...Allah yolunda
namaza tutduğumuz
dəstəmazdı körpəliyimiz.
Yaşaya-yaşaya
pozduğumuz namazdı
günaha köləliyimiz.
Dərdlərimiz -
nə vaxtsa işlətdiyimiz
günahlarımızın əvəzi.
Günahlarımızı dərd-dərd
əvəz edəcək
gələcək.
Gün gələcək
yüksələcək səd-səd,
yüksələcək.
***
...və hər itki
bir qapıdı içimizə
İtki-itki, qapı-qapı,
köçürük içimizə.
İtki-itki, qapı-qapı,
görünür içimiz.
İtki-itki, qapı-qapı
böyüyür içimiz.
İçimiz - gəzdiyimiz yer
üzündən böyük
İçimiz - gördüklərimiz göy
üzündən böyük.
Böyüyürük....
Böyüyürük.
***
...bugünkü kimi
yadımdadı o gün,
o gündən başladı
bu gün.
***
...xoşuma gəlməyən
səs olanda
qulaqlarımı tuturam.
Ayaqqabılar ayağımı sıxanda
çıxarıb atıram.
İçimdən çölümə yaxındı
əlim.
Bağışla məni, ürəyim.
***
...göyün yeddi qatından keçdim,
Uzaqlar yaxın
olmadı.
Ruhumu tərk edib enirəm
Yolum yeddi qatımdan keçir,
dönə bilmirəm.
Hələ də
səsimə çıxa
bilmirəm...
Yer uzaq,
göy uzaq,
mən uzaq.
***
...Nəsimiyəm -
ömrüm Hələb.
Mənəm dəvəsi ölmüş
ərəb
qəm dəminin sərhasında.
***
...vaxtdı...
sevdaca uzanmadı yolumuz.
Üz tutub keçəcəyimiz
döngələrin vaxtıdı.
Ayrılıq - xatirələrin yaşamaq
haqqıdı.
Vaxtdı.
Sahil həsrətli dalğaların
pərvanə vüsalı,
dənizləri ağrıdırmı?
Gözlərindən sildiyin yaş
ürəyinin daşıyacağı
yükdən ağırdımı?
Sönən ocaqların odunu
külə dönəsi
gününə yanırdımı?
Vaxtdı.
Bu dünyanın işığı
ayağımıza uzanan
köləmizin baxtıdı.
Dünyanın qərib vaxtıdı.
Vaxtdı,
vaxtdı haqq.
***
...göy üzündəki uzaqlıq
Sevdaların ümidini oxşar
gecələr
Daha yüksək ucalıqda gecələr
Görmədiyimiz ulduzlar.
Eşidirsənmi,
yüksəkliklərdə enən
buludun
son nəfəsidi bu yağış.
Hər düşən damla
itirdiyi yüksəkliyə
dönə biləcəkmi?
Tale ömürdüsə
analarımızın üzü
güləcəkmi?
Ağlımız
daş qəfəsidi ürəyimizin
Duyursanmı, içimizdəki ağrı
boğulan səsidi
dilimizin.
Tahir Aslanlıya
...Qafqaz meşələrindəki
ağcaqayın görkəmidi
Moskva şəhərində
kəndçiliyim.
Bu gündən dünənə,
dünəndən bu günə
işləmir qatarlar,
işləmir təyyarələr
gözləyim.
Ümid də yox dözməyim.
ümid yoxdu ölməyim.
Mən dünən yaşadım
mən bu gün yaşadım
xəbərin varmı?
Kədərin varmı yaşadım.
Üstündə gəzdiyimiz torpaqda
sələflərimizin itmiş
izi
Ölüm sələflərimizin səsləməsidi bizi!
Ölüm yoludu ömür!
Qafqaz meşələrindəki ağcaqayın
görkəmidi
Moskva şəhərində
kəndçiliyim.
***
...elə bil insan
ömrü bir gəmidir,
səfərə çıxıb
həyat dənizinə.
Beşik
- bu gəminin doğma limanı,
ürək - kapitanı.
Arzular -
gəmiyə yol göstərən mayak,
Səadət - son mənzil,
gəminin yan ala bilməyəcəyi sahil.
***
...mən böyüyə-böyüyə
böyüyüb evimiz,
böyüyüb kəndimiz
Böyüyüb kəndimizin uşaqları
yollara qarışıb
başları
yadlarından çıxıb
oyuncaqları.
Mən böyüyə-böyüyə
böyüyüb gördüklərim
böyüyüb bildiklərim.
Böyüyüb-böyüyüb görmüşəm
ki,
insanların göz yaşları
gözlərindən böyük
ürəkləri özlərindən.
Mən böyüyə-böyüyə
Kəndimizdən uc alan
yollar böyüyüb
çaxa bilməmişəm
heç yerə
Kəndimizdən ucalan dağlar böyüyüb
çata bilməmişəm
zirvəyə.
