Bölgə teatrlarının bu günü və mütəxəssis rəyləri...

Yasin Qarayev: "Bölgə teatrlarının fəaliyyətini izləyirəm..."

Sabir Məmmədov: "Bölgə teatrları mədəniyyətimizin, ədəbiyyatımızın inkişafına xidmət edir"

Xəzər Gəncəli: "Ona görə də biz məcburuq ki..."

Vəfa Novruzova: "Bölgələrdə olan teatrlarda da həmin studiyalar mövcuddur"

Bölgələrdə fəaliyyət göstərən teatrlar sözsüz ki, fəaliyyəti, təqdim etdiyi tamaşalarla yerli əhalinin marağını cəlb etməli, zövqünü oxşamalıdır. Son illər bəzi insanlar ciddi-cəhdlə israr edir ki, bölgə teatrları lazım deyil, onların heç bir təsir gücü yoxdur. Əlbəttə, bu fikri irəli sürənlərə dəstək vermək olmaz. Bu mənada ki, Azərbaycan dövləti teatr sahəsinin inkişafında maraqlıdır və onun inkişafına güclü təkan verir.

Əlbəttə, teatr güclü təbliğat vasitələri kateqoriyasına aiddir. Bu mənada teatrın təsir imkanları danılmazdır. Sirr deyil ki, tamaşalar insanların düşüncəsinə, maraq dünyasına uyğun hazırlansa, onların estetik zövqünün formalaşmasında böyük rol oynaya bilir.

Bölgə teatrlarının fəaliyyətini təhlil edən mütəxəssislər bildirir ki, bu teatrların əksəriyyətinin böyük ənənəsi var və onlar bu gün də fəaliyyətini yüksək templə davam etdirir.

Bölgə teatrlarının da bir zamanlar böyük çətinliklər içində çırpındığını qeyd edən mütəxəssislər bildirir ki, hazırda teatrların maddi-texniki bazası yaxşılaşdırılıb, onların inkişafına dövlət dəstəyi var.

Bildirək ki, 13 bölgə teatrı fəaliyyət göstərir və bu teatrların da hər birinə dövlət qayğısı var.

Bölgə teatrlarının fəaliyyəti, repertuarı, tamaşaçıları hansı yollarla teatra cəlb etməsi məsələsi bizi ciddi maraqlandırır.

Müraciət etdiyimiz mütəxəssislər bölgə teatrları haqqında maraqlı fikirlər bildirib.

Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrının aktyoru, xalq artisti Yasin Qarayev bizimlə söhbətində bölgə teatrları haqqında müsbət fikirdə olduğunu bildirdi. O qeyd etdi ki, fürsət düşdükcə, bölgə teatrlarının hazırladığı tamaşalara baxır: "Bölgə teatrlarının fəaliyyətini izləyirəm. Ən çox münasibətdə olduğum teatr İrəvan Azərbaycan Dram Teatrı və Şuşa Musiqili Dram Teatrıdır. Hətta İrəvan Teatrı ilə əməkdaşlıq da edirəm. İftixar Piriyevin "Dan yeri söküləndə" tamaşasında Dul Alı rolunu oynamışam. İrəvan Teatrı ulu öndərimiz Heydər Əliyev haqqında hazırladığı tamaşa ilə xarici ölkələrdə uğur qazanıb. Hər iki teatrın müdiri və baş rejissoru kifayət qədər təcrübəli, istedadlı insanlardır. Şuşa Musiqili Dram Tearına gəlincə, Mirzə Fətəli Axundov komediyalarının festivalında Loğman Kərimovun hazırladığı "Lənkəran xanın vəziri" tamaşasını festivalın ən uğurlu tamaşası saydım".

Akademik Milli Dram Teatrının aktyoru, əməkdar artist Sabir Məmmədov bizimlə söhbətində bölgə teatrlarının vəziyyətinə müsbət qiymət verdiyini dedi: "Bölgələrdə teatrların fəaliyyət göstərməsi çox yaxşıdır. Çünki teatr mədəniyyətini təbliğ edirlər. Bölgə teatrları ümumi mədəniyyətimizin, ədəbiyyatımızın inkişafına xidmət edir. Dramaturgiyamızın inkişafı və bölgələrdə adət-ənənələrimizin qorunması insanların mədəni səviyyəsinin daha da inkişafı baxımdan çox yaxşıdır. Mən Rusiyada Çexovun kəndində teatr görmüşəm. Bu çox əla bir işdir".

Vaxtaşırı bölgə teatrlarının hazırladığı tamaşalara baxdığını deyən S.Məmmədov bildirdi ki, bu teatrların repertuarı maraqlıdır. Bölgə teatrlarının əsasən klassiklərimizin əsərlərinə müraciət etdiyini deyən aktyor bildirdi ki, bu, gənclərin bədii-estetik zövqünün formalaşmasına səbəb olur.

Mingəçevir Dövlət Dram Teatrının baş rejissoru, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Xəzər Gəncəli mövzu ilə bağlı "Bakı-Xəbər"ə təmsil etdiyi teatrla bağlı danışdı: "Kadr məsələsi ən axsayan tərəfimizdir. Universitetin məzunları buraya gəlmir. Təbii ki, bunun obyektiv səbəbləri var: maddi məsələ, evlə təminat, yaşam şərtləri və s. Ona görə də biz məcburuq ki, teatrın nəzdində studiyalar təşkil edərək elan yolu ilə perspektivli gəncləri teatra cəlb edək. Hazırda belə bir studiya bizdə mövcuddur və "İnam" adlanır".

