Ürəyimizdən xəbər verən mövqe

Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyasının rəhbəri, akademik Ramiz Mehdiyevin "Azərbaycan" qəzetində dərc olunan və geniş ictimai rezonans doğuran "Azərbaycanın efir məkanı: problemlər və vəzifələr" məqaləsi telekanallarda mövcud olan biabırçı vəziyyətdən dərin narahatlıq keçirən hər bir şəxs kimi məndə də bu müzakirəyə qoşulmaq üçün daxili bir ehtiyac yaratdı. Uzun müddətdən bəri ayrı-ayrı şəxslər arasında ürək yanğısı ilə müzakirə olunan, get-gedə artan narahatlığa səbəb olan məsələ, nəhayət ki, ictimaiyyətin müzakirəsinə çıxarıldı.

Məqalədə haqlı olaraq televiziya və radionun hər bir insanın həyatının ayrılmaz hissəsinə çevrildiyi, milli adət-ənənələrin qorunub saxlanmasına, cəmiyyətin maddi və mənəvi dəyərlər sisteminin formalaşmasına böyük təsir göstərdiyi qeyd olunur. Eyni zamanda son vaxtlar televiziya və radio kanallarının fəaliyyətində nöqsan və çatışmazlıqların artmasından narahatlıq duyulur.

Vətəndaş olaraq biz televiziyadan nə gözləyirik? Ölkədə və dünyada baş verən hadisələr barədə operativ informasiya əldə etmək, milli-mənəvi dəyərlərimizin qorunmasına və intellektual səviyyənin yüksəldilməsinə yönələn maarifləndirici müzakirələri dinləmək, ictimai əhəmiyyət daşıyan aktual məsələlər barədə səriştəli ekspertlərin və tanınmış ziyalıların mövqeləri ilə tanış olmaq, gərgin iş günündən sonra bir qədər istirahət etmək. Açıq etiraf etmək lazımdır ki, telekanallarımız bu istəklərimizi çox nadir hallarda təmin edirlər.

Ölkədə 8 ümumrespublika telekanalı fəaliyyət göstərir. Hər bir insanın gün ərzində ən çoxu 3-4 saat televizora baxmaq imkanı olduğunu nəzərə alaraq kəmiyyət tamamilə qənaətbəxşdir və əlavə kanal axtarmağa heç bir ehtiyac yoxdur. Lakin bu telekanalların zövqsüz, cansıxıcı verilişləri əksər vətəndaşlarımızı peyk antenası əldə etməyə, kabel televiziyalara qoşulmağa məcbur edir. Ən azı 50-60 və daha çox kanala malik olan belə sistemlərə qoşulmaq əlavə xərclərə səbəb olmaqla yanaşı, səmərəli vaxt keçirməyə də imkan vermir. Belə ki, kanalların və yüksək zövqlə hazırlanan rəngarəng verilişlərin sayı çox olduğundan istirahət üçün ayıra bildiyimiz vaxtın böyük hissəsi "daha yaxşısını seçmək üçün" əldə pult kanalların yerini dəyişməyə sərf edilir. Halbuki fəaliyyət göstərən 8 ümumrespublika telekanalının hər biri axşam saatlarında heç olmazsa cəmi yarım saatlıq maraqlı veriliş (informasiya, maarifləndirici, vətənpərvərlik və digər mövzularda) təşkil edə bilsəydi, əlavə kanal axtarmağa lüzum qalmazdı. Təəssüf ki, telekanallarda səriştəsiz, səviyyəsiz aparıcıların meydan suladığı bir şəraitdə bunlar yalnız arzu olaraq qalır.

Hesab edirəm ki, başlanan müzakirələrdən sonra konkret ünvanlar göstərilməyəcəksə, "Ay Zaur", "Yağ kimi" verilişlərin şit aparıcıları zaurlara "daha bəsdir" deyilməyəcəksə, yaşam tərzi bütün respublikaya bəlli olan və əhalidə ikrah doğuran Ayğün Kazımova və Röya kimilərinin televiziyada xalqa əxlaq dərsi keçməyinə son qoyulmayacaqsa, "SMS" toplamaqdan başqa heç nə verməyən və gənclərimizin mənəviyyatını korlayan lüzumsuz mahnı müsabiqələri davam edəcəksə, telekanallarımızın səviyyəsi heç vaxt yaxşılığa doğru dəyişməyəcəkdir!

Müharibə şəraitində olan ölkənin efirindən "barıt iyi", "mərmi səsləri" gəlməlidir, daha Kamran Həsənli, Murad Dadaşov kimilərinin şou proqramlarda boğazlarını yırtan və dinləyicini cana doyduran cığırtıları yox! Yeri gəlmişkən, şou verilişlərinin aparıcılarına bir tövsiyəm var. "Ölkənin bir nömrəli şoumeni mənəm" davasına çıxanlar özlərinə şoumen kimi təmtəraqlı adlar qoymaqdansa, tarixə nəzər salıb görsünlər ki, belələri həmişə olub və onlara "təlxək" deyirdilər. Qoy özlərinin neçə nömrəli təlxək olduqlarını aydınlaşdırsınlar.

Müğənnilərin dəbdəbəli villalarını, bahalı maşınlarını reklam edən süjetlərlə gənclərin və yeniyetmələrin mənəviyyatını korlayanlara ciddi irad bildirməyinin vaxtıdır. Belə verilişlərin müəllifləri daha yaxşı olardı ki, həmin "sənətçilər"in ildə nə qədər gəlir vergisi ödəyərək iqtisadiyyatımızın inkişafına yardım göstərdiyini, şadlıq evlərini xatırladan villalarına görə nə qədər əmlak vergisi ödəmələri barədə məlumat verəydilər. Bir verilişdə hansı fantastik məbləğə toya getdiyindən iftixarla danışan "müğənniciyin" başqa bir verilişdə vergi ödənilməsi ilə bağlı sualına utanmadan "mən nə qazanıram ki, nə vergi ödəyəm" deyə cavab verməsini verilişin mövzusu etmək daha səmərəli olmazdımı?

Teleserialların gənclərimizin mənəviyyatına vurduğu zərbələr daha bir yaralı yerimizdir. Serial qəhrəmanlarının həyata əyləncə kimi baxmaları, heç bir əndazəyə sığmayan mənəviyyatsız həyat tərzi keçirmələri öz "bəhrələrini" verməyə başlamışdır. Artıq bizim bəzi gənclərimizin də onlardan nümunə götürərək "mən həddi-büluğa çatmışam, taleyimi özüm həll etməliyəm", "bu mənim həyatımdır, necə yaşayıram özüm bilərəm, heç kim mənim həyatıma qarışa bilməz", "başqalarının mənim haqqımda nə düşünmələri heç vecimə də deyil" kimi ifadələr işlətməsi təhlükənin hansı səviyyədə olmasının göstəricisidir.

Akademik Ramiz Mehdiyevin bu mövzunu ictimaiyyətin müzakirəsinə çıxarmasını alqışlamaqla yanaşı, sadə bir tamaşaçı kimi səlahiyyət sahiblərinin nəhayət öz kəsərli sözlərini deyəcəklərini ümidlə gözləyirik.

Zakir NAZIYEV,

İsmayıllı rayonu

Azərbaycan.- 2009.- 17 oktyabr.- S. 7.