Sahilim

 

Vəli Səyyadiyə

 

Armudu istəkan

nəlbəkidə titrədi,

Oğlun, maşallah, əvvəlkindən

ucaboy görsəndi,

Silinibsə, sürücülük vəsiqənin

sıra nömrəsi,

Qurtarıbsa bu evin

həm pulu, həm üzərliyi,

silinibsə nərd zərinizin rəqəmləri,

Qorxudan divara dırmaşırsa

küçənizin bütün ac pişikləri,

Qardaşın heç kimə etibar etmirsə

qazamatdan gətirdiyi

qara təsbehi...

Sənə verəcəyim son təsəlli

Bax bu... bu... bu, əbədi mənzərəmdi:

"Bu dünyada tənha bir insanla

tənha itin ayaq izləri,

insan hissləri

uzanıb gedər,

Dənizə qədər"...

Soruşsan,

O tənha kimindi? Nəyindi?

Heç... nə əmimdi,

Nə uduzmuş vəkilimdi...

Bu, nə arxadan çəkilmiş öz şəklimdi...

Orda, yanmır, sönür bütün kibrit çöpləri,

Orda, külək dartır,

            boşaldır bütün düymələri...

Orda yarımçıqdı,

            qırıqdı bütün həyat cümlələri....

Bu... bu... mənim əbədi sahilimdi!!!

Bu dünyada tənha bir insanla,

tənha itin ayaq izləri,

İnsan hissləri

uzanıb gedər...

Dənizə qədər!!!

 

Qara Sevda

 

Robot Sofiyaya

Xəyallarımın o modern qadını,

demədi...demədi mənə öz adını...

Kufi-kufi,

ey yarımsufi, yarımhürufi

müasir övliya, səyyar mumya,

müqəddəs Sofiya,

səni də gətdilər gəlintək Bakıya...

Guya, guya

adaxlıların sığmırmış bir siyahıya.

Vəssalam, uğrunda əl atdıq tapancaya...

Sonra,

masadakı son bilyard daşına,

Moskvadakı qulağıtüklü bir oğrubaşına

uzaq məsafədən sarsıdıcı zərbə dəydi...

Tapanca məndəydi...

Sonra, kölgən düşdü

nənəmdənqalma son brilyant qaşına...

Sonra,

qara sevdamıza, yanağındakı qoşa xalı,

uzun gecələrimizə, bütün ulduzları,

sonra, fincanıma yuxu dərmanı

damızdırdın,

damcılatdın

gizlincə...

sonra, telefonunu açıb

danışdın birisiylə ingiliscə...

Tüpürüm bu təkulduzlu gecəyə,

bu təkbuludlu Aya,

səmaya,

sevgi proqramını Hollivudda yazan

əclaf proqramçıya!

Get, mənə lazım deyil

sən kimi ağappaq maya!

bizdə buna

qara sevda deyərlər,

qara sevda...

Xəyallarımın o modern qadını,

demədi...demədi mənə öz adını...

 

Son balet

 

Orxan Camala

 

Neylon paket, qalxıb

quşlardan da

yüksəyə uçdu.

İndi neynək, odu...

odu,

səmalarımızın dəli qaranquşu.

İçinə özünü qoyub

bükdün göylərin ovcunu.

Hə, budu... budu

qismətimdəki

qu quşlarının son baleti,

son oyunu.

Bu qədərmi cılızlaşıb

Zəmanəmizin Simurq quşu?

Tamaşanın quruluşçu rejissorunu

inan, bağrıma basardım,

Göz açınca, görərdim qarşımdadı

Axillesin qanlı topuğu.

Bəlkə dirilib üstümə gəlir

uşaqkən qovub çərlətdiyim sərçənin

qara tabutu?

Orxan Camalın Afrikadan gələn

narahat ruhu?

Özüm duydum,

Soyumurdu, dəmir tabutundakı Afrikanın

həm cəhənnəm, həm Prometey alovu.

Mənlə, çərpələng uçurdan

yeganə insan səndin,

Nooldu birdən səndələndin?

Çərpələngimizin ipini Afrikanın

ən quru ağacına düyünləyib

yerə sərildin...

Kremlin aşpazına,

əclafların keçəl başına

dünyanın ən çopur daşına

çırpıldın birdən-birə...

bilə-bilə, gülə-gülə

Getdin dünya hannibalizminin

düz göbəyinə.

Göydə bədirli Ayı,

yerdə, ağ kəlağayı...

mənim kimi solaxayı

tənhalıqda qoyub getdin.

Dedin,

ulduzlar parlaqdı orda...

Cəsədini çaqqallarla qatillər birgə gəmirdi

son kadrda.

 

Legioner Otello

 

Yüzminlik stadion

birboğazdan qışqırır "hello! hello!"

sənmisən...sənmisən, bratello

müasir Otello?

