Ölkəmizin zənginliklərini tanıdan turizm marşrutları...

28-02-2018 08:48 Bölmə: Turizm

Azərbaycanda turizm sənayesinin inkişaf etdirilməsi həyata keçirilən dövlət siyasətinin mühüm tərkib hissəsidir. Paytaxtda və bölgələrdə böyük infrastruktur layihələrinin gerçəkləşdirilməsi, brend hotellərin, turizm komplekslərinin yaradılması, habelə tarixi abidələrin təmir-bərpası Prezident İlham Əliyevin bu sahəyə göstərdiyi diqqət və qayğının bariz nümunələridir.

Turizm sənayesi ölkələrin büdcə gəlirlərinin formalaşmasında nə qədər önəm daşıyırsa, mədəniyyətin, tarixi irsin təbliği və tanıdılmasında da bir o qədər vacib rol oynayır. Bu baxımdan ölkəmizdə də mühüm layihələr həyata keçirilir. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin bu istiqamətdə həyata keçirdiyi əsas tədbirlərdən biri də beynəlxalq və yerli turizm marşrutları vasitəsilə Azərbaycan turizminin dünya turizm bazarına inteqrasiyasını təmin etməkdir. Bu marşrutlar paytaxt və bölgələrin tarixinin, mədəni irsinin, mətbəx zənginliyinin ardıcıl şəkildə tanıtımına xidmət edir.

Yerli turizm marşrutları

Azərbaycanda turizmin inkişafını sürətləndirmək, ölkənin daxili turizm potensialının təbliği məqsədilə bölgələr üzrə turizm marşrutları müəyyənləşdirilərək istifadəyə verilib. 2006-cı ildə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi təşkil edildikdən sonra bu sahədə işlər daha ardıcıl şəkil alıb. Marşrutlar üzərində bölgələrə hansı turizm növünü inkişaf etdirmək mümkündürsə, o istiqamətdə müvafiq işlər həyata keçirilir. Ölkə ərazisində arxeoloji turlar, atçılıq, safari avtotur, xalça turu kimi marşrutlar da turistlərin marağına səbəb olur.

Yerli turizm marşrutları bölgələrin eyni, yaxud oxşar iqtisadi-mədəni vəziyyəti üzrə reallıqlara əsaslanır

Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən ölkəmizin bütün bölgələri üzrə “Kulinariya turu” mədəni turizm marşrutları həyata keçirilir. İlkin mərhələdə 2012-2013-cü illərdə Quba və Lənkəran-Masallı marşrutu üzrə həmin bölgələrin mətbəxi ilə tanış olmaq məqsədilə ölkəmizin turizm şirkətlərinin və kütləvi informasiya vasitələri nümayəndələrinin iştirakı ilə infotur təşkil edilib.

Xalqımızın mədəni dəyərlərinin təbliği, onlardan turizm məqsədləri üçün daha səmərəli istifadə olunması, həmçinin regionlarda turizmin inkişafının təmin edilməsi ilə əlaqədar 2015-ci ildə “Azərbaycanda arxeoloji turizm” adlı mədəni turizm marşrutu yaradılıb. Bu turizm növünə yerli və xarici turistlərin cəlb edilməsi məqsədilə Qəbələ-Şəki-Tovuz-Şəmkir-Ağsu istiqaməti üzrə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən müvafiq marşrut müəyyən olunub və turizm şirkətləri və KİV nümayəndələri üçün infotur keçirilib.

2016-cı ildə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası (AMEA) Nəsirədddin Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasında nazirliyin və turizm şirkətləri nümayəndələrinin iştirakı ilə infotur keçirilib. Rəsədxanada astroturizmin təşkili ilə bağlı açıq kosmos gecələrinin nümayişi, astronomiya muzeyinə baxış, teleskoplarda kosmik obyektlərə müşahidələrin aparılması, həmçinin rəsədxananın müvafiq turizm infrastrukturu və xidmətləri ilə tanışlıq olub.

Göygöl Milli Parkında Mədəniyyət və Turizm, Ekologiya və Təbii Sərvətlər nazirliklərinin dəstəyi ilə 2016-cı ildə turizm şirkətlərinin nümayəndələri üçün infotur təşkil olunub. Tur çərçivəsində Göygöl Milli Parkında yeni istifadəyə verilmiş bir sıra mehmanxanalara, həmçinin parkın ərazisində müvafiq turizm infrastrukturu, yeni ekoloji turizm marşrutları və xidmətləri ilə tanışlıq iştirakçılar tərəfindən maraqla qarşılanıb.

