Kəlağayının UNESCO-nu fəth etməsindən 4 il ötdü...
“Bu həm
böyük mədəni,
etnoqrafik hadisədir, həm də xalqımıza məxsus milli dəyərin bəşəriyyətin qiymətli
incilərindən biri
kimi qorunmasıdır”
İlhamə Qəsəbova: “26 noyabrın
Azərbaycan Kəlağayısı
Günü kimi tarixə düşməsində
Heydər Əliyev Fondunun rəhbəri,
UNESCO və İSESCO-nun
xoşməramlı səfiri
Mehriban xanım Əliyevanın rolu çox böyükdür”
Mədəniyyətimizin elə dəyərləri
var ki, onlar
bütün bəşəriyyət
üçün əhəmiyyətlidir.
Azərbaycan qadınının gözəllik simvollarından
biri olan kəlağayı bu dəyərlərdən biridir.
2014-cü ilin 26 noyabr
tarixində Azərbaycan
kəlağayı sənəti
“Qadın ipək baş örtüyü kəlağayının ənənəvi
hazırlanma və daşınma mədəniyyəti
və onun simvolikası” adı ilə UNESCO-nun Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına
daxil edilib. Artıq 4 ildir 26 noyabr Azərbaycan Kəlağayısı Günü
kimi qeyd edilir.
UNESCO-nun Qeyri-Maddi
Mədəni İrs üzrə Hökumətlərarası
Komitəsinin keçirdiyi
iclasda verilən bu qərar Azərbaycan
kəlağayı sənətinin
yaşadılmasına, yayılmasına,
habelə dünyada tanıdılmasına böyük
stimul verir.
Heç şübhəsiz
ki, milli baş örtüyümüz
olan kəlağayının
UNESCO-ya daxil edilməsində ölkəmizin
birinci xanımı Mehriban Əliyevanın xüsusi əməyi olub. Belə ki, kəlağayı faylı Azərbaycanın
birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, UNESCO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban Əliyevanın dəstəyi
ilə Mədəniyyət
Nazirliyi tərəfindən
hazırlanıb.
Azərbaycan kəlağayısına verilən bu böyük dəyəri xüsusi qiymətləndirən
folklorşünas- alim,
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru İlhamə Qəsəbova
hesab edir ki, Azərbaycan kəlağayısı öz
unikallığına görə
seçilir. Azərbaycan qadınının
gözəllik, həya,
abır simvolu olan kəlağayının
UNESCO-ya daxil edilməsinin bu sahənin inkişafına
və gəncliyin kəlağayı sənətinə
maraq göstərməsinə
böyük təkan verdiyini qeyd edən İ.Qəsəbova
hesab edir ki, bu addımdan
sonra ölkənin müxtəlif yerlərində
kəlağayı istehsalına
başlanıb. Alim vurğuladı ki, Azərbaycanda kəlağayı
istehsalı ilə qədim zamanlardan məşğul olunub. O bildirdi ki, keçən
çağlarda Təbriz,
Gəncə, Şamaxı,
Şəki və Basqalda yüksək keyfiyyətli kəlağayılar
hazırlanıb. Alimin
sözlərinə görə,
hələ orta əsrlərdən ölkəmizdən
bəzi ölkələrə
kəlağayı ixrac
olunub. Alim dedi ki, kəlağayının
yeləni (haşiyəsi),
bəzən isə xonçası (ortası)
basmanaxış üsulu
ilə həndəsi və nəbati naxışlarla bəzədilirdi.
Onun bildirdiyinə görə, kəlağayıya
aid ilk sərgi
ölkəmizdə 2005-ci ildə
keçirilib. O vurğuladı
ki, sonralar Azərbaycan kəlağayısı
Türkiyə, Gürcüstan,
Macarıstan, Avstriya, İtaliya, ABŞ, Belçika,
Malayziya və digər ölkələrdə
müxtəlif sərgilərdə
nümayiş olunub.
“26 noyabr tarixinin
Azərbaycan Kəlağayısı
Günü kimi qeyd edilməsinin bizim üçün xüsusi əhəmiyyəti
var. Bu həm
böyük mədəni,
etnoqrafik hadisədir, həm də xalqımıza məxsus milli dəyərin bəşəriyyətin qiymətli
incilərindən biri
kimi qorunmasıdır.
Kəlağayı sənətinin yaşaması,
təbliğ edilməsi,
nəsillərdən-nəsillərə ötürülməsi çox
vacibdir. 26 noyabrın Azərbaycan Kəlağayısı
Günü kimi tarixə düşməsində
Heydər Əliyev Fondunun rəhbəri,
UNESCO və İSESCO-nun
xoşməramlı səfiri
Mehriban xanım Əliyevanın rolu çox böyükdür.
Azərbaycan qadınının
milli baş örtüyü olan kəlağayı məhz
Mehriban xanımın təşəbbüsü və
dəstəyi ilə
UNESCO-nun müvafiq siyahısına daxil edilib. UNESCO-nun
Qeyri-Maddi Mədəni
İrs üzrə Hökumətlərarası Komitəsinin
2014-cü il noyabrın
24-28-də Parisdə keçirilən
9-cu sessiyasında Azərbaycan
kəlağayı sənəti
“Qadın ipək baş örtüyü kəlağayının ənənəvi
hazırlanma və daşınma mədəniyyəti
və onun simvolikası” adı ilə UNESCO-nun Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına daxil edilib.
Kəlağayıda Azərbaycanın qədim
tarixi, mədəniyyəti,
adət-ənənələri, etnoqrafiyası, folkloru yaşayır. Artıq 4 ildir Azərbaycan
kəlağayısı yalnız
ölkəmiz tərəfindən
deyil, həm də artıq bütün bəşəriyyət
tərəfindən qorunur.
Ölkəmizdə milli
dəyərlərimizin qorunmasına
yüksək diqqət
və qayğı göstərilir. Bütün
milli dəyərlərimiz
kimi ənənəvi
kəlağayı sənəti
də inkişaf edir. Bu sahənin
tərəqqisi dövlət
başçısının və birinci xanımın diqqət mərkəzindədir” - deyə
alim bildirdi.
İradə SARIYEVA
Bakı
xəbər.-2018.- 27 noyabr.- S.13.