Gözlə məni...
***
Gözlə məni
qayıdacam.
Gözlə,
ey nigar.
Gözlə, kədər gətirəndə
Soyuq
yağışlar.
Gözlə məni, qar
yağanda,
İsti
düşəndə.
Gözlə, bezib özgələri
Gözləməyəndə.
Gözlə, məktub kəsiləndə
Səhra
poçtundan.
Gözlə, təngə gətirəndə
Hamını hicran.
Gözlə məni,
qayıdacam.
Baxma onlara —
Səbr etməyib, tab etməyib
Unudanlara.
Mən ölümün
acığına
Dönəcəm,
gülüm.
Dözməyənlər qoy
dözməsin,
Döz,
ömrüm-günüm.
Onlar bilməz: neçin odda
Dönmədim
külə.
Məni xilas
eylədin sən.
Gözləməyinlə.
Nə cür
döndüm.
Tək ikimiz
Bilərik bunu.
İnamla yol gözləməyin
Nə
olduğunu.
Heç kəs, heç kəs
sənin kimi,
Qolum-qanadım,
Gözləməyi
bacarmadı;
Sənsə
bacardın.
Xəlil Rza ULUTÜRKün tərcüməsində
***
Gözlə məni, gələcəyəm,
Ancaq gözlə
sən.
Gözlə, kədər yağan
zaman
Qəmli
üzündən.
Qar yağanda gözlə məni,
Gözlə
istidə.
Bəziləri unudaraq
Gözləməsə də...
Gözlə, uzaq yerdən məktub
Gəlməsə sənə,
Bəziləri yorulsa da
Sən gözlə yenə...
Gözlə məni, gələcəyəm,
Gözlə
ürəkdən.
Desələr ki, yetər,
unut...
Baxma, gözlə
sən.
Amma, oğlum qoy inansın —
Artıq ölmüşəm,
Dostlar məni gözləməsin,
Gözlərində nəm —
Qoy içsinlər acı
şərab,
Yad edib məni...
Tək sən
gözlə.
Onlarla bir
İçmə badəni...
Gözlə məni, gələcəyəm
Bir aydın səhər.
Baxtı varmış! —
Söyləsin qoy
Gözləməyənlər.
Gözləməyən nə
bilir ki,
Odlarda belə
Xilas etdin həyatımı
Gözləməyinlə.
Mən sağ qaldım, səbəbisə,
Bax, budur, gerçək:
Sən bacardın gözləməyi,
Yalnız
özün tək.
Əliağa KÜRÇAYLInın tərcüməsində
***
Gözlə,
qayıdacağam,
Gözlə sən
məni.
Solğun, qəmli
yağışlar
Döyəndə pəncərəni
—
Gözlə sən
məni.
Qışda qarı
kürüyüb
Yığanda gözlə,
Yayda göydən od-alov
Yağanda
gözlə.
Heç kəs gözləməyəndə
—
Gözlə sən
məni.
Məktublar gecikəndə
Gözlə sən
məni.
Yollara boylanmaqdan
Adamlar bezikəndə —
Gözlə sən
məni.
Gözlə
qayıdacağam,
Gözlə sən
məni.
Gözlə, vecinə
Unutmağın məqamı
Çatdı
deyəni.
Qoy oğlum da, anam da
Yoxluğuma inanıb,
Mənsizliyə
alışsın —
Gözlə sən
məni.
Qoy dostlarım yorulub
Yoxluğumla
barışsın —
Gözlə sən
məni.
Ocağın qırağında
Sağlığıma
içsinlər —
Xatırlasınlar.
Yoxluğuma içsinlər
—
Xatırlasınlar.
Sən onlara
qoşulma.
Atamın ocağına
Gözlə, gələrəm.
Ölümün
acığına
Gözlə, gələrəm.
Kim məni gözləmirdi —
Desin — Bəxti gətirdi...
Təkcə gözləməyinlə
Neçə dəfə
ölümdən
Qurtardın məni,
Yenidən bu dünyaya
Qaytardın məni.
