edirik.

Ancaq bununla bərabər, biz bu istiqamətdə öz işlərimizi davam etdirməliyik və edirik. Hazırda üç böyük elektrik stansiyasının tikintisi davam edir. Sumqayıtda 500 meqavat gücündə elektrik stansiyasının tikintisi gələn ilin əvvəlində başa çatacaqdır. Şirvan şəhərində bir müddət bundan əvvəl yeni, müasir, 800 meqavat gücündə stansiyanın tikintisinə başlanmışdır. Eyni zamanda, Qubada modul tipli stansiyanın tikintisi nəzərdə tutulubdur. Yaxın gələcəkdə tikiləcək sadaladığım üç elektrik stansiyasının ümumi gücü 1500 meqavat olacaqdır. Yəni bu, bir daha onu göstərir ki, Azərbaycan enerji təhlükəsizliyi baxımından özünü tam təmin edir. Azərbaycanın bölgələrinə 24 saat ərzində elektrik enerjisi vermək üçün bütün texniki imkanlar var. Yeni stansiyalar tikilib, elektrik xətləri çəkilibdir. Beləliklə, bir daha demək istəyirəm ki, bax bu stansiyalarla biz ölkəmizin uzunmüddətli inkişaf strategiyasını gücləndiririk.

Energetika hər bir ölkə üçün aparıcı sahədir. Hər bir ölkənin inkişafı üçün ən başlıca rol oynayan sahə energetikadır. Energetika olmasa, yaxud da kifayət qədər potensial olmasa, heç bir layihəni icra etmək mümkün deyildir. Biz bütün bunları ona görə edirik ki, Azərbaycanın artan imkanlarını təmin edək. Çünki bizim iqtisadi inkişafımız gələcəkdə də yüksək sürətlə davam edəcəkdir. Son dörd il ərzində Azərbaycan iqtisadi artım baxımından bütün dünyada birinci ölkədir. Azərbaycanda mövcud olan iqtisadi artım heç bir başqa ölkədə olmamışdır və yəqin ki, gələcəkdə olmayacaqdır. Yəni biz qısa müddət ərzində ölkəmizin inkişafı üçün çox böyük işlər görürük. Məhz energetika sahəsində yeni iş yerləri açıldı, yeni infrastruktur layihələri icra olunur, ölkəmizin bütün bölgələrində sosial obyektlərin tikintisi, infrastruktur obyektlərinin tikintisi uğurla davam edir. Bütün bunlar gələcəkdə də davam edəcəkdir. Növbəti beş il üçün regionların sosial-iqtisadi inkişafının yeni geniş Dövlət proqramı hazırlanır və o proqramda bu vaxta qədər həll olunmamış bütün məsələlər öz əksini tapacaqdır. O cümlədən elektroenergetika sahəsinin inkişafı üçün lazımi tədbirlər nəzərdə tutulur.

Əlbəttə, növbəti illərdə yeni stansiyaların tikintisi nəzərdə tutulacaqdır. Ancaq bir halda ki, artıq biz öz tələbatımızı təmin etmişik və hətta Azərbaycan elektrik enerjisini xaricə də ixrac etməyə başlamışdır, qarşıdakı illərdə biz gərək daha çox su elektrik stansiyalarının tikintisinə diqqət göstərək. Bu məsələnin həlli üçün müvafiq göstərişlər verilibdir. "Azərenerji"də lazımi tədbirlər, işlər görülübdür. Demək olar ki, proqram hazırdır. Biz bütün su ehtiyatlarımızdan səmərəli şəkildə istifadə etməliyik və su elektrik stansiyalarının tikintisi Azərbaycanda geniş vüsət almalıdır. Artıq bu proses başlamışdır. Naxçıvanda Vayxır gölündə su elektrik stansiyası artıq fəaliyyətdədir. Orada növbəti elektrik stansiyası tikilməkdədir. Azərbaycanın bütün bölgələrində, harada ki, imkan var, biz bunu etməliyik. Əlbəttə, bu, həm enerji potensialımızı daha da gücləndirəcək, həm də iqtisadi cəhətdən çox sərfəlidir. Onu da qeyd etmək istəyirəm ki, - energetiklər bunu yaxşı bilirlər, - əvvəllər Azərbaycanda fəaliyyət göstərən elektrik stansiyalarında şərti yanacağın sərfi həddindən artıq yüksək idi. Biz yeni stansiyalarda bu məsələni bütün beynəlxalq normalara, standartlara uyğun şəkildə həll etmişik. Əvvəlki stansiyalardan fərqli olaraq, bu stansiyada, demək olar ki, iki dəfə az yanacaq sərf ediləcəkdir. Bu da böyük qənaətdir. Bu stansiya həm qazla, həm də mazutla işləyəcəkdir. Biz bu qənaət hesabına öz ixrac imkanlarımızı daha da artıracağıq və beləliklə, ölkəyə daha da çox vəsait gələcəkdir. Bütün bu işlər bir-biri ilə sıx bağlıdır.

