İdmanın inkişafı üçün bütün şərait yaradılmışdır

Dövlətin gənclərlə bağlı siyasətinin əsas istiqamətlərindən biri də fiziki cəhətdən sağlam nəslin yetişdirilməsindən ibarətdir. Bu baxımdan Bakı Dövlət Universitetində idmanın inkişafı prioritet məsələ kimi həmişə diqqət mərkəzində olmuşdur. Təhsil ocağı ölkə rəhbərinin Olimpiya hərəkatı sahəsindəki siyasətini daim dəstəkləmiş və ali məktəblər içərisində beynəlxalq standartlara cavab verən ilk idman kompleksi də BDU-da inşa edilmişdir. Gənc nəslin mənəviyyatca zəngin, fiziki cəhətdən sağlam böyüməsində təhsil ocağının bədən tərbiyəsi və idman kafedrasının rolu danılmazdır.

1934-cü ildə yaradılmış kafedranın əsas məqsədi tələbələrdə yüksək mənəvi, iradi və fiziki keyfiyyətlər tərbiyə etməklə yanaşı, onları vətəni müdafiəyə hazırlamaq, şəxsiyyət kimi formalaşdırmaqdır. Bütün sahələrin mütəxəssisləri üçün tədris edilən bu fənn ilk növbədə fiziki hazırlığın profilləşməsini təmin edir, həm hərtərəfli inkişaf etmiş şəxsiyyətin formalaşmasında, onun sağlamlığının möhkəmləndirilməsində əsas amil rolunu oynayır, həm də tələbələrin peşəyönümlü fiziki hazırlığı prosesində psixofizioloji cəhətdən nikbin əhval-ruhiyyənin yaranmasında mühüm vasitələrdən birinə çevrilir. Universitetdə bədən tərbiyəsi dərsləri bütün fakültələrin birinci kurslarında tədris edilir.

1957-ci ildə kafedranın nəzdində yaradılmış idman klubu tələbələr arasında asudə vaxtın səmərəli təşkili istiqamətində böyük işlər görür. Burada idmanın müxtəlif növləri üzrə məşqlər keçirilir. Ayrı-ayrı bölmələrdə məşğul olan yeniyetmələr Təhsil, Gənclər və İdman nazirliklərinin keçirdikləri universiada və birinciliklərdə çıxış edərək layiqli yerlər tuturlar.

Fəaliyyətinin ilk dövrlərində kafedrada tanınmış müəllimlər - əməkdar idman ustası, əməkdar bədən tərbiyəsi və idman xadimi R.İ.Baxşəliyev, idman ustası, dosent İ.Ə.Novruzov, idman ustası, dosent M.M.Əhmədov, professor R.M.Baxşəliyev, idman ustası, pedaqoji elmlər namizədi, dosent Ə.H.Şabanov, ağır atletika üzrə gənclər arasında dünya rekordçusu Ş.Ağayev və başqaları çalışmışlar. 1937-1965-ci illərdə R.İ.Baxşəliyev, 1965-1986-cı illərdə İ.Ə.Novruzov, 1986-1991-ci illərdə M.M.Əhmədov kafedraya rəhbərlik etmişlər.

BDU-nun idman klubuna isə ayrı-ayrı dövrlərdə tanınmış mütəxəssislər - baş müəllim Fərhad Tarıverdiyev, Ş.Ə.Vəliyev və Alı Alıyev sədrlik etmişlər. Hazırda klubun rəhbəri Aləddin Paşayevdir.

Təhsil ocağında unikal Velosiped İdman Muzeyi fəaliyyət göstərir. Muzeyin yaradıcısı və müdiri idman ustası, pedaqoji elmlər namizədi, professor əvəzi, respublika Milli Olimpiya Komitəsinin üzvü, Velosiped İdmanı Federasiyasının vitse-prezidenti Ələddin Şabanovdur.

Hazırda tələbə gənclərin fiziki sağlamlığı ilə Mübariz Bağırov, idman ustaları Eldar Quliyev, Rəşad Cavadov, Leonid Şmakov, Məlahət Qəhrəmanova, Sabir Gözəlov, Almaz Əfəndiyeva, Fərhad Tarıverdiyev, Heydər Zamanov kimi təcrübəli mütəxəssislər məşğul olurlar.

Kafedranın əməkdaşlarından dosent Mənsur Əhmədov və baş müəllim Fərhad Tarıverdiyev "Azərbaycan Respublikasının fəxri bədən tərbiyəsi və idman işçisi" adına layiq görülmüşlər.

Professor əvəzi Ələddin Şabanov 50-dən artıq elmi məqalənin müəllifi və müxtəlif konfrans və simpoziumların iştirakçısı olmuşdur.