Gözlə, gözlə yenə
də,
Gözlə sən bir az
Sənin tək gözləməyi
Heç kəs
bacarmaz.
İsa İSMAYILZADƏnin tərcüməsində
***
Gözlə məni, gələcəyəm,
Gözlə məni, yar;
Gözlə məni səpəndə
qəm
Narın
yağışlar.
Gözlə məni
qışın qarı
Evlər yıxanda;
Gözlə məni
başqaları
Dönük
çıxanda.
Məktubumdan əlini sən
Üzəndə gözlə;
Hamı... hamı gözləməkdən
Bezəndə
gözlə.
Gözlə məni, nahaq yerə,
Gülüm, qəm yemə;
“Unudular...” deyənlərə
Xeyir diləmə.
Qoy inansın anam, oğlum,
Dostlarım... amma
Ölümümə,
qurban olum,
Tək sən
inanma.
Görsən hamı şərab
içir
Ruhum xoş olsun —
Gözlə, demə onlarla
bir:
“İçək,
nuş olsun!”
Gələcəyəm,
gözlə təki;
Həyat yar imiş!
Gözləməyən qoy
desin ki,
“Bəxti var
imiş!”
Gözləməyən bilməz
ki, sən
Odlardan belə
Məni necə hifz etmisən
Gözləməyinlə!..
Necə olub sağ
qalmışam —
Bilməz ki, onlar:
Sənin kimi, səhər-axşam
Gözləyənim var!..
Ayaz VƏFALInın tərcüməsində
***
Gözlə məni, gələcəyəm,
Gözlə
qış, bahar.
Gətirsə də qəm
üstə qəm
Həzin yağışlar,
Gözlə isti havalarda,
Boranda, qarda;
Kimsə kimdən əl
üzəndə,
Gözlə yenə də;
Uzaqlardan xəbər-ətər
Gəlməsə belə,
Hər nəsə,
gözlə.
Gözlə məni, gələcəyəm,
Uyma bir para
İnamı kəm,
yaddaşı kəm
Unutqanlara.
Oğul, ana bəd gümana
Düçar olsa da,
Dost-tanışım
yana-yana
Qahmar olsa da;
Badələri qaldıraraq
Rəhmət deyəndə,
Gözlə məni lal
duraraq,
Tələsmə
sən də.
Gözlə məni, qoy əcəlin
Əli qurusun,
Od-alovda gözləməyin
Məni qorusun.
Gözləməyən deyər:
yəqin
Bəxti gətirdi.
Gözləməyən
hardan bilsin,
Bu necə
sirdi.
Özümüz bilərik nədən
Sağ qalmışam mən:
Gözləməkdə sənə
heç kəs
Vyazmada bir ocaq
Vyazmada köhnə ocaq var
idi,
Bir gecə o
bizə mehmandar idi.
Yedik yaradanın yapdıqlarından,
İçdik
sürücünün tapdıqlarından.
Obaşdan döyüşə
birgə yollandıq,
Kimi
sağdır indi, kimi yox artıq.
Bilirəm, həyatla
vidalaşanda
Gözündə
canlanıb o xaniman da.
O gecə hazırdıq gedər-gəlməzə,
Həyat da
bambaşqa göründü bizə.
Bilmirdik, dönüklük,
yalan söz nədir,
Var nədir,
yox nədir, iki üz nədir.
Çörək də,
ürək də, dilək də birdi,
O gecə bizlərə nələr
deyirdi...
Vyazmada nə vaxtsa vardı
ocaq,
Sülh
günü kimlərsə onu tapacaq.
Daş-kəsək, xaraba evlər
içində
Uçuq sobasın da, hər
kərpicin də
Pul yığıb eynilə,
əvvəlki kimi
Bərpa edəcəyik
dağılan himi.
Bizdən kimsə ona məhəl
qoymasa,
Ruzunu dostuna darda qıymasa;
Kömək göstərməsə,
həyan durmasa,
Vəzifə başında o
qudurubsa;
Harınlıq içində
batıb günaha,
Cəbhə
dostlarını saymırsa daha.
