Aranın mənəviyyat ocağı

 

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Aran bölməsi 2002-ci ilin payızında yaradılıb. Bu qurumun fəaliyyətə başlaması bölgədə yaşayıb-yaradan qələm sahiblərinin uzun illər arzuladıqları bir amalın gerçəkləşməsi idi. AYB-nin sədri Anar, birinci katibi Fikrət Qoca, bölgənin yetirmələri və digər yazarların iştirakı ilə keçirilən tədbirdə yeni bölmənin fəaliyyətinə rəvac verildi. Aran bölməsi Sabirabad, Saatlı, Biləsuvar və İmişlidə yaşayıb-yaradan istedadlı insanları bir mənəvi ocaq başında cəm edə bildi.

Bölmənin mərkəzi İmişli seçildi. Bəllidir ki, bu bölgədə ədəbi həyatın yaşı elə də qədim deyildir. Burada yaradıcılıq prosesinin inkişaf yolu asan olmayıb. Ötən əsrin ortalarında Rəhim Rəmzi, Balaxan İbadlı kimi yerli şairlər məhəlli çərçivədə tanınmışdılar. Cəfər Qarayevin, Şükür Seyfullayevın, Zülfüqar Miriyevin yazıları yerli qəzetdə dərc edilirdi. Lakin hələ də ədəbi qüvvələrin bir araya gələrək bir ocaq başında fəaliyyət göstərməsi alınmamışdı. Sonralar rayonda çıxan "Qızıl ulduz" (indiki "Xalq sözü") qəzeti redaksiyası nəzdində "Ümid" ədəbi dərnəyi fəaliyyətə başladı. Bu dərnəyə uzun illər Siyab Məmmədov rəhbərlik edib. Onun fədakar əməyi sayəsində İmişlidə gənc ədəbi qüvvələrin əsl sənət yoluna istiqamətləndirilməsində yaşıl işıq yandı. Sonralar bu işi Murad Qoçuoğlu və Qəşəm Nəcəfzadə davam etdirərək Aranda yaşayan ədəbi qüvvələrin bir araya gəlməsində əhəmiyyətli rol oynadılar. Bir danılmaz fakt da var ki, Aran bölgəsinin gəncləri adətən Gəncədə ali təhsil almağa gedirdilər. Yazıya marağı olanlar isə yazıçı Qərib Mehdinin Gəncə Alimlər Evi nəzdində yaratdığı "İlham" ədəbi birliyinin üzvü olurdular. Həmin gənclər ali məktəbi bitirib İmişliyə qayıtdıqdan sonra Gəncədə öyrəndikləri ənənələri doğma ocağın ədəbi mühitinə tətbiq edirdilər. Vaxtilə İmişlidə yaşayıb-yaradan Valeh Bahaduroğlu, Qəşəm Nəcəfzadə, Sərvaz Hüseynoğlu Qərib Mehdinin yetirmələridir. O, heç vaxt unudulmur. Qərib Mehdi həqiqətən öz yetirmələrini Rəsul Rza, Əli Kərim, Bəxtiyar Vahabzadə, Məmməd Araz ruhunda tərbiyə etmişdi və bu ruhla dünya ədəbiyyatına pəncərə açmalarına köməkçi olmuşdu.

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Aran yazıçılar bölməsinin sədri, 2009-cu ildən Prezident təqaüdünə layiq görülmüş Sərvaz Hüseynoğlu həm də "Aran" jurnalının baş redaktorudur. Ondan çox şeir kitabının müəllifi olan Sərvaz Hüseynoğlu xalq yazıçısı Anar, tanınmış pedaqoq, əməkdar müəllim İmamverdi Əbilov və digərlərinin yaradıcılığına həsr edilmiş elmi monoqrafiyaların müəllifidir. Özünəməxsus yaradıcılıq yolu, orijinal şeir üslubu var. Maraqlı poetik düşüncəyə malikdir: "Dünya köhnə qalayçıdı - gəldim, təzələnib gedim". Həqiqətən də Aranda yaşayıb-yaradan qələm əhlinin əksəriyyətini respublikamızın çox yerində tanıyırlar. Onların yaradıcılığı ilə təkcə Azərbaycanda deyil, türk dünyasında da tanışdırlar. Bəzilərinin qardaş ölkədə bir neçə kitabı işıq üzü görüb. Söhbət zamanı Sərvaz Hüseynoğlu belə dedi:

"AYB-nin Aran bölməsinin fəaliyyətə başladığı ilk günü böyük minnətdarlıq hissilə xatırlayıram. Bu bölmə hələ rəsmən yaradıldığı gündən çox-çox əvvəl bizim düşüncələrimizdə, xəyallarımızda yaranmışdı. Açığı, həsəd aparırdıq ki, Yazıçılar Birliyinin Naxçıvan, Gəncə, Şəki, Lənkəran, Qazax, Quba, Mingəçevir, Şamaxı və Sumqayıtda bölmələri fəaliyyət göstərir.