Kafedranın əməkdaşı Rəşad Cavadovun baş redaktoru olduğu, 2004-cü ildən nəşr edilən və bütün idman növlərindən bəhs edən "Sportsman" jurnalı respublikamızın hüdudlarından kənarda da maraqla oxunur.

Azərbaycan və rus dillərində aktual məqalələri ilə oxucuların görüşünə gələn "Sportsman" Azərbaycan Milli Olimpiya Komitəsinin, Gənclər və İdman Nazirliyinin, Beynəlxalq İdman Jurnalistləri Assosiasiyasının, Azərbaycan Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyasının, eləcə də müxtəlif idman federasiyalarının diplom və mükafatlarına layiq görülüb. Azərbaycan idmanının təbliğindəki xidmətlərinə görə "Sportsman" jurnalı artıq üç ildir ki, Azərbaycan İdman Jurnalistləri Assosiasiyası tərəfindən "İlin idman jurnalı" seçilir. Sevindirici haldır ki, dünya idman aləmində "Frans Futbol", "Laureus", "Slava" mükafatları kimi, ölkəmizdə də "Zəfər" Yüksək İdman Nailiyyətləri Mükafatını məhz bu jurnal təsis etmişdir.

Yeri gəlmişkən qeyd edim ki, müəllifi olduğum "Milli oyunların idman məşğələlərinə tətbiqi" adlı dərs vəsaitindən respublikada keçirilən bütün idman dərslərində geniş istifadə olunur. Kafedranın müəllimləri bədən tərbiyəsi üzrə tədris proqramlarının hazırlanmasında fəallıq göstərirlər.

Son illərdə kafedranın maddi-texniki və tədris bazası yüksək səviyyədə yenidən qurulmuşdur. Dünya standartlarına uyğun 2000 nəfərlik plastik kreslolarla təchiz edilmiş süni örtüklü futbol meydançası, 25 metr uzunluğunda hovuzu olan müasir tipli üzgüçülük kompleksi inşa edilərək professor-müəllim və tələbə heyətinin istifadəsinə verilmişdir. İdmançı tələbələrimiz Gənclər və İdman Nazirliyinin ali məktəblər arasında keçirdiyi universiadalarda uğurla çıxış edərək mükafatlara layiq görülürlər.

Universitet əməkdaşlarının istirahətlərinin təşkili istiqamətində də xeyli işlər həyata keçirilib. Xızı rayonunun Altıağac qəsəbəsində 2 hektar sahədə yaşıllıqlar içərisində hər biri üç otaqdan ibarət 14 fin tipli ev yay mövsümündə 300 nəfərə qədər professor-müəllim və tələbə heyətinin istirahət yerinə çevrilmişdir.

YAP Yasamal rayon təşkilatının ulu öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının ildönümü münasibəti ilə voleybol, futbol, basketbol, stolüstü tennis, şahmat və digər idman növləri üzrə keçirdiyi ənənəvi turnirdə BDU-nun komandası həmişə qaliblər sırasında olur.

Bir çox tələbəmiz müxtəlif illərdə nəinki universiteti, habelə respublikamızı keçmiş Sovetlər İttifaqında, Avropa, dünya çempionatlarında, Olimpiya oyunlarında layiqincə təmsil etmişdir. Belə məzunlardan əməkdar idman ustası, professor Ələkbər Məmmədovu, dünya birinciliyinin rekordçusu Ziba Ələsgərovanı, sərbəst güləş üzrə ilk azərbaycanlı dünya çempionu Aydın İbrahimovu, "Şöhrət" ordenli idman mütəxəssisi Yaşar Məmmədovu, SSRİ idman ustası Qəhrəman Məmmədyarovu, Sidney olimpiadasının çempionu Namiq Abdullayevi, dünya çempionu Xəzər İsayevi, yunan-Roma güləşi üzrə üçqat dünya çempionu Məhyəddin Allahverdiyevi, sambo üzrə yeddiqat dünya, altıqat Avropa çempionu Ceyhun Məmmədovu, qadınlar arasında dəfələrlə dünya çempionatlarının qalibi Zülfiyyə Hüseynovanı, gənclər arasında dünya çempionu Faiq Ağayevi, boks üzrə Olimpiya oyunlarının bürünc mükafatçısı Vüqar Ələkbərovu, şahmat üzrə beynəlxalq qrossmeysterlər Aynur Sofiyeva və Teymur Rəcəbovu, beynəlxalq ustalar Elmar Məhərrəmovu, Aydın Hüseynovu, Rəhim Qasımovu, tennisçi Süleyman Cavadovu nümunə göstərmək olar.

