“Ömrümün son 15 ili

boşu-boşuna keçdi”

Rasim Balayev: “Bu mənim üçün faciədir, bu dəhşəti özüm anlayıram”

Elə insanlar var ki, müsahibəyə asanlıqla razılaşmır. Onları yola gətirmək üçün bəzən aylarla əziyyət çəkməli oluruq. Əlbəttə ki, söhbət “sənətkaram, xalqım məni sevir”, - deyib tez-tez öyünən, xalqın adından danışıb, özünü az qala dahi hesab edən əldəqayırma ulduzcuqlardan getmir.

Əsl sənətkarlardan danışıram. Belə baxanda, onların sayı elə də çox deyil. Əksəriyyəti dünyasını dəyişib, sağ qalanlar da çox zaman diqqətsizliyin qurbanı olur. Ataların gözəl misalı var; suqabı suda çatlayar. Təəssüf ki, onların əksəriyyəti ömürlərini canı-qanı qədər sevdikləri səhnədən, sənətdən kənarda qocala-qocala başa vurur. Vallah, kim nə deyirsə desin, itirən onlar yox, elə biz tamaşaçılar oluruq.

O, “Nəsimi”, “Babək”, “Qatır Məmməd” kimi daha neçə filmdə çəkilə bilərdi…

Söhbət xalq artisti, sevilən aktyor Rasim Balayevdən gedir.

Sənətkarın Publika.az-a müsahibəsini təqdim edirik.

- Rasim müəllim, eşitdik, yeni filmə dəvət almısınız, çox sevindik…

- Xeyr, hələ razılıq verməmişəm. Sadəcə, bir filmdə çəkiləcəyimi söyləyiblər. Mən də demişəm ki, o ssenarini göndərin görüm, nə roldur, orda kimlər çəkilir? Hər filmə də çəkilə bilmərəm axı. Ssenarini oxumamış, özümü o rolda görməmiş, heç bir təklifi qəbul etmirəm.

- Necə oldu, ssenarini göndərdilər?

- Yox əşi, indi aktyora ssenari göndərən var?

- Yəqin, göndərərlər, axı siz adi aktyor deyilsiniz.

- İndi belə şeylərə fikir verən kimdir?...

- Heç seriallarda da sizi görə bilmirik. Ancaq xalq artisti olan bəzi həmkarlarınız o seriallarda həvəslə çəkilir…

- Məni də dəvət edirlər, amma qəbul etmirəm.

- Niyə?

- Niyə qəbul edim axı? O seriallara baxanda xəcalət çəkirəm. İndi kimsə nəyinsə xatirinə istəmədən çəkilir. Mən evimdə oturub şor-çörəyimi yeyərəm, ancaq elə filmlərə çəkilmərəm. Keçən dəfə təsadüfən bir seriala baxdım. Qız deyir, “Ana, başım ağrıyır”. Anası da o saat bir stəkan çay gətirib onun qabağına qoyur ki, “Bergamot ətirli çaydır, iç, başının ağrısı keçəcək”. Birinin mədəsi bulanır, o biri də xiyar turşusunu gətirir ki, “Filan şirkətin məhsuludur, ye, əhvalın düzələcək”. Bilmirsən, baxdığın filmdir, yoxsa reklam çarxı? Qatıb-qarışdırırlar, adını da qoyurlar film. Belə seriala çəkilib, özümü biabır edə bilmərəm.

- Gənclərin çəkildiyi komediya filmlərində də xalq artistlərimizi görürük. O filmləri də bəyənmirsiniz?

- O filmlərə baxanda ağlamaq əvəzinə gülməyim, gülmək əvəzinə də ağlamağım gəlir. Çəkirlər, amma çəkmək hələ keyfiyyətli film ərsəyə gətirmək demək deyil. Söz yox ki, mən də kinosuz, ekransız darıxıram. Zarafat deyil, 35 il kamera qarşısında dayanan adam olmuşam. Kinodan kənarda özümü sudan çıxarılan balıq kimi hiss edirəm. Çəkilmək istəyirəm, amma nəyə çəkilim? Yaxşı ssenari yazanlar da ölüb getdi, kino çəkən rejissorlar da. Onlar indi nağıl, rəvayət kimi xatırlanır.

- Niyə elə deyirsiniz, köhnə rejissorlarımızdan sağ qalanlar var axı…

- Hanı, kim var? Adını çəkin.

- Biri elə Eldar Quliyev.

- O da qocalıb, çoxdandır film çəkmir. Yaxşı yazan, yaxşı çəkən kino adamları getdi, indikilər “üç badam bir qoz” çəkir, adını da kino qoyur. İndən belə yaxşı film heç gözləmirəm də. Əgər yaxşı ssenari olsa, yaxşı rejissor çəksə, çəkiləcəm. Olmasa da, daha neyləyə bilərəm. Deməli, mənimki də bura qədərmiş. Bu, mənim üçün dəhşətdir

- Sizi belə ümidsiz görmək istəməzdik. İnşallah, yaxşı olar.

- Hər bir halda, reallıq budur. Barışmaqdan savayı yolum yoxdur.

