Hökumət hesabat verdi, Milli Məclis qəbul etdi

Milli Məclisin (MM) dünənki iclasında Azərbaycan hökumətinin 2010-cu il üçün hesabatı dinlənildi. Qeyd edək ki, iclasda güc nazirləri istisna olmaqla digər nazirlər, komitə rəhbərləri və hökumət üzvləri iştirak edirdilər.

Öncə spiker Oqtay Əsədov deputatları axır çərşənbə münasibətilə təbrik etdi. Daha sonra o, deputatlara paylanan hesabatın ölkənin həyatındakı müsbət dəyişiklikləri və dövlət proqramlarının icrasını ətraflı şəkildə özündə əks etdirdiyini deyərək qeyd etdi ki, dünyadakı qlobal iqtisadi böhrana baxmayaraq Azərbaycan iqtisadiyyatı ötən il də dinamik inkişafını qoruyub saxlayıb.

Hökumətin hesabatını təqdim edən baş nazir Artur Rəsizadə isə bildirdi ki, 2010-cu ildə dünyanın əksər ölkələrində böhranın təsiri hiss olunsa da, Azərbaycanda daxili potensiala söykənən milli inkişaf strategiyası uğurla davam etdirilib, yüksək iqtisadi və sosial artım templəri əldə edilib. Onun sözlərinə görə, Nazirlər Kabineti əsas diqqəti makroiqtisadi sabitliyin qorunmasına, qeyri-neft sektoruna daha çox investisiya cəlb etməklə bu sahənin şaxələndirilməsinə, müasir texnologiyaların tətbiqi ilə istehsalın səviyyəsinin yüksəldilməsinə yönəldib: "Hökumət sosial problemlərin həlli, regionların tarazlı inkişafı, sahibkarların işgüzar fəallığının artırılması, işsizliyin azaldılmasını da daim gündəmdə saxlayıb".

Baş nazir bildirdi ki, hesabat ilində 41,6 milyard manatlıq ümumi daxili məhsul istehsal edilib, onun real həcmi 5 faiz artıb. Qeyri-neft sektoru üzrə isə bu artım 7,9 faizə çatıb: "İl ərzində Azərbaycan iqtisadiyyatına bütün maliyyə mənbələrindən 13,9 milyard manat və ya əvvəlki ildəkindən 32,4 faiz çox investisiya yatırılıb. Əsas kapitala yönəldilmiş investisiyaların məbləği isə 21,2 faiz artaraq 9,7 milyard manata çatmış, onun da 75,2 faizi daxili investisiyalar olub. Sərmayələrin 70 faizindən qeyri-neft və infrastruktur sahələrinin inkişafında istifadə edilib".

Baş nazir dedi ki, il ərzində ölkədə yoxsulluq 9,1 faizə endirilib, 73 min yeni iş yeri açılıb. A.Rəsizadə ölkənin strateji valyuta ehtiyatlarının il ərzində kəskin artaraq təxminən 30 milyard ABŞ dollarına çatdığını da bildirdi. Onun sözlərinə görə, ölkə iqtisadiyyatının yeni seqmenti olan qiymətli metalların hasilatı sahəsində ciddi artım əldə olunaraq ümumilikdə 2058 kiloqram qızıl istehsal edilib.

Baş nazir ötən ilin yaz aylarında Kür və Araz çaylarında daşqın nəticəsində bir neçə rayonun ərazisini su basdığını qeyd edərək, təbii fəlakətin fəsadlarının aradan qaldırılması və əhaliyə yardım göstərilməsi məqsədilə dövlət büdcəsindən 300 milyon manatdan artıq vəsait ayrıldığını bildirdi.

Rəsizadə Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə əlaqədar ordu quruculuğuna da önəm verildiyini dedi. "Ümumilikdə 2010-cu ildə müdafiə tədbirlərinin həyata keçirilməsinə 3 milyard dollar vəsait ayrılmışdır ki, bu da ötən illə müqayisədə 40 faiz çoxdur. Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin zavodlarında yeni istehsal sahələri yaradılıb. Nəticədə hərbi-sənaye kompleksində 350-dən çox çeşiddə müdafiə təyinatlı məmulat istehsal olunub, onun həcmi 2,3 dəfə artıb".

Baş nazirin çıxışından sonra O.Əsədov deputatları müzakirələrə dəvət etdi.

Mübariz Qurbanlı hesabatı müsbət qiymətləndirərək dedi ki, Azərbaycanın əsas strateji məqsədi iqtisadiyyatı inkişaf etmiş ölkələr sırasına daxil olmaqdır. Deputat bununla belə ölkədə kənd təsərrüfatının da inkişaf etdirilməsinə ehtiyac olduğunu bildirdi. "Qarşıdakı illərdə dünyada ərzaq çatışmazlığı problemi yaşanacaq. Ona görə də hökumət bu sahəyə diqqəti artırmalıdır".