Mən böyüyə-böyüyə
gözlərimin həsrəti
böyüyür ürəyimdə
Mən böyüyə-böyüyə
böyüyür yaşamaq
istəyim də.
F.Q.Lorkasayağı
...portağallar... limonlar...
Pəncərə önündə tənha
qadınlar
həzin gecələrdən
ümid soraqlar.
Limonlar,
portağallar,
batan gəmilərə
üzmür limanlar.
Portağallar, limonlar
uçdular körpülər,
əlvida, yollar!
Limonlar, portağallar.
Sahibsiz yollarla
kimlər addımlar?
***
...deyə bilməyəcəm
sənə
demək istədiklərimi.
Eşidə biləcəksənmi məni?
***
...ağrıların
şeir-şeir çiçəklənən
günüdü.
Dünyanın, zamanın bu günündə
İnsan
doğulan bəndələrin
dərd-dərd təklənən
günüdu.
Azərbaycan analarıtək
həzindi Bakı
küçələrində əsən külək
göz yaşından
çıxan ürəkdi
daşdan çıxan
çörək.
Kövrəldir,
göynədir
bu külək,
bu çörək.
Ağrılar - nəşələrin, ölüm gorxusunun
qürubu içimizdə.
Ağrılar - İnsanlıq qüruru
üzümüzdə
Fəqət,
İnsanlar yaşatmaq arzusudu
anaların
Zülmətdə ulduzlar
gözlərə işıq
ruzusudu qöylərin.
F.M.Dostoyevskiyə
Ömür yoldu,
yoxsa ürək?
Köçənləri ömür yordu,
yoxsa ürək?
Sualın
cavabı
cavabın sualıdı
umduğumuz bu dünyadan.
O dünyadan qorxumuzdu
bu dünyada bizi yaşadan.
***
...bir vaxt yaşadığın
o ev, o küçə
Həzin bir vağzalı salırdı yada.
Hava tutqun idi, sanki
o gecə,
Sən getdiyin qatar
düşürdü yola.
Ötürənlər sayaq durub ağaclar
Pərişan-pərişan əl edirdilər.
Bir vaxt əyləşdiyin oturacaqlar
Tənha adamlara bənzəyirdilər.
Vağzal
havasında sevdalar - dəniz
Sahil dalğaları
qarşılayırdı.
Həyətə açılan o pəncərəniz
Sanki qatar ilə
uzaqlaşırdı.
Həzin
sinədəftər xatirələrin
Coşqun şair kimi təbi gəlmişdi.
Masa ümidinə qalmış
güllərin
Dönük taleyinə boyun əymişdi.
Bir vaxt yaşadığın
o ev, o küçə
Həzin bir vağzalı salırdı yada.
Hava tutqun idi, sanki
o gecə
Sən getdiyin qatar
düşürdü yola.
***
...40 ildi şahidəm.
Yerin-göyün bu sükut ovqatı
Dəyişməz daha.
Hamı
naməlumdu,
Təkcə ölülərin kimliyi məlum.
***
...ürək qapısında
Mən bir köçəri.
Ürək qapısında
Hisslər ötəri.
Canım
çölə çəkir
Ruhum içəri.
***
...kimliyimin əbədi dəbi
qanımdadı hələ.
Kim bilir, daha nələri verəcəyəm
yelə.
Bilirəm, ölməsəm, yanımda
qalacaq kölgəm.
Yönümdən, könlümdən uzaqdadı
ölkəm.
Bilirəm, illər öncə
göy susuz qalmışdı dənizdə
və əyni boş küçələrə
yağış yağırdı
bizdə.
***
...dəniz divarların son qapıları
okean ümidlər vəd edir yenə.
***
...sən daha gözəlsən.
Gözüm yox daha
gördüyüm,
düşündüyüm qadınlara.
Gördüyüm,
düşündüyüm qadınlara
sözüm yox daha.
Sən daha gözəlsən.
Bu
axşam
evinizin qabağındakı
küçədən
mən sevəcəyim tinə gəlsən,
dönə biləcəyəmmi?
Ölə biləcəyəmmi,
bu axşamkı gecədən
mən görəcəyim
günə dönsən?
Sən daha gözəlsən.
Gözləsəm, gələrsən,
ölsəm, sevərsən.
Sən
daha gözəlsən.
***
...və birdən
taleyin hörümçək
toru düşər
göylərin yağış
izinə.
Bizə bənzər hörümçək
toru.
Çünki ölə bilməz
yaşaya bilməsə,
çünki yaşaya
bilməz, ölə bilməsə.
Atdığımız, unutduğumuz
divarlardan, tavanlardan
başlar yolu.
Havadan asılı
qalar.
Nə yerə,
nə də ki, göyə söykənər
ömür boyu.
Və heç vaxt
dönməz geriyə
hörümçək toru.
Yavuz CƏLİL
Ədəbiyyat qəzeti.- 2022.-
30 aprel.- S.26.