Məhkəmə qurarıq,
elə həmin gün,
Onu həmin evə
edərik “sürgün”.
Düşünüb-daşınsın,
keçmişi ansın,
Özünü
dünyadan gedəsi sansın.
Bilsin ki, sözünə
haram qatıbsa,
Dostuna
qırmızı yalan satıbsa.
Günahı yumağa,
bağışlanmağa,
Düzünü
deməyə vaxt yoxdur daha.
Fərz etsin, acından
ölən kimsəyə
Bir tikə çörəyi
qıymır “yox” deyə;
Ya tanımadığı
xilaskarına
Hay vermir dar
gündə, çatmır dadına.
Bizim yerimizə — varısa əgər
—
Vicdanı
onunla haqq-hesab çəkər.
Bizə söyləyəcək,
lal baxışları:
Olub-olmayıbmı,
nədir qərarı.
Gedibsə, olubsa — biz ondan
artıq
Daha heç
bir şeyi xəbər almarıq.
Yenə də can-ciyər
sanarıq... Lakin
Qoy bizə “orada olmuşam”
desin.
Açıq məktub
Mən sizi xəbərdar etməliyəm
ki,
Abırı, həyanı
qoyub bir yana
Arxadan atılan bir güllə
təki
Naməniz yetmədi
öz ünvanına.
Əriniz məktubu ala bilmədi,
Bəlalı
başından tüstü çıxmadı.
“Sevgili” günləri lənətləmədi,
Arsız
sözlərimiz onu yaxmadı.
Dağılmış
vağzalın həndəvərində
Hücuma keçməyə
əmr verəndə
Kobud kəlmələrin
küt həqiqəti
Yaxşı
ki, qəlbinə dağ çəkməmişdi.
Qanlı yarasına bir
parça əski
Sarıyıb zor ilə
addımlayanda
Məktub yol gedirdi hələ,
yaxşı ki,
Hələ
yetməmişdi xəbər o anda.
Düşmən gülləsinə
o, tuş gələrkən
Daşa səriləndə
cansız cəsədi
Məktub
çatmamışdı xoşbəxtliyindən,
Yaxşı
ki, tez idi, hələ tez idi.
Sizə məlumatçün
yazıram indi:
Döyüş qurtaranda, gecə
çağında
Plaşa bürüyüb
cavan şəhidi
Torpağa
tapşırdıq şəhər bağında.
Başı üzərində
bir dəmir ulduz,
Bir qovaq ağacı nişanə
qaldı...
Hərçənd, sanmıram
ki, məyus oldunuz,
Çətin ki,
qanınız azca qaraldı...
Məktubu ertəsi
günü biz aldıq,
Sahibi
ölmüşdü. Qınasanız da,
Bizi bağışlayın,
axı saldatıq,
Oxuduq
kağızı öz aramızda.
Bəlkə
yaddaşınız gödəkdir sizin,
Bəlkə
nahaq yerə baş ağrıdıram.
Alayın adından — qoy
hamı bilsin —
Qansız sətirləri
xatırladıram.
Yazırsız, bir ildir, nə
bilim, harda
Təzə ərinizlə
tapışmısınız.
Əvvəlki qayıtsa, onda
nə fayda,
Başqa bir ətəkdən
yapışmısınız.
Rahat
yaşayırsız, gözləriniz tox.
Üstəlik yazırsız
arsızcasına:
İndi zərrə qədər
ehtiyacım yox
Leytenant adına,
imtiyazına.
Qoy məktub yazmasın və
gözləməsin,
Əziyyət
verməsin özünə, sizə.
“Əziyyət verməsin”...
Sözə bax, sözə.
Sancmaqda,
çalmaqda ustasız, yəqin.
Vəssəlam. Budur, bax,
yazdıqlarınız.
Məktuba yenə də zilləndi
gözlər,
Ayrılıq günündə
bu imiş yalnız
Dönük qəlbinizdə
tapılan sözlər.
“Əziyyət verməsin”...
“İmtiyaz”... filan...
Bəs sizin rəhminiz,
arınız hanı?