Kamilə Əliyeva isə Novruz bayramı qabağı kənd təsərrüfatı məhsullarının qiymətlərinin süni şəkildə artırıldığından narahatlığını çatdırdı: "Nazirlər Kabineti xüsusi tədbirlər planı hazırlamalıdır".

Fəzail Ağamalı isə təhsildə və tələbə qəbulunda rüşvətxorluqdan danışdıqdan sonra bildirdi ki, nə qədər müəllimin və həkimin əməkhaqqı 90-100 manatdır, rüşvətin qarşısını almaq olmayacaq.

Vahid Əhmədov isə ərzaq təhlükəsizliyi məsələsinə toxunaraq qeyd etdi ki, qoyulan investisiyaların 10-12 faizi mütləq kənd təsərrüfatı sahəsinə ayrılmalıdır. Deputat son zamanlar baş verən süni qiymət artımına da münasibət bildirdi: "Bütün bunlar monopoloya ilə əlaqədardı. Hökumətin anti-korrupsiya tədbirləri istənilən səviyyədə deyil".

Əli Əhmədov isə hökuməti insanların mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılması üçün təkliflər hazırlamağa çağırdı. YAP-çı deputatın fikrincə, Azərbaycanda insanların həyat şəraiti yaxşılaşdırılsa da, insan artımı ilə bağlı mənzillərə xüsusi ehtiyac duyulur: "İnsanların mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılması ilə bağlı 10 illik dövlət proqramı hazırlansın və bunun həyata keçməsi üçün hər il büdcədən 1 milyard pul ayrılsın. Bununla dövlət onminlərlə insanın mənzil məsələsini həll edə bilər".

Əhliman Əmiraslanov isə seçildiyi dairədə orta məktəblərin bərbad vəziyyətdə olmasından gileyləndi. O, hökumətdən həmin məktəblərin bərpası üçün maliyyə vəsaiti ayırmasını istədi.

Vitse-spiker Bahar Muradova isə hesabatdan razılığını bildirərək Füzuli rayonunda Fin qəsəbəsində yaşayan məcburi köçkünlər üçün yeni evlərin tikilməsini istədi. B.Muradova fürsətdən istifadə edərək, martın 8-də Ağdamın Orta Qərvənd kəndində erməni snayperi tərəfindən öldürülən 9 yaşlı Fariz Bədəlovun qətli ilə bağlı Ermənistan prezidenti Serj Sərkisyana və onun həyat yoldaşına müraciət də etdi: "Mən Azərbaycan parlamentinin vitse-spikeri kimi Ermənistan prezidenti Serj Sərkisyana və onun xanımına müraciət edirəm: öz xalqınızı uşaq qatili olmaqdan çəkindirin!"

B.Muradova bildirdi ki, F.Bədəlovun qətli 8 Mart Beynəlxalq Qadınlar Günü, insanların Novruz Bayramına hazırlaşdığı bir vaxtda baş verib: "Bu addım prezidentlərin Soçi görüşündən sonra oldu. Öldürülən hərbçi deyil, 9 yaşlı uşaqdır. Mən bu gün Azərbaycanda səfərdə olan ATƏT sədrinə müraciət edirəm. Nə vaxta qədər uşaq qatili olan Ermənistana dəstək verəcəksiniz? Biz hər dəfə bu məsələləri qaldıranda tərəflər arasında etimadın təmin olunmasından danışırlar. Bundan sonra qarşı tərəfə necə etimad göstərmək olar?"

Muradova eyni zamanda Azərbaycan qadınlarına müraciət edərək, Novruz Bayramı günü süfrələrində Azərbaycan ərazi bütövlüyü uğrunda şəhid olmuş şəxslərin xatirəsini yad etmək üçün şam yandırmalarını xahiş etdi.

Zahid Oruc isə son günlər Bakıda keçirilən aksiyalardan, internet çağırışlarından və dünyanın bir neçə ölkəsində gedən rəngli inqilablardan danışaraq, Azərbaycanda belə bir inqilabın baş tutmayacağını dedi.

Spiker O.Əsədov isə Z.Oruca irad tutaraq onun hesabatdan danışmalı olduğunu dedi: "Sən hesabatdan danışmaq əvəzinə rəngləri bir-birinə qarışdırdın".

İqbal Ağazadə isə hökumətin hesabatını sərt tənqid etdi. "Azərbaycanda rəsmi olaraq istehlak səbətinin xərci adambaşına 162 manat elan olunub. Amma təqaüdçülərə cəmi 112 manat pensiya verilir. Bu necə inkişafdır? Son bir ildə çörək 33 faiz bahalaşıb. Amma bunun müqabilində əmək haqlarında heç bir artım olmayıb", - deyən İ.Ağazadə hesabatdakı rəqəmlərin şişirdildiyini də bildirdi. Dediyinə görə, sənəddə bütün rəqəmlər yazılsa da, onun necə xərcləndiyinə dair heç bir məlumat yoxdur: "ABŞ səfirliyinin Azərbaycanda 300 milyon dollara tikdirdiyi məktəbi Təhsil Nazirliyi 1 milyon 800 min manata tikib. Bütün bunlar korrupsiya ilə əlaqədardı".

