Daşlaşmış tarix

Əsrlərin dizini qatlayaraq bugünümüzə qədər gəlib çatmış milli memarlıq abidələrimizin hər kərpicində bir tarix yatır. Bu tarixi danışdıran alimlər məhz o yaddaşın hesabına minilliklər öncə baş verənlərdən xəbər tuturlar. Təəssüf ki, elə tarixi abidələr də var ki, dövrün, zamanın, müxtəlif olayların, zəlzələlərin təzyiq və təsirləri nəticəsində sıradan çıxaraq xarabalıqlara çevrilib. Xüsusilə də, sovet dövründə xəttad babalarımızın, nəqqaşların yaratdıqları milli nə varsa, çalışıldı ki, hamısının üstündən qara xətt çəkilsin. Beləliklə, sıradan çıxanı da oldu, millətin qayğısı nəticəsində bugünümüzə gəlib çatanı da...

Müstəqilliyimizi qazandıqdan sonra milli-mənəvi dəyərlərə qayıdışın nəticəsində, demək olar ki, ölkəmizin hər yerində təmir-abadlıq işləri aparıldı, tarixi binalar ikinci ömrə qədəm qoydu. Ölkə başçısı cənab İlham Əliyevin dəfələrlə tarixi abidələrlə bağlı imzaladığı sərəncamların təsiri yurdumuzun bütün bölgəsində duyuldu. Həqiqətən də, milli memarlıq abidələrinin yeni ömrü başladı. Kərəm Nəbiyevin lentə aldığı bu şəkillərdə ikinci ömrünü yaşayan tarixi abidələr əks olunub. Bu, Cümə məscididir. 1900-cü ildə Qazax mahalının məşhur din xadimi Məşədi İbrahim tərəfindən tikilmişdir. İkinci şəkil isə 1901-ci ildə Qazaxda inşa edilmiş İsrafil Ağa hamamıdır. Ötən əsrin daş yaddaşı sayılan bu abidələrdə tariximizin neçə açılmamış səhifəsi qalmaqdadır.

Azərbaycan.-2009.-8 fevral.-S.6.