Həmkarlarımızın həmin bölgələrdə ədəbiyyat işığının daim gur yanması üçün ürək yanğısı ilə çalışdıqlarından xəbərdar idik. Ona görə də çox isitəyirdik ki, belə bir mənəviyyat ocağı bizim bölgədə də yaradılsın. Bu, adicə arzu deyildi, həqiqətən bölgədə respublikanın ədəbi həyatında öz imzalarını yetərincə təsdiq etmiş xeyli qələm adamları yaşayıb-yaradırdı. Keçid dövrünün ilk ağırlığı, çətin illəri çoxunu ruhdan salmışdı. Hərə öz hücrəsinə çəkilərək əlaqələrdən uzaqlaşmışdı və təbii ki, bölgənin ədəbi həyatında bir susqunluq hökm sürürdü. Belə bir vaxtda belə bir yaradıcılıq qurumuna böyük ehtiyac var idi. Yaxşı ki, Yazıçılar Birliyinin rəhbərliyi o vaxt köməyini qəti bizdən əsirgəmədi".

Beləliklə, AYB-nin Aran bölməsi inamla fəaliyyətə başladı və öz işində daha çox əmələ söykəndi. Sabirabadda, Saatlı və Biləsuvarda ədəbi görüşlər keçirildi. Rüblük "Aran" jurnalı işıq üzü gördü. Bölgədə yaşayıb-yaradan müəlliflərin əsərlərindən ibarət "Aran" toplusu nəşr olundu. Yeni nəşrlərin Yazıçılar Birliyində təqdimatı keçirildi. Biləsuvarda Muxtar Əhmədin, Ziya Şəkərlinin, Sabirabadda Nisə Bəyimin, Saatlıda Qənbər Əhmədin, Şöhrət Qaraoğlunun, İmişlidə Əlağa Mərdanlının, Mirələkbər Cövhərlinin, Səməd İsmayılovun, Binnət Nəsibovun yaradıcılıq gecələri təşkil olundu. Oxucularla görüşləri keçirildi. Görkəmli şair-yazıçılardan Səməd Vurğunun, Süleyman Rüstəmin, İlyas Əfəndiyevin, İsmayıl Şıxlının xatirələrinə həsr edilmiş mərasimlərdə həm yazıçı-şairlər, ədəbiyyat həvəskarları, həm də oxucular iştirak edirdilər.

Bu gün AYB-nin Aran bölməsi öz ətrafında ədəbi həyatda kifayət qədər tanınan neçə-neçə istedadlı şəxsi birləşdirib: Şöhrət Qaraoğlu, Cabir Savalan, Ağasəlim Hacıyev, Çingiz Bahaduroğlu, Şahnaz Nəsirova, Qalib Bayram, Malik Aranlı, Firudin Həsənağa, Məryəm Şahverdiyeva, Şahsuvar Şirin kimi şair və yazıçıların bir araya gəlməsi bölgədə ədəbi həyatın qaynar olmasını təmin edir.

Məhz bu zəmin əsasında ədəbiyyata öz dəst-xətti olan gənc ədəbi qüvvələr də qədəm qoyurlar. Əbdülkərim Paşayev, Nazim Zahid, Ağamirzə Babayev, Camal Nikbin, Alim Cövhərli, Əli Aşiq, Şamil Hüseynov və başqalarının yaradıcılığı böyük ümid doğurur.

Ölkə Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı əsasında yubileyləri qeyd olunacaq şair və yazıçıların bu bölgədə də xatirə günləri keçirilir, onların yaradıcılığından geniş söhbət açılır.
AYB-nin Aran bölməsinin sədri Sərvaz Hüseynoğlu bildirir ki, ədəbi-mədəni həyatın inkişafına İmişli Rayon İcra Hakimiyyətinin rəhbərliyi də həssaslıqla yanaşır, bölmənin xətti ilə reallaşdırılmış bütün tədbirlərdə mənəvi yardım həmişə hiss edilir. Əlbəttə, hər bir işin uğurla nəticələnməsi ona göstərilən qayğıdan, diqqətdən çox asılıdır. Bu mənada bölgələrdə yaşayan, fəaliyyət göstərən istedadlı şəxsiyyətlərə yerli icra hakimiyyətlərinin diqqət göstərməsi yaradıcı insanlarda xoş əhvali-ruhiyyə oyadır.

 

 

F.XƏLİLZADƏ

 

Azərbaycan.- 2009.- 19 iyun.- S. 7.