Daha sonra İ.Ağazadə yarıtmaz fəaliyyətinə görə hökuməti istefaya çağırdı. O, son günlər gənclərə qarşı təzyiq kampaniyasını da pislədi: "Tələbələrə müxtəlif təzyiqlər edərək onların ictimai fəaliyyətinə süni əngəllər yaradırlar, ali məktəblərdən qovulacağı ilə hədələyirlər. Bütün bunlara son qoyulmalıdır".

Fazil Mustafa da hökumətin hesabatını tənqid etdi. Onun fikrincə, hesabat natamam hazırlanıb: "Hesabatda ölkənin sosial-iqtisadi yüksəlişi gerçəkliyi göstərmir. Əhalinin yaşayış səviyyəsinin yüksək olmasından danışmaq yersizdir. Hökumət üzvləri mağazada, aptekdə, bazarda olan qiymətlərlə tanışdırmı? Gəlin rəqəmlərlə bir-birimizi aldatmayaq. Maaşlar, pensiyalar çox aşağıdır. Vergi qurumları kiçik və orta biznesi sıradan çıxarıb. İcra başçıları parkların təmirini iş adamlarının boynuna qoyur, sonra da dövlət büdcəsindən həmin pulu özləri üçün mənimsəyirlər. İnhisarçılığın qarşısını almaq lazımdır. Bu gün ölkədə ya yüksək zənginlər var, ya da ən yoxsul insanlar. Belə olmaz!"

F.Mustafa da hökuməti istefaya çağırdı: "Nazirlər Kabineti istefa verməlidir. YAP-ın gənc kadrlarından yeni hökumət qurmaq olar".

Siyavuş Novruzov isə İqbal Ağazadəni rəhbərlik etdiyi Ümid Partiyasının maliyyə hesabatlarını gizlətməkdə ittiham etdi. Onun sözlərinə görə, MM-də çıxış edən partiya sədrləri ömürlərində bir dəfə də olsa maliyyə hesabatı verməyiblər. "Onlar bu boyda hesabata necə münasibət bildirə bilirlər? Ümumiyyətlə, bunların söylədikləri rəqəmlərin hamısı səhv rəqəmlərdi. Onlar söyləyirlər ki, Neft Fondundan gələn gəlirlər hara gedir. Necə yəni hara gedir? Qaçqın və məcburi köçkünlər üçün mənzillər tikilir, yollar çəkilir, uşaq baxçaları, xəstəxanalar tikilir. Bunu gözünüz görmür? Bütün bunları görmək lazımdı. Elə qüvvələr var ki, ancaq Amerikanın tikdiyi hər hansı bir məktəbi görürsə, bu başqa məsələ. Azərbaycan hökumətinin gördüyü işləri də görmək lazımdır".

Müxalifətin və gənclərin aksiyalarına toxunan S.Novruzov müxalifəti faydalı iş görməyə çağırdı: "Ağıllı işlə məşğul olun. Gənclərlə işləmək istəyirsinizsə, onları ağac əkməyə çağırın, gənclərin mədəniyyəti, intellekti ilə məşğul olun. Mitinqə niyə çağırırsınız onları? Hökumətin yaratdığını siz dağıtmalısınız?"

MM sədrinin birinci müavini Ziyafət Əsgərov isə deputatları elemantar riyaziyyatdan belə başı çıxmamaqda ittiham etdi. O, Yaponiyada baş verən güclü zəlzələnin fəsadlarını misal gətirərək Azərbaycanın gələcəkdə baş verə biləcək təbii fəlakətlərin nəticəsini aradan qaldırmaq üçün müəyyən Ehtiyat Fondunun yaradılmasının vacibliyini qeyd etdi. Əsgərov eyni zamanda müəllim və həkimlərin maaşlarının, təqaüdlərin qaldırılması ilə bağlı deputatların təkliflərinə də sərt münasibət bildirdi: "Mən də istəyərəm ki, maaşlar artsın. Amma biz müharibə şəraitində yaşayırıq. Sabah müharibə başlasa, patron almaq üçün pulu hardan alacağıq? Şəxsən mən öz ma-aşımın azaldılmasına razıyam. Baxmayaraq ki, mənim bu ma-aşa böyük ehtiyacım var. Eybi yox, az yeyərəm, az içərəm. Təki dövlətim var olsun".

Nəhayət, iş vaxtının keçdiyini görən O.Əsədov müzakirələri dayandırdı və hesabatı səsə qoydu. Beləliklə, 107 lehinə, 3 nəfər isə əleyhinə olmaqla hökumətin heabatı qəbul edildi.

Aqil ASLAN

Ekspress.- 2011.-16 mart.-S.12.