- Sadəcə olaraq, Rasim Balayevin kinodan kənarda yaşlandığını görmək tamaşaçı kimi bizə ağır gəlir… Maşallah, heç sizə qoca demək də olmaz…

- Yox, necə demək olmaz? Onsuz da qocalmışam, yetmişə nə qalıb ki? Yaşıma görə təəssüflənmirəm, ömrümün boşuna hədər getdiyinə görə heyfsilənirəm. Axı mən itkiyə gedən bu zamanı çəkiliş meydançasında keçirə bilərdim, bir filmdə hansısa obrazı yaradardım.

- Hərdən belə ümidsizliyə qapılanda aktyor olduğunuz üçün peşmançılıq hissi keçirirsiniz?

- Xeyr, nə qədər çətinliklərlə qarşılaşsam da, peşman olmuram. Çünki insanlar məni aktyor olduğuma görə sevib, hörmət edib. Mənim bu həyatda qazancım sənətimə görə olub. Sadəcə olaraq, enerjimi kinoya sərf edə bilmədiyim üçün heyfsilənirəm. Bu, mənim üçün faciədir, bu dəhşəti özüm anlayıram.

- Həyatınızı ekranlaşdırmaq imkanı verilsəydi, hansı janrı seçərdiniz?

- Mən kiməm ki, həyatım ekranlaşdırılsın? Hər gün qastronoma gedib pendir, şor alan bir adamın həyatının filmə çevrilməsi kimin üçün maraqlıdır? Mən kinoda oynadığım rolllarla tanınıram. İnsanlar üçün maraqlı olan yaratdığım obrazlardır. Adi həyatda sıradan bir Rasim Balayevəm - gündəlik məişət qayğıları ilə yaşayan, sadə bir vətəndaş.

- Bəs rənglərlə müqayisə etsək, Rasim Balayevin həyatında hansı rənglər üstünlük təşkil edib - boz, qara, yoxsa əlvan?

- Həyatımda həm çətin, həm gülməli məqamlar yaşamışam. Faciə də olub, komediya da… Öncəki sualınıza cavab olaraq deyim ki, həyatımı ekranlaşdırmaq istəməzdim, amma həyati filmlərə yenə də çəkilmək istərdim. Heyf ki, ömrümün son 15 ili boşu-boşuna keçdi.

- Maraqlıdır, həyatınızdan silib atmaq istədiyiniz illər olub?

- Yox, heç birini atmaq istəmirəm, hətta faciəvi olsa belə, çünki bu Allahın mənə verdiyi və yaşatdığı ömürdür. Onları yaşamışamsa, demək, silib ata bilmərəm.

- Bəs ömrünüzün hansı mərhələsini yenidən yaşamaq istərdiniz?

- Əgər zamanı geri qaytara bilsəydim, 1970-1980-ci illəri yenidən yaşayardım. Lakin bu da mümkün olan şey deyil axı. Kimdir geridə qalan ömrü mənə yenidən qaytaran? Həyatımın həmin mərhələsində milli kinonun ən gözəl filmləri çəkildi.

- Hamısında da baş rolda çəkildiniz. Rasim müəllim, bir çox aktyorların xəyal etdiyi ən gözəl rolları kinoda yaratmısınız. Bilmək istərdim, arzuladığınız, amma ürəyinizdə qalan rol varmı?

- Yox, elə deyil. Əslində, teatr aktyorları zaman-zaman hansısa rolları oynamaq arzusunda olur. Kino aktyoru isə tam fərqlidir. Ssenari yazılır, aktyora təqdim olunur və o, rolunu oynayır. Necə oynaması artıq onun peşəkarlığından asılıdır. Bilmək istəyirsinizsə, hələ ən gözəl rolumu oynamamışam. Bunu ilk dəfə sizə deyirəm - onu gözləyirəm. Yaxşı bir film olsa, məni o rolda görəcəksiniz. Aktyor üçün yaşın fərqi yoxdur, o, 70 yaşda da gözəl rol yarada bilər. Obrazın gənc olması mütləq deyil. Qoca insanların taleyini yaratmaq da maraqlıdır. Əksinə, mən “Nəsimi”ni oynayanda çox cavan və təcrübəsiz idim. İndi artıq illərin təcrübəsini qazanmışam, yəni, daha gözəl oynaya bilərəm. Aktyor üçün heç bir sərhəd yoxdur - nə yaş, nə də başqa bir şey.

- Çoxları Rasim Balayev qədər sevilən, xoşbəxt aktyorun olmadığı qənaətindədir. Bu fikri təsdiqləyirsiniz?

- Hər halda geriyə boylananda görürəm ki, bu aktyor ömrünü boşuna yaşamamışam.

- Böyük aktyor, sevilən aktyor, şanslı aktyor… Rasim Balayev hansını özünə daha yaxın bilir?

- Əşşi, nə böyük, adi aktyor olmuşam. Necə bir aktyor olduğumu tamaşaçı deyə bilər. Özüm haqqında belə şişirdilmiş sözlər deyə bilmərəm.

- Bu qədər təvazökar olmayın, siz, həqiqətən, böyük aktyorsunuz. Bunu özünüz etiraf etməsəniz də, tamaşaçı çoxdan etiraf edib.

- Əgər belə hesab edirlərsə, sağ olsunlar.

Bizim Yol.- 2015.- 16 dekabr.- S.15.