Bəstəkarların əldə qalan əsərlərinin nicat yolu – dövlət sifarişi...

Zemfira Qafarova: “Fikrimcə, Prezidentin dəstəyilə bəstəkarların klassik ruhda yazdığı əsərlər dövlət tərəfindən alınacaq, müxtəlif ansambl və orkestrlərin ifasında səsləndiriləcək”

“Bəstəkarlar əsəri yazır, lakin o əsər heç yerdə ifa olunmur, bu da onları ruhdan salır və irihəcmli əsərlər yazmaq istəmirlər”

“... illər boyu yazdıqları əsərlər bir dəfə də olsun səsləndirilməyib”

Son zamanlar ictimaiyyətdə belə bir fikir formalaşıb ki, bəstəkarlar klassik musiqi əsərləri yazmır, yalnız mahnı janrında musiqilər bəstələyirlər. Əslində isə elə deyil, Azərbaycan bəstəkarları klassik musiqinin bütün janrlarında əsərlər yazırlar, sadəcə, o musiqi örnəklərinin təbliğatı yoxdur. Sözsüz ki, bunun da əsas səbəblərindən biri Mədəniyyət Nazirliyi, eləcə də telekanallar və radioların o əsərləri almaması ilə bağlıdır. Dövlət sifarişilə yazılan klassik əsərləri nəzərə almasaq, deyə bilərik ki, bu gün ciddi janrlarda əsər yazan müəlliflər öz bəstələrini sata bilmirlər.

Bu aktual məsələni Prezident İlham Əliyevin və ölkəmizin Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyevanın bir qrup mədəniyyət və incəsənət xadimi ilə görüşündə Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti Firəngiz Əlizadə gündəmə gətirib.

“...Mən istərdim ki, bir problemi də Sizin diqqətinizə çatdırım. Son illər nədənsə bizim bəstəkarlarımızın əsərləri alınmır. Burada çox böyük maliyyə problemi yaranır. Ona görə ki, bizim Bəstəkarlar İttifaqında 11 bölmə fəaliyyət göstərir və bu bölmələrdə bütün janrlara aid olan əsərlər dinlənir, seçilir. Biz istərdik ki, bu əsərlər alınsın. Ona görə ki, bu həm bəstəkarlara və musiqişünaslara ruh verər, həm də ki, bu yenə də Sizin dəstəyinizin bir təzahürü olar.

Bundan başqa, istərdik ki, sifarişlər də olsun. Sizin sərəncamlarınız bizim bəstəkarları və musiqişünasları çox gözəl istiqamətləndirir. Yəni hansı mövzulara daha böyük diqqət yetirmək lazımdır. Bu baxımdan, bizim Mədəniyyət Nazirliyi yeni əsərlər sifariş etsəydi, daha uyğun olardı və bu əsərlər daha müntəzəm meydana gələrdi” - deyə F.Əlizadə qeyd edib.

Ü.Hacıbəyov adına Bakı Musiqi Akademiyasının professoru, musiqişünas Zemfira Qafarova “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, həqiqətən də bu gün bəstəkarların çox böyük əksəriyyəti öz əsərlərini sata bilmir. Bu gün daha çox mahnı janrında yazılan əsərlərin alındığını deyən Z.Qafarovanın sözlərinə görə, klassik janrlarda yazan bəstəkarlar əsərlərini sata bilmədikləri üçün, ruhdan düşürlər. “Bizim bəstəkarlar əsərlər yazırlar, ancaq bu əsərləri alan olmur. Təbii ki, bəstəkar əsər yazarkən istəyir ki, bu əsərə görə qonorar alsın. Tutalım, biri simfoniya, opera və s. yazır, ancaq həmin əsərin alıcısı olmur. Əsər alınmırsa, bu o deməkdir ki, ümumiyyətlə, heç yerdə səsləndirilmir. Əvvəllər belə bir ənənə var idi ki, nazirlik, müxtəlif qurumlar bəstəkarlarla müqavilə bağlayıb əsərlərini alırdılar və onlara avans, qonorar verirdilər, o əsərlər müxtəlif orkestrlərin, ansamblların ifasında səsləndirilirdi. İndi isə təəssüf ki, bu ənənə sıradan çıxıb. Hazırda onun bərpasına ciddi ehtiyac var. Bəstəkarlar əsəri yazır, lakin o əsər heç yerdə ifa olunmur, bu da onları ruhdan salır, onlar irihəcmli əsərlər yazmaq istəmirlər. Məsələn, bu vəziyyətdə onların opera, balet, simfoniya yazması çox çətindir. Bəstəkarlar yazdıqları əsərlərin bəhrəsini görməyəndə yenisini yazmaq haqqında düşünmürlər. Bu sahədə irəliləyişə ehtiyac var. Bu çox gözəl olardı”.

Z.Qafarovanın sözlərinə görə, əvvəllər bəstəkarlar heç bir yerdə işləmədikləri halda, əsərlərindən əldə etdikləri qonorar hesabına ailələrini saxlayır, maddi rifah hallarını düzəldirdilər. Müsahibimiz ümid edir ki, Bəstəkarlar İttifaqını və bəstəkarları ciddi narahat edən bu problem tezliklə aradan qaldırılacaq və Mədəniyyət Nazirliyi, eləcə də aidiyyəti qurumlar bəstəkarların əsərlərini alacaqlar. “Artıq bu məsələ cənab Prezidentin diqqətinə çatdırılıb. Fikrimcə, Prezidentin dəstəyilə bəstəkarların klassik ruhda yazdığı əsərlər dövlət tərəfindən alınacaq, müxtəlif ansambl və orkestrlərin ifasında səsləndiriləcək. Bu gün çoxlu sayda bəstəkarımız da var ki, illər boyu yazdıqları əsərlər bir dəfə də olsun səsləndirilməyib. Bu bəstəkarların yazdıqları əsərlər çox yüksək səviyyədədir. Azərbaycanda çox güclü bəstəkarlıq məktəbi var və bu məktəb dünya şöhrətli musiqiçilər yetişdirib” - deyə Z.Qafarova bildirdi.

İradə SARIYEVA

Bakə xəbər.- 2019.- 5 mart.- S.13