Teatrın repertuarı haqqında danışan X.Gəncəli bildirdi ki, bir neçə gün əvvəl Qoqolun "Müfəttiş" tamaşasının premyerası keçirilib. Onun sözlərinə görə, 20 Yanvar faciəsinə həsr olunmuş Ağaddin Babayevin "Ağla, qərənfil, ağla" ədəbi-bədii kompozisiyası da yanvar ayının 19-da nümayiş etdirilib. "Fevralın 26-da Sevinc Elsevərin "Ürəyində arzu tut" tamaşasını da nümayiş etdirəcəyik. Bu tamaşa Xocalı soyqırımına həsr olunub. Nəhayət, hazırda Süleyman sani Axundovun "Bir eşqin nəticəsi" komediyasının son məşqləri gedir ki, biz bu tamaşanı 10 mart - Milli Teatr Gününə töhfə etmək istəyirik. Bütün bu tamaşaların quruluşçu rejissoru özüməm. Bu ilin sonu dahi M.F.Axundovun "Lənkəran xanın vəziri", türk yazarı Tuncer Cücənoğlunun "Qovluq" pyeslərinin tamaşalarını hazırlamağı planlaşdırmışıq.

Özüm üzün müddət Türkiyənin İstanbul şəhərində çalışdığım üçün, perspektivdə adıçəkilən ölkəyə qastrol səfərinə yollanmaq haqqında müəyyən düşüncələrimiz var. Amma öncə mükəmməl tamaşalarımız olmalıdır ki, tələbkar türk seyrçilərinin qarşısına çıxa bilək".

Ətraf rayonlara qastrola getdiklərini deyən X.Gəncəli bildirdi ki, tamaşaçılar əsərləri maraqla qarşılayır: "Bəli, ətraf rayonlarda mənim hazırladığım "Pusquda" (müəllif türk yazarı Cahid Atay) bir neçə dəfə göstərilib. Bir il əvvəl teatr Bakıya S.S.Axundovun yazmış olduğu "Eşq və intiqam" əsəri ilə gəlmişdi. İndi də Bakıya "Müfəttiş"i gətirməyi niyyət edirik".

Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin teatr sektorunun baş məsləhətçisi Vəfa Novruzova "Bakı-Xəbər"ə bildirdi ki, bölgə teatrlarının inkişafı üçün dövlət tərəfindən böyük işlər görülür: "Bildiyiniz kimi, "Azərbaycan Teatrı" 2009-2019-cu illər" Dövlət Proqramı təsdiq olunub. Bölgələrdə 13 teatr fəaliyyət göstərir. Həmin teatrlarda mütəmadi olaraq Dövlət Proqramı çərçivəsində iş görülür. Bildirmək istəyirəm ki, hazırda 26 dövlət teatrımız var və onun 13-də teatr studiyası fəaliyyət göstərir. Bölgələrdə olan teatrlarda da həmin studiyalar mövcuddur".

V.Novruzova qeyd etdi ki, Gəncə Dövlət Dram Teatrı, Mingəçevir Dövlət Dram Teatrı, Qax Kukla Teatrı, Ağdam Dövlət Dram Teatrı, Lənkəran Dövlət Dram Teatrında teatr studiyaları fəaliyyət göstərir və bu da teatrın inkişafına müsbət təsir edir: "Biz dövlət sifarişləri veririk, sifarişin icrası üçün bölgə teatrlarına vəsait ayırırıq. O sifarişlər əsasında tamaşalar hazırlanır. Hazırda Gəncə Dövlət Dram Teatrının yeni binası inşa olunur, keçən il Gəncə Dövlət Kukla Teatrının binası təmir və bərpadan sonra açıldı. Prezidentin sərəncamına əsasən Mingəçevir teatrı bərpa olunub. Şəki Dövlət Dram Teatrı, Ağdam və Füzuli teatrlarında təmir-bərpa işləri aparılıb. Hazırda onlar fəaliyyət göstərir və yüksək səviyyədə tamaşalar təqdim edirlər. Biz onlara səhnə dəzgahları düzəltdirib vermişik, səhnə üçün pərdələr tikdirmişik, onlar nəqliyyatla təmin olunub. Biz 2014 və 2016-cı illərdə Şəki Beynəlxalq Teatr Festivalı keçirmişik".

Bölgə teatrlarının repertuarına gəlincə, nazirlik təmsilçisi qeyd etdi ki, hər şey yüksək səviyyədədir. Nazirliyin bölgə teatrlarını nəzarətdə saxladığını deyən V.Novruzova bildirdi ki, bu sahəyə tam nəzarət olunur.

Tamaşaçıların bölgə teatrlarına marağına gəlincə, o bildirdi ki, bölgə teatrları tamaşaçı korluğu çəkmir: "Hər bir regionun öz teatrı var və rayon teatrlarında tamaşaçı problemi yoxdur. Onlar tamaşaçı cəlb edə biliblər, teatrlar həm də qastrol fəaliyyəti ilə də məşğul olur, ətraf rayonlara qastrol tamaşaları aparırlar".

İradə SARIYEVA

Bakı xəbər.- 2017.- 15 fevral.- S.13