Ötən il daha bir turizm marşrutu yaradıldı. “Beş dövrün beş paytaxtı” adlı mədəni turizm marşrutu üzrə turizm şirkətlərin və kütləvi informasiya vasitələri nümayəndələri üçün infotur keçirildi. Bu turizm marşrutu tarixin müxtəlif dövrlərində Azərbaycan ərazisində yaranmış dövlətlərin paytaxtı olmuş Gəncə, Bərdə, Qəbələ, Şamaxı və Bakı şəhərlərini əhatə edir. Bu şəhərlər bir-birindən fərqli istiqamətlərdə yerləşdiyindən turizm şirkətləri “Beş dövrün beş paytaxtı” turizm marşrutuna daxil olan şəhərlərdən hər birinə və ya bir neçəsinə ayrı-ayrılıqda da tur təşkil edə bilərlər.

Ötən il Azərbaycan Turizm Assosiasiyası və Xaçmaz Regional Mədəniyyət və Turizm İdarəsinin birgə təşkilatçılığı ilə Qusar rayonuna infotur gerçəkləşib. İnfotur çərçivəsində “Xutorok” turizm istirahət mərkəzi və “Şahdağ” Turizm Mərkəzinin yay əyləncə xidmətləri ilə tanışlıq, həmçinin Ləzə kəndində ekoturizm marşrutu üzrə (Kuzun kəndindən Ləzə kəndinə meşə-dağ yolu ilə təqribən 6 km yaxın yürüş, Ləzə kəndi ilə tanışlıq və oradakı şəlaləyə səfər) ekskursiya təşkil olunub.

Beynəlxalq turizm marşrutları

Yerli turizm marşrutlarından fərqli olaraq beynəlxalq turizm marşrutları iki və daha çox ölkəni əhatə edir və turizm sahəsində ikitərəfli və çoxtərəfli əməkdaşlığı inkişaf etdirir. Bu marşrutlar sayəsində bölgələrimiz beynəlxalq səviyyədə təbliğ olunur. Bu sırada “Böyük İpək Yolu”, “Şərab, mədəniyyət və turizm mübadiləsi”, “Aleksandr Düma Qafqazda”, “Azərbaycanda alman məskənləri” və “Polyak izləri” layihələrini qeyd etmək olar.

Nazirliyin təşəbbüsü ilə irəli sürülmüş “Aleksandr Düma Qafqazda” beynəlxalq mədəni turizm marşrutu layihəsi Azərbaycan, Gürcüstan və Dağıstanda turizmin inkişafına yönəlib. Layihə 2007-ci il 30 yanvar tarixində Azərbaycan Respublikası Hökuməti və Fransa Respublikası Hökuməti arasında imzalanmış “Turizm sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş”də öz əksini tapıb. Avropa Şurasının Mədəni Marşrutlar İnstitutunun ekspertləri marşrutu tədqiq etmək məqsədilə ölkəmizdə olaraq və Azərbaycan nümayəndələri ilə birgə Qusar-Quba-Sumqayıt-Bakı-Şamaxı-Şəki-Zaqatala-Balakən marşrutu təsdiq edilib.

Mövcud şəraiti və potensialı nəzərə alınaraq “Şərab, mədəniyyət və turizm mübadiləsi” mədəni turizm marşrutu Bakı-Şamaxı-İsmayıllı-Şəki-Gəncə-Tovuz şəhər və rayonlarını əhatə edir. Bakı, İsmayıllı, Gəncə və Tovuzda yerləşən şərab zavodlarında konyak və şərabın satış mağazaları, həmçinin ziyarətçilər üçün dequstasiya zalları yaradılıb.

Son dövrlərdə nazirlik tərəfindən həyata keçirilən beynəlxalq infoturların müsbət nəticələri və turistlərin regional turizm marşrutlarına artan marağı nəzərə alınaraq, 2014-cü ilin 30 sentyabr - 1 oktyabr tarixlərində Gəncə şəhərində III Beynəlxalq Şərab Festivalı keçirilib. İtaliya, Fransa, Gürcüstan və Moldovadan olan şərab istehsalçıları, şərabçılıq ittifaqları və assosiasiyalarının nümayəndələrinin iştirak etdiyi festivalda müxtəlif ölkələrin şərabları nümayiş olunub.

Bu turizm marşrutlarında iştirak ölkəmizə gələn turistlərin sayının artmasına və çoxçeşidli turizm məhsulunun yaradılmasına xidmət edir. “Azərbaycanda alman məskənləri” və “Polyak izləri” turizm marşrutları həm də ölkəmizdə tarixən mövcud olan multikulturalizm mühitinin tanıdılmasına da əlavə zəmin yaradır.