Bir daha demək istəyirəm, bu sahədə görülən işlər ilk növbədə bir məqsəd güdürdü ki, Azərbaycanın elektrik enerjisinə olan tələbatı tam şəkildə ödənilsin. Mən bu gün böyük qürur hissi ilə deyə bilərəm ki, biz buna nail ola bilmişik. Mən bu münasibətlə bu sahədə, "Azərenerji" sistemində işləyən bütün əməkdaşlara bir daha öz minnətdarlığımı bildirmək istəyirəm ki, siz qısa müddət ərzində yüksək keyfiyyətlə 6 modul tipli elektrik stansiyasının tikintisinə nail ola bilmisiniz. Bax, bu stansiya cəmi ilyarım ərzində tikilibdir. Yəni bu, 300 meqavat gücündə olan stansiyanı cəmi ilyarıma tikmək tarixdə görünməmiş bir hadisədir. Ondan kiçik olan stansiyaları 6 aya, 8 aya tikmisiniz. Yəni bu, böyük nailiyyətdir. Onu göstərir ki, indi bizim texniki imkanlarımız çox böyükdür və Azərbaycan dövləti, Azərbaycan şirkətləri əgər hansısa işi başlayırsa, onu qısa müddət ərzində və böyük keyfiyyətlə icra edir.

Mən bu gün çox da müqayisə aparmaq istəmirəm. Amma bir məsələni demək istəyirəm. Biz elektroenergetika sahəsinin inkişafı üçün lazımi tədbirləri görməyə başlayanda, təxminən 4-5 il bundan əvvəl Azərbaycanın maliyyə imkanları bugünkü kimi deyildi. Yəni biz daha çox xarici kreditlərdən asılı idik. Çalışırdıq ki, xarici kreditləri cəlb edək və bu kreditlər hesabına energetika sahəsini gücləndirək. Sumqayıt buxar-qaz elektrik stansiyasının tikintisi məhz o əsaslarla icra olunur. Tikinti çoxdan başlanmışdır, biz 2005-ci ildə Sumqayıt elektrik stansiyasının təməlini qoymuşuq. Mən şəxsən o mərasimdə iştirak edirdim. Artıq indi 2008-ci il başa çatır, hələ stansiya hazır deyil, yəni biz onun açılışını, yəqin ki, gələn ilin əvvəlində qeyd edəcəyik. Yəni biz demək olar ki, beş il ərzində 500 meqavat gücündə bir elektrik stansiyasının tikintisinə nail oluruq.

Ancaq öz gücümüz hesabına, Azərbaycanın maliyyə imkanları hesabına və "Azərenerji"nin birbaşa iştirakı hesabına bu müddət ərzində təkcə modul tipli elektrik stansiyalarının sayı altıya çatıbdır. Ondan əlavə, mövcud olan stansiyalarda təmir işləri aparılıbdır. Biz enerji gücümüzü böyük dərəcədə artırmışıq. Yəni budur Azərbaycanın reallıqları. Budur Azərbaycanın imkanları. Azərbaycanda çox peşəkar mütəxəssislər, fəhlələr var və "Azərenerji" şirkəti dövlət tərəfindən verilən bütün göstərişləri uğurla icra edir.

