Qəlbində Qarabağ dərdi…

Hörmətli Şövkət xanım, "Ürəyim dan yeridir" şeirlər toplunuzu məmnuniyyətlə oxudum. Bir çoxlarımızın ürəyində qövr edən doğma yurd göynəyi sizi də göz yaşardan qəm ocağına atmışdır. Şeirlərinizdə zərrə-zərrə sevinclər də qəm dalğaları ilə sanki ürəyin küncünə sıxışdırılmışdır. Bu fikri kitabınıza ön söz yazmış Rüzgar xanım Əfəndiyeva da xüsusi qeyd etmişdir: "…Qarabağın gözəl təbiətli Cəbrayıl rayonunun Horovlu kəndində göz açıb, gördüyü dağlar, meşələr, bulaqlar, yanı əvəlikli yollar, cığırlar… onun uşaq yaddaşında həmişəlik qalıb… Çayların nəğmələri qulaqlarında qaldı… Həmin çaylar indi onun ürəyindən axır.

Könlümdən çay səsi keçdi bu gecə,

Nəğməsi bir eşqin əfsanəsidir".

Mən də gəncliyimin şən çağlarını keçirdiyim bu günlərdə könlümdə daş yuvası salmış dilbər torpağın qəminə qərq oluram. Şeirlərinizi oxuduqca, öz dərdim bir yana, sizin də dərdiniz mənə dərd olur. Mən keçən il görkəmli şairimiz, Qarabağ dərdilə ürəyi dəmirçi ocağına dönən Hüseyn Kürdoğlunun şeirlərini oxuyanda keçirdiyim hisslərə qayıtdım. Məni oda bələyən Qarabağ dərdini bir daha yaşadım. Ürəklə-qanla yazılan şeirlərinizdən Qarabağda doğulan, o yerlərə həsrət qalan insanın könlündə nələr çəkdiyini bir daha anladım. Xudu Məmmədovu, Famil Mehdini, Sabir Əhmədlini, Hafiz Baxışı, Eldar Baxışı bu dərdin aparmasını göz önümə gətirdim:

…Şəkillər ələk-vələk,

Görən nə axtarıram?

Yel tək ötən gəncliyə

Şəkillərdən baxıram.

Siz kədəri uydurmursunuz, ürəyinizin qəmləri ilə baş-başa qalırsınız. El-oba deyə-deyə qəmə qucaq açırsınız. Bunun üçün "Gözlərəm yenə" şeirinizi oxumaq da kifayət edər.

Çəkir doğma yurdun

Qoxusu məni,

Ömrümün azalmaq

Qorxusu məni…

Azmışam içimin tənhalığında…

"Gəl" ilə "ged"in arasındayam,

Bilmirəm ömrümün harasındayam.

Atalar demiş: "Qəm qəmi gətirir, dəm dəmi". Bu misraların səmimiyyəti sizin əhvalınızı, keçirdiyiniz halları da şeirlərinizi oxuyan, sizi duyan insanlara həsrətin nə olduğu çatır, ürəkləri kövrəldir. Bunu hiss etmiş kimi, özünüz oxucunun könlünü də almaq istəyirsiniz:

İndi yol üstəsən, vaxt da ki, yüyrək,

Bəs necə barışdın sən bu qaçışla?

Çəkilməz dərdlərlə təkbətək qalan

fələk qarğamışı sən də bağışla.

"Qərq eləyim" şeirinizdə isə ağır dərdi, həsrəti məhv edib ondan can qurtarmaq hissləriniz nikbinliyə meyli artırır. Qeyziniz, ürək çırpıntılarınız inama, dözümə sarılır. "Ağ dünyama yolum nə vaxt açılacaq?" - deyir.

Kitabda torpaq ətirli, vətən sədalı şeirlər üstünlük təşkil edir. Şairə xanım həm də müəllimdir. O, həyat hadisələrinə öz ədalətli münasibətini bildirir.

Düşmən tapdağında qalan torpaqların yenə öz elini, insanlarını qoynuna alacağına ümidini artırır. "Yadıma yenə də o yerlər düşüb" şeirində olduğu kimi:

Enişdə, yoxuşda dizim yoruldu,

Bərkə-boşa çəkdim, sözüm yoruldu.

İntizar çəkməkdən gözüm yoruldu,

Yadıma yenə də o yerlər düşüb.

Qoynunda gəzdiyim yəhərli dağlar,

Mamırdan köynəkli şeh zərli dağlar.

Sürülü, ilxılı, kəhərli dağlar,

Yadıma yenə də o yerlər düşüb.

Kitabınızda qoşma və gəraylılara da yer ayırmısınız. "Könül nəğməsi", qoşmanız, "Əsirgəmə" gəraylınız sizin klassik aşıq şeirindən qaynaqlanan mövzuları da özünüzə məxsus müşahidə, ümumiləşdirmə, sərrast misralarla qələmə almanız təbiətə, yaşanan həyatın canlı müşahidələrinizə poetik qanad verməniz təqdirəlayiqdir. "Əsirgəmə" şeriniz təkcə ilahini deyil, həm də ilahinin yaratdığı bütün insanları uca hisslərə, ləyaqətə yaşamağa səsləyir.

Ey cahana nur paylayan,

Nuru sözdən əsirgəmə.

Mərhəməti qəlbimizdən,

Abrı bizdən əsirgəmə.

...Özün verdin bu inamı,

Sözdü şerin əzəl canı.

Çiçək sözü, od ilhamı

Şerimizdən əsirgəmə!

Qoşmanızda könül nəğmələrinizi günəşin şəfəqləri ilə toxumaq istəyirsiniz. Bu şeirdə bulağa müraciətiniz də doğma yurd dərdi ilə səsləşir:

O nəğmə mənimdir, oxuma, bulaq,

Dinsəm, sellənərsən bəbəklərimdə.

Əzəl oylaqlara yenə qalxaraq

Səslərəm otları, çiçəkləri də!

Kitabınızın ən uğurlu şeirlərindən biri "Könül nəğməsi"dir. Bu şeir büllurluğu ilə, məna və məzmununa görə seçilir.

O mənim nəğməmdir, sən sus, ey külək,

O torpaq həsrətli qəm havasıdır.

Dağıtma sən onu qeyzə gələrək,

Sökülən şairin öz dünyasıdır.

Sən gəl bu nəğəmyə toxunma, Araz,

Çoxdan gözlərimə axıb dolmusan!

İndi də bu yükü mən çəkim bir az,

Ağlaya-ağlaya Xəzər olmusan!

Ümidsizliyə aparan kədərə qadın şairlərimizin çoxunun şeirlərində rast gəlirəm. O sizin şeirlərinizə də yad deyil. Kədərə üz verdikcə, sərtləşir, qəlbinizi, ruhunuzu göynədir. Bütün bunlar da səbəbsiz deyil.

Əyri xəlbirində düzlər ələnir,

Mən bu oyunların seyirçisiyəm.

Ürəyim ümiddən tutub yellənir,

İndi budaqda son yarpaq kimiyəm.

Hörmətli Şövkət xanım, mən inanıram ki, həqiqət gec-tez öz yerini alacaq, sizin şerinizin də qəm notlarını nikbin ruhunuz əvəz edəcək. "Ürəyi dan yeri olan şairin" şeirləri günəş şəfəqli misraları ilə bizi sevindirəcək.

İlyas TAPDIQ

Ədəbiyyat qəzeti.- 2011.- 18 fevral.- S.6.