Nazirlik tərəfindən pasportlaşdırılmış turizm marşrutları

Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi Kollegiyasının qərarı ilə təsdiq edilmiş turizm marşrutlarının inkişaf planı da ölkəmizin turizm imkanlarının tanıtımı baxımdan mühüm perspektivlər vəd edir. Ayrı-ayrı turizm marşrutlarının işləklik səviyyəsi mövsümə görə də dəyişir. Qış mövsümündə dağ-xizək və ovçuluq istiqamətli turizm sahələri daha çox işlək olur. Sağlamlıqla bağlı turist səfərləri isə mövsümdən asılı olmayaraq həmişə aktualdır.

Nazirlik tərəfindən Bakı-Salyan-Masallı-Lənkəran-Astara rayonları üzrə Şirvan Milli Parkı ərazisində “quşları müşahidə” (Bird Watching), Lənkəran şəhərində və Masallı rayonunda “Cənubun dadı” adlı kulinariya, Salyan, Masallı və Lənkəranda “Cənub mirvarisi” adlı mədəni və ekoloji turizm marşrutları pasportlaşdırılıb.

İsmayıllı-Basqal-Lahıc istiqaməti üzrə “Qırxotaq əfsanələri” və “Fit qalası” marşrutu, Qobustan Dövlət Tarix-Bədii Qoruğu, Şirvan Milli Parkı, Hacıqabul rayonu və Mahmudçala gölü ərazisində quşları müşahidə, Quba rayonu istiqaməti üzrə “Kulinariya turu” pasportlaşdırılıb.

Qaradağ rayon ərazisində Lökbatan-Daşgil-Qoturdağ və Şamaxı rayon ərazisində Dəmirçi palçıq vulkanları, Quba-Şamaxı rayon ərazisində “Cip Safari”, Qəbələ-Şəki-Qax istiqaməti üzrə “Qədim Qafqaz Albaniyasının tarixi izləri”, Bakı-Şəmkir-Tovuz-Ağsu-Qəbələ-Bakı istiqaməti üzrə arxeoloji, Bakı-Gəncə-Bərdə-Qəbələ-Şamaxı-Bakı istiqaməti üzrə “Beş dövrün beş paytaxtı” turizm marşrutları pasportlaşdırılıb.

Bu turizm marşrutları boyunca müvafiq infrastrukturun yaradılması istiqamətində də işlər davamlı olaraq aparılır. Marşrutlar boyu turizm marşrutlarının və tarixi abidələrin nişanlarının quraşdırılması, yol qırağında turistlər üçün müvafiq infrastrukturlu dayanacaqların yaradılması (suvenir satışı köşkləri, restoran, super-market, uşaq meydançaları) təmin olunur.

Marşrutlar üzrə daha çox turist axınını təmin etmək məqsədilə nazirlik tərəfindən turizm şirkətləri və media nümayəndələrinin iştirakı ilə infoturlar təşkil olunur.

Azərbaycanın böyük ekoloji turizm potensialı mövcuddur

Azərbaycan zəngin təbiətə, dənizə, qoruq və milli parklara, cəlbedici kənd ərazilərinə, özünəməxsus adət-ənənələrə və mətbəx nümunələri kimi turizm resurslarına malikdir. Bütün bu sadalanan resurslar ölkəmizi turistlər üçün daha da cəlbedici turizm məkanına çevirə bilər. Təbii fenomen olan palçıq vulkanları dünyadakı palçıq vulkanlarının, demək olar ki, yarısını təşkil edir və Azərbaycan dünya üzrə bu cür cəlbedici məkanları olan cəmi 20 ölkədən biridir. Bununla yanaşı, Azərbaycan ərazisində çoxlu sayda milli parklar da mövcuddur. Hazırda Azərbaycanda 9 milli park, 11 qoruq, 24 yasaqlıq fəaliyyət göstərir. Xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazilərinin sahəsi 893 min hektardır.

Turizm baxımından da önəmli olan qoruq və milli parklarımız zəngin təbiəti, ov heyvanları, qiymətli balıq və quş növlərinin qışlama yeridir. Bu ərazilərin müəyyən hissəsi ekoturizmdə səmərəli və məqsədyönlü istifadə oluna bilər.

Prezident İlham Əliyevin müvafiq fərmanı ilə təsdiq olunan “Azərbaycan Respublikasında ixtisaslaşmış turizm sənayesinin inkişafına dair Strateji Yol Xəritəsi”nə uyğun olaraq Azərbaycanın ekoloji turizm potensialının araşdırılması və milli parklarda müxtəlif turizm fəaliyyətlərinin təşkili, Azərbaycanın ekoloji turizm imkanlarının tədqiqini həyata keçirmək və bunun əsasında milli parklarda müxtəlif turizm fəaliyyətlərinin təşkili ilə bağlı tədbirlər nəzərdə tutulub.

İradə Sarıyeva

Bakı xəbər.- 2018.-28 fevral