Bir daha əvvəlki fikrimə qayıtmaq istəyirəm, ilk növbədə, bu stansiyaların tikintisi Azərbaycanın tələbatını ödəməlidir və ödəyir. Növbəti illərdə biz güclü ixrac potensialının yaranmasına çalışmalıyıq. Yəni növbəti illərdə istismara veriləcək stansiyaların əsas məqsədi bizim həm daxili tələbatımızı ödəmək, həm də ixrac imkanlarımızı genişləndirmək olacaqdır. Beləliklə, Azərbaycan özünün enerji təhlükəsizliyini tam şəkildə təmin edir. Bizim çox zəngin neft-qaz yataqlarımız var. Azərbaycan çox uğurlu neft strategiyasını icra edir. Bu siyasət, strategiya bizə imkan veribdir ki, öz büdcə xərclərimizi böyük dərəcədə artırmışıq. Azərbaycanda çoxlu infrastruktur layihələri icra olunur. Dövlət investisiya xərcləri artır. Gələn il üçün dövlət investisiya xərcləri ən azı 5 milyard manat səviyyəsində nəzərdə tutulubdur. Beləliklə, biz bu imkanlardan da istifadə edib ölkəmizi hərtərəfli inkişaf etdiririk.

Azərbaycanda son illər ərzində tikilən 1600 məktəb, çoxsaylı tibb ocaqları, idman kompleksləri, yollar, körpülər, qaz, su xətləri - bütün bunların həyata keçməsi üçün maddi imkanlar lazımdır. Biz maddi imkanları, ilk növbədə, iqtisadi artımın hesabına əldə edirik. Azərbaycanda aparılan iqtisadi islahatlar və əlbəttə, uğurlu neft strategiyamızın hesabına biz buna nail ola bilmişik. 1994-cü ildə ulu öndər Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə başlanmış və bu gün uğurla davam etdirilən Azərbaycanın neft strategiyası xalqımıza xidmət göstərir, bizim iqtisadi gücümüzü artırır. Beləliklə, bizim siyasi imkanlarımız da artır, Azərbaycan bölgədə çox böyük imkanlara, çox böyük nüfuza malik ölkəyə çevrilmişdir. Bizim beynəlxalq mövqelərimiz möhkəmləndikcə, əlbəttə, ölkəmizin milli maraqlarının təmin olunması üçün daha da böyük imkanlarımız yaranır.

Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı-Tbilisi-Ərzurum neft-qaz kəmərləri uğurla fəaliyyət göstərir və uzun illər ərzində, bundan sonra onilliklər ərzində Azərbaycan xalqına xidmət göstərəcəkdir. Bir daha demək istəyirəm ki, bu böyük, gözəl, müasir "Səngəçal" elektrik stansiyasının tikintisi Azərbaycanda aparılan işlərin təzahürüdür. Bizim işlərimizin bariz nümunəsi, məntiqi nəticəsidir.

Mən bu gözəl stansiyanın açılışı münasibətilə sizi bir daha ürəkdən təbrik etmək istəyirəm. Sizə cansağlığı, yeni uğurlar arzulayıram. Sağ olun.

* * *

"Azərenerji" Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin vitse-prezidenti MARLEN ƏSGƏROV dövlətimizin başçısına müraciətlə dedi:

- Möhtərəm cənab Prezident, icazə verin, bu gün Sizi ad gününüz münasibətilə bütün xalqımızın adından təbrik edim. Biz bu gün deyə bilərik, Azərbaycanda ənənə halını almışdır ki, dekabrın 24-də və bu ərəfədə yeni obyektlərin açılışında iştirak edirsiniz, xalqımızı təbrik edirsiniz, onun sosial vəziyyətinin yaxşılaşdırılması üçün bu imkanları bəxş edirsiniz. 2006-cı il dekabrın 7-də Xaçmazda, dekabrın 20-də Naxçıvanda stansiyanı işə qoşduq. Keçən il dekabrın 24-də Şirvanda "Cənub" elektrik stansiyasının təməlqoyma mərasimini keçirdik. Bu gün isə biz Səngəçalda bu stansiyanın açılışı mərasimində iştirak edirik.

Biz, xalqımız bu gündə Sizə hədiyyə verməkdən, Sizi təbrik etməkdənsə, Siz bizi təbrik edir, belə gözəl stansiyanın, müasir avadanlıqla təchiz olunmuş, çox zövq oxşayan obyektin açılışında iştirak edirsiniz.

İcazə verin, Sizi ad gününüz münasibətilə bütün xalqımız adından bir daha təbrik edim. Sizə cansağlığı, uzun ömür, xalqımızın rifah halının yüksəldilməsi naminə gördüyünüz mürəkkəb və çətin işlərdə müvəffəqiyyət arzu edim. Sizin ailənizə - Mehriban xanıma, övladlarınıza, nəvələrinizə Allahdan xoşbəxtlik diləyim.

Azərbaycan.-2008.-25 dekabr.-S.1-2.