Avstraliya muğam eşidəcək

Əməkdar artist Fərqanə Qasımova Xalq artisti Alim Qasımovla birgə Avstraliyada iki solo konsert proqramı ilə çıxış edəcək. Konsertlər gələn ayın 7-si və 10-u olacaq. Bu qitəyə ilk dəfə səfər edəcəklərini deyən Fərqanə Qasımova musiqini dili olmayan elm sayır: “İnsanların hissləri, duyğuları hər yerdə eynidir. Bizim musiqini anlamamaq üçün bəlkə də, yadplanetli olmalısan...”.

– Sizi necə təqdim edək?

– Alim Qasımov imzası bütün adları özündə cəmləşdirir. Orada artıq xalq, əməkdar artist, YUNESKO mükafatı laureatı, xalqın, dünyanın sevgisi də var. Ona görə də, “Alim Qasımovun qızı” adını üstün tuturam. Atam həmişə deyirdi ki, “bu sənətə gəlmə, çox ağırdır”. Özü isə məni öyrədirdi, içindəki eşq yol vermirdi ki, mənə qadağalar qoysun. Atam əsla məni tərifləmir, hər zaman tənqid edir və bu da çox xoşuma gəlir. Bəzən ruhdan düşürəm, amma sonra öz-özümə deyirəm ki, “yox, məni həyatda ən yüksək zirvələrdə görmək istəyən atam həm də müəllimimdir”.

– Özünüz Azərbaycanda solo konsertlə çıxış etmək istərdinizmi?

– Analıq qayğıları baxımından solo konsert vermək planım bir az ləngiyir. Konserti Muğam Mərkəzində vermək istəyirəm. Lakin “Cristal Zal”da möhtəşəm bir konsert verməyi də arzulayıram. Yaxın günlərdə isə ilk solo albomum işıq üzü görəcək. Orada Alim müəllimlə yalnız C.Cahangirovun “Sevgilim” mahnısını duet oxumuşuq. R.Mirişli, O.Kazımı kimi karifey bəstəkarların, eləcə də özüm bəstələdiyim iki mahnı albomda yer alacaq. Sonra isə yalnız şəxsi mahnılarımdan ibarət albom buraxdırmaq istərdim.

– Hansı ölkədə Azərbaycan musiqisi və ifanıza olan maraq sizi təəccübləndirib?

– Yaponiya səfərimiz yadda qaldı. Yaponlar düşüncələri, davranışları ilə bir az fərqlidir. Onlar musiqimizi “ekzotik musiqi” adlandırır, belə ifanı heç vaxt eşitmədiklərini deyir, ayaq üstə durub alqışlayırdılar. Konsertdən sonra göz yaşları ilə bizə yaxınlaşıb minnətdarlıq bildirirdilər.

– A.Zeynallı adına Musiqi Kollecində çalışırsınız. Tələbələrə öz üslubunuzu tədris edirsiniz, yoxsa ənənəvi üslubları öyrədirsiniz?

– Tələbələrlə əvvəlcə muğamın əlifbasından başlamaq lazımdır. Bəziləri səs və ruh imkan vermədiyi halda, muğama can atır. Görürəm ki, bundan muğam ifaçısı olmayacaq, 4-5 ili hədər gedəcək. Lakin bəzən gənc muğam ifaçılarının ilk kövrək addımları həm məni, həm də A.Qasımovu sevindirir. Biz evdə daha çox Hacıbaba Hüseynov, Mütəllim Mütəllimov, Seyid Şuşinski kimi sənətkarların qədim vallarını dinləyirik…

– Leyli olmaq əksər muğam ifaçılarının arzusudur. Siz də özünüzü opera ifaçısı kimi sınamaq istərdinizmi?

– Ən böyük arzum “Leyli və Məcnun” tamaşasında oynamaqdır. Amma bu şərtlə ki, Məcnun rolunu Alim Qasımov ifa etsin. Bütün ifaçılar Leyli obrazına girməyə çalışır. Uşaq vaxtı atamın ifasında Məcnun roluna çox baxmışam. Lakin atam operadan uzaqlaşandan sonra biz də uzaqlaşdıq.

– Hansı müğənniləri və başqa janrlarda olan musiqiləri, məsələn, caz, rok, pop, estrada dinləyirsinizmi?

– Evimizdə caz, instrumental musiqilərin çoxlu CD-si var. Hind mahnılarına daha çox qulaq asırıq. Mənbələnmək, ilhamlanmaq üçün Afrika, ərəb, türk mahnılarını da müntəzəm dinləyirik. Ağır roka çalışıram qulaq asmayım. Başqa janrda ifa edən müğənnilərimizi də çox dinləmirəm. Radioya az qulaq asıram.

– 4 uşaq anası ilboyu yetərincə səfərlərdə olur. Ev işlərində sizə kim kömək edir?

– Ən yaxın köməkçim anamdır. O, nəvələri üçün analıq vəzifəsini də yerinə yetirir. Lakin özüm də vaxt olanda ev işləri ilə məşğul oluram, xörək də bişirirəm, ev də yığışdırıram, uşaqların dərslərinə də baxıram.

– Siz hicabla səhnəyə çıxan yeganə azərbaycanlı xanım ifaçısınız…

– 17 yaşımdan atamla səfərlərə çıxırdım, konsertlərdə oxuyurdum. Amma 24 yaşımda hicablanmışam, yəni oxumaqdan çox sonra hicaba keçmişəm. Mənə heç bir qadağa qoyulmadı. Allah sevgisi mənim qəlbimdədir. Bəzi Avropa ölkələrində hicablı qadınlardan çəkinir, hətta terrorçu adlandıranlar da var. Amma hicablı qadının ifasına baxanda, muğamı dinləyəndə özləri də etiraf edir ki, bu gözəllik onlarda fərqli fikirlər yaradır.

Ümidə Həsənli

Baku Post.-2013.-20 fevral.-S.10.