Axı əsgər idi sizə
ər olan!
Axı yolunuzda verdi canını!
Mən hakim deyiləm, siz də
müqəssir,
Hicran
sınağına dözməyir hər kəs.
Hər adam
ömürlük sevə də bilməz,
Əfsus ki, həyatda
hər şey baş verir.
Baş aça bilmirəm,
necə, necə də
Qorxmayıb
ölümə oldunuz bais.
Cəbhəyə əl boyda
zərfin içində
Zəhər göndərdiniz,
öd göndərdiniz!
Tutaq ki, daha siz sevmirsiz onu,
Qapınız
bağlıdır onun üzünə.
Başqa birisilə qolboyun
olun,
Ərdimi,
deyilmi, kimdi — bizə nə?
Bəs, görən əsgərin
nəydi günahı,
Üç il
ürəyində həsrət gəzdirdi.
Üç il
qorudu o, sizləri axı,
Özünə üç il də “əziyyət verdi”!
Həqiqət nə qədər
ağır olsa da,
Mərhəmət
fövqünə ucalmalıdır.
Bir ürək kar olsa,
sağır olsa da,
Ürək
sözlərini borc almalıdır.
Şükr, yetərincə
münəvvər qadın
Var bizim vətəndə, —
söz qəhətdirsə,
Həmin məktubu da onlar,
inanın,
Yazmaqda yarıya
bilərdi sizə.
Elə söz seçərdi,
söz tapardılar,
Könül
yarasına məlhəm qoyardı.
Onlar ki, bizlərə vəfadardılar,
Var olsun
onların şərəfli adı.
Sizə yox, onlara üz
tuturuq biz,
Gözü
yolda qalan pak qadınlara.
Qoy indi bilsinlər, kim oldu bais,
Kimdir rəvac
verən bəd gümanlara.
Ərlərin cəbhədə,
bu vurhavurda
Nahaq şübhələrdən
göynəməsinə,
Döyüş
qarşısında evdən bir səda
Gözləyə-gözləyə
eymənməsinə.
Oxuduq sizin o nəhs məktubunuzu,
İndi yerimizə
qor salmısınız.
Bəlkə tək siz
deyil... Bəlkə başqası
Evdən alasıdır belə
bir kağız...
Halallarımızın məhkəməsinə
Sizi verəcəyik. Şər
atmısınız
Onların adına,
ləyaqətinə,
Haqsız
şübhələri oyatmısınız.
Qoy günah sayılsın,
qoy damğalansın
Vəfalı
yar kimi görünən qadın.
Dönük xislətini pərdələyərək
Cılız
varlığını gizlədən ürək!
Əvvəlki əriniz
qayıdan deyil,
Gecikmiş təhqirə əl
atan deyil,
Ölən ərinizin
yeri məzardır.
Hər şey
qaydasında.
Təzəsi vardır.
Yaşayın rahatca,
suçdan qorxmadan,
Məktuba bir
cavab verməyəcək o.
Cəbhədən
qayıdıb sizi qıraqdan
Yad ilə
qol-qola görməyəcək o.
Bircə qəbahətin
üstündən keçin:
İnsana zaval
var, zaval yox sözə.
Hələ bir-iki ay ərzində,
yəqin,
Gecikmiş məktublar
gələcək sizə.
Neyləyək,
bu da bir əcəb, müəmma.
Güllələr
atlıdır, məktub — piyada.
Məktub alacaqsız
payızda, amma
O, həlak olmuşdur iyul
ayında...
Orada hər sətir, hər
kəlmə — sizdən,
Sizə yük olacaq əsgər
ilqarı...
Alayın adından elə
indidən
Geri
götürürəm yazılanları.
Sözümün sonunda
bildirirəm mən:
Nifrətdir
alayın yekdil qərarı.
Sizi sayğılara layiq
görməyən
Rəhmətlik əsgərin
silahdaşları...
K.SİMONOV
1943
Çevirəni: Səyavuş MƏMMƏDZADƏ
Ədəbiyyat qəzeti.- 2010.- 7
may.- S.3.