Şekspirin özüm olacam,

Parlamentin ilk oxunuşunda

təsdiqlənəcək bu filfilo.

Bil, bu ölkədə

arvadların yazdığı cadu duası,

kələm, yarpaq dolması,

Şəki halvası,

futbolçuların diz yarası

eyni qaydayla

sarınır, bükülür...

Gözlərimizin yaşı tökülsə də,

böyrəklərimizin daşı tökülmür.

Eyyy Otello,

sənlikdi, milli bayrağımız, haqqımız,

Azpərimiz, Gülçöhrəmiz,

bizim Dezdemona Tello...

bizim etno...

bizim bu Zorrosuz sombrero...

İlk tüstüdəcə saraldı

siqaretimin qalın kötüyü,

ilk öpüşdəcə açıldı

bir gözəlin uzun hörüyü...

hər evin hər soyuq ütüsü

sənə, ölü məhəbbətlərdən danışar

Amansızdı, insansızdı burda

depoya tələsən son qatar...

Baxma, bizim bu köhnə

taxta nərdivanlar,

bəzən yadplanetliləri də

o dünyaya aparıb qaytarar...

bizim bu sısqa ağaclar,

bəzən, dalğalanıb,

küləyə də öz mikrofonunu uzadar...

Bu vaxt çaşar

Fransadakı hakim iqtidar!!!

oyna...burda tam şansızdı

mən kimi hələ uşaqkən

uduzmuş qapısız futbolçular...

Küləyin ilk həmləsi,

ərəbin ilk dəvəsi

gəmirdi mənim otumu

Uşaqkən gərək itirməyəydim

öz qırmızı topumu...

 

Faust

 

O, girərmiş evlərə,

vurçartlasın keflərə,

sonra məxfi seyflərə.

Nağılı tam özü yaşayıb,

rol verməzdi divlərə.

Möhürdəki silinmiş hərflərə

o, rəmzini

həkk edərmiş,

sözün, güzgüyə deyərmiş,

özün, deşifrə edərmiş

lap ey, lap axırlarda,

gecə operalarında.

Zülməti bıçaqlayan

Ay parıltılarında

onu hamı özünkü bilərmiş,

o, həmişə şəkk edərmiş,

al şərabı, badələrdən yan süzərmiş,

Kölgəsindən ayrılıb,

qadınlardan öyrənərmiş

həyatın cik-bikini,

cürətlənib dəyişmişdi, hətta

bir dəfə xristian təqvimini!!!

Bir dəfə, hətta,

uzanıb tabutda.

Görüb əclafdı usta,

dəlik var tabutda,

üstəlik, dostu səfehdi,

əl telefonunu unudub burda...

Əsəbləşib, tüpürüb o dünyaya,

söyüb bu tamamsegaha.

Ruslar, həyatlarının lap...lap ey axırlarında,

yazıçı Konstantin Paustovski adını

kitab başlıqlarında

qəfil "Faust+ovski" kimi oxuyanda,

qəfil diksinib ayılanda,

o Faustu axır aşkarlayanda,

görərdilər, kimsə od vurur ot tayalarına,

millət, qoşulub gedir

günbatanın al şüarlarına...

Bu...bu, şifrəli cığal kəlmə,

çox, çox təhlükəliymiş

sən demə...

Eşit...bilmə...

Oymuş "Qızıl güvə"...

Gizli qüvvə.

 

Əhməd haradadır?

 

Toy kasetlərini geri fırlayıb,

bəzilərin xarablayıb

zülməti, Ay ilə imzalayıb,

ulduzları bir də...bir də

təzədən sayıb,

birini yaddan çıxarıb,

mən də... mən də,

öz Əhmədimi axtarıram.

Zivədəki ağlar köynəklərindən

göz yaşlarını tanıyıram.

Yaxşı, bu Əhməd

indi hardadı?

Hardadı?

Ekvator xəttindən də uzaqdadı?

O, "sevirəm!" sözünün

axırını çox uzadar,

fotoalbomundan fotoları

qəfil qoparıb cırardı.

Yük maşınlarına dərdini yükləyər,

özü, sürücünün yanında oturardı.

Təkərləri yatırdardı.

Cibində bıçağı vardı.

Bir dəfə o tapıldı...

Adı filmə düşdü, tanındı.

"Sevirəm!" sözünün

adi tələffüzünə qayıtdı.

Hardadı indi bu

gəncliyimizin Sindibadı?

Bu dəfə

birdəfəlik ayrıldı o bizdən.

Su, göz yaşına çevrilib

damcıladı iti çənəsindən.

Avtoşların yoldakı izlərindən, hisslərindən

birisi, ən irisi, ən dirisi

bil, onunkudu...

O, ən sonuncudu...

Axtar, tap onu indi

Qobustan qayaüstü

rəsmlərindən...

 

Həmid HERİSÇİ

 

Ədəbiyyat qəzeti.- 2019.- 28 dekabr.- S.4.