Hazırda idmançı tələbələrimizdən Afina Olimpiya oyunlarının və dünya çempionatının qalibi Fərid Mansurov, kikboksinq üzrə beşqat dünya çempionu Pərviz Qəhrəmanov, sərbəst güləş üzrə dünya kubokunun qalibi Vüqar Qurbanov öz sələflərinin yolunu şərəflə davam etdirərək beynəlxalq aləmdə himnimizi səsləndirib, bayrağımızı yüksəldirlər.

Universitetin komandaları bir sıra beynəlxalq yarışlarda da uğurla çıxış edirlər. 2005-ci ildə Türkiyə Respublikasının "Kırık Kale" Universitetində keçirilən beynəlxalq turnirdə həndbol və güləş üzrə komandalarımız yarışlarda birinci və ikinci yerlərə layiq görülmüşlər. Xəzəryanı ölkələrin universitetlərinin II, III və IV beynəlxalq tələbə oyunlarında, 2002-ci ildə Qazaxıstan Respublikasının Atrau şəhərində keçirilən yarışda qızlardan ibarət basketbol komandamız ikinci, 2004-cü ildə İran İslam Respublikasının Rəşt şəhərində isə üçüncü yerə layiq görülmüşlər.

2008-ci ildə Təhsil Nazirliyi respublika Bədən Tərbiyəsi və İdman Mərkəzinin keçirdiyi voleybol yarışında məşqçi Fərhad Tarıverdiyevin, badminton yarışında isə Almaz Əfəndiyevanın yetirmələri qalib olmuş, məşqçi Mübariz Bağırovun rəhbərliyi ilə oğlanlardan ibarət basketbol komandamız da fəxri kürsünün ən yüksək pilləsinə qalxmış, məşqçi Sabir Gözəlovun yetirmələri olan güləşçilərimiz isə ikinci yeri tutmuşlar.

Yeni Azərbaycan Partiyası Yasamal rayon təşkilatının ulu öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 85 illiyinə həsr etdiyi futbol turnirində isə BDU-nun komandası birinci yeri tutaraq fəxri diplom və pul mükafatına layiq görülmüşdür.

2009-cu il də universitetin idmançıları üçün uğurla başladı. Gənclər və İdman Nazirliyi ilə "Gənclər" Tələbə İdman Cəmiyyətləri Respublika Şurasının birgə keçirdiyi universiadada Məlahət Qəhrəmanovanın rəhbərliyi ilə BDU-nun oğlanlardan və qızlardan ibarət həndbol komandaları, baş müəllim Almaz Əfəndiyevanın məşqçisi olduğu qızlardan ibarət badminton komandası birinci, Mübariz Bağırovun və Tərifə Bayramovanın yetirmələri olan basketbolçu, stolüstü tennisçi qızlarımız isə ikinci yerləri tutmuşlar.

Fərəhli haldır ki, kafedranın baş müəllimi Eldar Quliyev həm respublika yığma komandasının, həm də 2008-ci il Pekin Olimpiya oyunlarına idmanın atletika növü üzrə lisenziya qazanmış Ramil Quliyevin şəxsi məşqçisidir.

2008-2009-cu tədris ilindən universitetin bütün fakültələrində Bolonya sistemi tətbiq olunur. Tələbələr dərslərdən sonra da kafedranın nəzdində fəaliyyət göstərən idman bölmələrində böyük həvəslə məşq edirlər.

Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının Təhsil İşçiləri Azad Həmkarlar İttifaqı Respublika Komitəsinin müxtəlif idman növləri üzrə müəllim və tələbələr arasında keçirdiyi yarışlarda da BDU-nun komandaları mütəmadi olaraq qalib gəlir və mükafatlandırılırlar.

2009-cu ilin yanvarında Bakı Dövlət Universiteti idmanın inkişafındakı xüsusi xidmətlərinə görə "İlin təhsil ocağı" nominasiyası üzrə "Zəfər" Yüksək İdman Nailiyyətləri Mükafatının qalibi olmuşdur. Bu və digər mərasimləri əks etdirən fotostendlər əsas binanın foyesində və kafedrada sərgilənir. Bu, tələbələr arasında idmanın təbliğinə yönəldilmiş bir vasitədir.

Dövlət başçısı dəfələrlə vurğulamışdır ki, idmanın inkişafı ölkəmizin ümumi maraqlarına xidmət edir və idmançılarımızın beynəlxalq yarışlarda qazandığı hər bir qələbə Azərbaycanın dünyada daha yaxşı tanınmasına böyük təkandır. Bu baxımdan, qocaman ali təhsil ocağı olan BDU ölkədə idmanın yüksək səviyyədə inkişaf etməsində, tədrisində və təbliğində üzərinə düşən vəzifələri layiqincə yerinə yetirir.

Akif ATAKİŞİYEV,

BDU-nun kafedra müdiri,

respublikanın əməkdar

məşqçisi

Azərbaycan.- 2009.- 31 oktyabr.- S. 6.